.jpg)
គណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបពេលជួបលោក ស ខេង ថ្មីៗនេះ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ ក្រុមហ៊ុនម៉ាក Adidas ដែលជាអ្នកបញ្ជាទិញធំមួយពីកម្ពុជាបានលើកឡើងថា សហភាពអឺរ៉ុបគួរធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពរវាងបទប្បញ្ញត្តិសិទ្ធិមនុស្សក្នុងគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួននិងផលប៉ះពាល់ពីការដកការអនុគ្រោះអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ (EBA) ពីកម្ពុជា ខណៈសហភាពអឺរ៉ុបសង្ឃឹមថា នឹងឃើញមាន «វឌ្ឍនភាពរឹងមាំនិងចីរភាព» ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាបារម្ភនៃ EBA បន្ទាប់ពីទស្សនកិច្ចរយៈពេល ២ ថ្ងៃនៅកម្ពុជា។
បើយោងតាមរបាយការណ៍មួយដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានកាលពីថ្ងៃសុក្រ អ្នកបញ្ជាទិញម៉ាក Adidas បានថ្លែងថា ពួកគេយល់ស្របជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបដែលមានបំណងដោះស្រាយបញ្ហារំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិស៊ីវិលធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែពួកគេបានសូមឲ្យពិចារណាថា ការព្យួរអត្ថប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្មណាមួយ «គួរពិចារណាឲ្យបានល្អិតល្អន់អំពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច សង្គមនិងសិទ្ធិមនុស្សដែលកើតចេញពីការដកបែបនេះ»។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះ បានថ្លែងថា ខ្លួនជាអ្នកបញ្ជាទិញមួយក្នុងចំណោមអ្នកបញ្ជាទិញសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើងធំៗបំផុតពីប្រទេសកម្ពុជាដោយ ២៤ ភាគរយនៃផលិតផលសម្លៀកបំពាក់របស់ពួកគេត្រូវបានផលិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ រោងចក្រផ្គត់ផ្គង់របស់ពួកគេបានផ្តល់ការងារដល់កម្មករជាង ៧០ ០០០ នាក់ ហើយក្នុងនោះ ៩០ ភាគរយគឺជាស្រ្តី។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះបានលើកឡើងថា ខ្លួនស្វាគមន៍ដំណើរការពិនិត្យស្ថានភាពនៅមូលដ្ឋាននិងការចូលរួមពីអាជ្ញាធរ និងភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីកែលម្អស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិ ស៊ីវិលនៅប្រទេសកម្ពុជា។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះបានថ្លែងថា៖ «ក្នុងករណីមានការសម្រេចព្យួរអត្ថប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្ម គណៈកម្មការអឺរ៉ុបគួរពិចារណាតម្រង់ទិសដៅទៅវិស័យជាក់លាក់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធខ្លាំងទៅនឹងការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិស៊ីវិល។ វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើង ខណៈមានភាពល្អប្រសើរខ្លាំង គួរដកចេញពីការព្យួរនេះ»។
អ្នកបញ្ជាទិញ Adidas បានថ្លែងថា សហភាពអឺរ៉ុបប្រឈមមុខនឹងជម្រើសពិបាកមួយរវាងការលើកកម្ពស់និង ការអនុវត្តអនុសញ្ញានិងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃបទប្បញ្ញត្តិប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) និងការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពទៅនឹងគំនិតផ្តួចផ្តើមសេដ្ឋកិច្ចដែលគាំទ្រការបង្កើតការងារនិងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍមួយនេះ។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះ បានថ្លែងថា ការដកអត្ថប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្មណាមួយពីកម្ពុជាអាចធ្វើឲ្យមានហានិភ័យដល់ភាពរីកចម្រើននៃការគាំទ្រប្រឆាំងភាពក្រីក្ររបស់កម្ពុជា រារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ហើយវារឹតបន្តឹងការបំពេញកាតព្វកិច្ចសិទ្ធិមនុស្សសម្រាប់វិស័យមួយក្នុងចំណោមវិស័យដែលងាយរងគ្រោះបំផុតក្នុងសង្គម។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះ បន្តថា ប្រសិនបើ EBA ត្រូវបានដក ការអនុវត្តពន្ធគយនឹងមានចំនួន ១២ ភាគរយសម្រាប់សម្លៀកបំពាក់ និង ៨ ភាគរយដល់ ១៧ ភាគរយសម្រាប់ស្បែកជើង។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះបានព្រមានថា៖ «នេះមិនអាចរ៉ាប់រងដោយអ្នកបញ្ជាទិញ Adidas និងអ្នកលក់រាយរបស់ខ្លួនបានទេ ហើយវាជាស្វ័យប្រវត្តិនឹងនាំឲ្យមានការចាត់ចែងឡើងវិញចំពោះការវិនិយោគបន្ថែមក្នុងការទិញ»។
អ្នកបញ្ជាទិញនេះនិយាយថា ការដកអត្ថប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្មនឹងមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងធៀបទៅនឹងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចនិងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដែលបន្តទទួលបាន GSP។ អ្នកបញ្ជាទិញនេះបានបន្តថា ខណៈប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួនលើសប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃៗដូចជា ប្រទេស វៀតណាម កម្ពុជាកំពុងបាត់បង់គុណសម្បត្តិប្រកួតប្រជែងរួចទៅហើយធៀបនឹងប្រទេសទាំងនោះ។
គណៈកម្មការអឺរ៉ុបបានចាប់ផ្តើមដំណើរការនីតិវិធីផ្អាក EBA ជាផ្លូវការកាលពីខែមុននៅក្នុងនីតិវិធីរយៈពេល ១២ ខែ។ កាលពីសប្តាហ៍មុន គណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបបានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចមកប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងដំណើរការ ពិនិត្យនិងតាមដាន ជាផ្នែកនៃកិច្ចសន្ទនានយោបាយនិងការចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
គណៈកម្មការនេះបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយកាលពីថ្ងៃសុក្រដោយបាននិយាយថា ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះគឺជាឱកាសទី ១ សម្រាប់កិច្ចសន្ទនាក្នុងអំឡុងរយៈពេលតាមដាន និងវាយតម្លៃ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះបន្តថា៖ «គណៈកម្មការអឺរ៉ុបនិង EEAS សង្ឃឹមថា នឹងឃើញវឌ្ឍនភាពរឹងមាំនិងចីរភាពនៅក្នុងគ្រប់វិស័យនៃក្តីបារម្ភក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀង EBA និងមើលទៅកម្ពុជាដើម្បីចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ដើម្បីរក្សាការទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការអនុគ្រោះពន្ធតាមយៈ EBA»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានថ្លែងថា របាយការណ៍របស់អ្នកបញ្ជាទិញ Adidas មានន័យថា អ្នកបញ្ជាទិញនេះទទួលស្គាល់ថា ការដក EBA នឹងប៉ះពាល់ខ្លាំងទៅលើរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់និងស្បែកជើង និងអ្នកនាំចេញនានាទៅទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប។ ប៉ុន្តែខ្លួនកំពុងតែការពារអាជីវកម្មផ្ទាល់របស់ខ្លួន ហើយកំពុងបញ្ចៀសផលប៉ះពាល់។ លោកបានថ្លែងថា វាជាអត្ថប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនសុទ្ធសាធ ហើយ Adidas គួរធ្វើផ្ទុយពីនេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «Adidas និងក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញដទៃៗទៀតនៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ ផ្ទុយទៅវិញ គួរនាំគ្នាបញ្ចុះបញ្ចូលរដ្ឋាភិបាលឲ្យគោរពទៅតាមលក្ខខណ្ឌទាមទារសិទ្ធិមនុស្សរបស់សហភាពអឺរ៉ុបពាក់ព័ន្ធនឹង EBA ក្រែងលោពួកគេមើលឃើញថា ជាអ្នកមានឆន្ទៈអនុវត្តប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
លោក គិន ភា អគ្គនាយកនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកម្ពុជានៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ការលើកឡើងរបស់ Adidas គឺជាការធ្វើត្រឹមត្រូវ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចដក EBA វានឹងបង្កប៉ះពាល់មិនត្រឹមតែអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ Adidas ផងដែរ និងប៉ះពាល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនៅក្នុងការជួយជីវភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាឲ្យប្រសើរឡើង។ សហភាពអឺរ៉ុបគួរតែគូសបន្ទាត់ឲ្យច្បាស់មួយរវាងទិដ្ឋភាពនយោបាយ និងស្មារតីដើមនៃការផ្តល់ EBA សម្រាប់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច»៕
