តាកែវ៖ សត្វត្រយងខ្លួនរលោងដែលជាប្រភេទសត្វកម្រ និងជិតផុតពូជ ត្រូវបានក្រុមមន្រ្តីឧទ្យានុរក្ស និងក្រុមជំនាញការសត្វស្លាបនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ ប្រទះឃើញមានវត្តមាន ៥៣ ក្បាល នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ខណៈពួកគេបានចុះល្បាត និងសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រភេទសត្វស្លាបដ៏កម្រៗនៅក្នុងតំបន់នេះ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
លោក លឹម វ៉ាត ប្រធានស្ដីទីតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅព្រឹកថ្ងៃទី ១៣ ខែឧសភាថា ជាយូរឆ្នាំមកហើយ សត្វត្រយ៉ងខ្លួនរលោង មិនត្រូវបានគេប្រទះឃើញនៅក្នុងតំបន់ទេសភាពនេះទេ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញសត្វត្រយងយក្ស និងសត្វត្រយងចង្កំកសតែប៉ុណ្ណោះនៅកម្ពុជា និងមានចំនួនតិចតួចបំផុត។
ចំណែកសត្វត្រយងខ្លួនរលោង គឺគ្មានកំណត់ត្រាណាមួយបញ្ជាក់ពីការរកឃើញនូវវត្តមានរបស់ពួកវានោះទេ។
ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ ២០១៩ ក្រុមមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវ បានសហការជាមួយក្រុមជំនាញការសត្វស្លាប នៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីប្រភេទសត្វស្លាបដ៏កម្រនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ហើយបានប្រទះឃើញសត្វត្រយ៉ងខ្លួនរលោងនេះ ចំនួនមួយគូ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្រុមការងារយើងមានចិត្តអរសប្បាយជាខ្លាំងនៅពេលប្រទះឃើញវត្តមានសត្វត្រយងខ្លួនរលោង ១ គូនោះ បង្ហាញខ្លួននៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅរបស់យើង»។
ចាប់ពីពេលនោះមក ក្រុមមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស និងក្រុមអភិរក្សសត្វស្លាបនៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិបានរួមសហការគ្នាជាដៃគូ ចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវ តាមដាន និងឃ្លាំមើលពួកវាជាប្រចាំ ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់បានប្រទះឃើញសំបុក្រពងកូនរបស់ពួកវានៅក្នុងតំបន់នេះទេ។
ទោះជាបែបណាក្ដី ចំនួនពួកវាត្រូវបានគេរកឃើញបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេល ២ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គឺពី ១ គូ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ និងឡើងដល់ ២៥ ក្បាល នៅឆ្នាំ ២០២០ ហើយ ៥៣ ក្បាលនៅឆ្នាំ ២០២១ នេះ។
លោក វ៉ាត បញ្ជាក់ថា៖ «ថ្វីដ្បិតតែក្រុមការងារយើងរកមិនឃើញសម្បុកពងកូនរបស់ពួកវានៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ប៉ុន្តែយើងជឿជាក់ថា ពួកវាបានបង្កាត់ពូជនៅកន្លែងណាមួយក្នុងតំបន់នេះ ព្រោះការបង្ហាញវត្តមានរបស់ពួកវាចំនួន ៥៣ ក្បាល នៅក្នុងឆ្នាំនេះ គឺមានជំទង់ ១២ ក្បាលផងដែរ»។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធីអង្គការជីវិតសត្វស្លាបប្រចាំកម្ពុជាបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា សត្វត្រយងខ្លួនរលោងនេះ គឺជាសត្វមួយប្រភេទដែលមានសម្បុរខ្មៅរលោង និងមានមាឌតូចជាងសត្វត្រយងយក្ស និងត្រយ៉ងចង្កំកស ប៉ុន្តែពួកវាគឺស្ថិតនៅក្នុងអម្បូរសត្វត្រយ៉ងតែមួយនោះទេ។
វត្តមានរបស់សត្វត្រយងខ្លួនរលោងនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ គឺបង្ហាញថា តំបន់នេះមានសក្តានុពលជាច្រើនសម្រាប់ពពួកសត្វស្លាបមិនថា សត្វត្រយង ឬសត្វក្រៀលប៉ុណ្ណោះទេ តែវាមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់ពពួកធនធានធម្មជាតិជាច្រើនទៀត។
លោកថ្លែងថា៖ «តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ គឺជាទីតាំងដ៏សំខាន់បំផុតមួយក្នុងការគាំទ្រដល់សត្វស្លាបទឹកដែលជិតផុតពូជក្នុងការរកចំណីអាហារ និងរស់នៅបង្កាត់ពូជ»។
បើតាមលោក វរសក្ស តំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិសាស្ត្រខេត្តតាកែវក្នុងស្រុកបូរីជលសារ និងស្រុកកោះអណ្ដែតនេះ មានលក្ខណពិសេសដែលមិនងាយរកបាន ដែលអាចទាក់ទាញនូវសត្វស្លាបដ៏កម្រជាច្រើនប្រភេទ ដូចជាសត្វក្រៀល ចាបព្រៃវែង ត្រយងទាំង ៣ ប្រភេទ សត្វចាបពពិចថ្មទ្រូងត្នោត មកសំចតរកចំណី នៅក្នុងបណ្តាញផ្លូវហោះហើររបស់ពួកវា។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក វរសក្ស ក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវចូលរួមថែរក្សាការពារកុំឲ្យមានការទន្ទ្រានយកដីនៅតំបន់នេះមកពង្រីកផ្ទៃដីកសិកម្មដាំដុះ ដែលនាំឲ្យឈានទៅរកការបាត់បង់ប្រភេទសត្វកម្រដែលជិតផុតពូជទាំងអស់នេះ៕