ភ្នំពេញៈ ប្រធានគណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាលោក សួន វិសាល កាលពីម្សិលមិញបានស្នើសុំទៅលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ឱ្យជួយដល់គណៈមេធាវី ដើម្បីឱ្យវិជ្ជាជីវៈនេះកាន់តែមានភាពរឹងមាំដោយសូមអនុញ្ញាតឱ្យមេធាវីអាចចូលជួបកូនក្ដីនៅកន្លែងនគរបាលបានច្រើនជាងមុនដោយសារកន្លែងខ្លះមិនទាន់មានការសហការល្អពេញលេញនៅឡើយនាពេលកន្លងមក។ នេះបើតាមហ្វេសប៊ុករបស់លោក ស ខេង។
ហ្វេសប៊ុកលោក ស ខេង បន្តថា៖ «លោក [សួន វិសាល] ក៏បានស្នើសុំសម្ដេចពិនិត្យលទ្ធភាពឱ្យមេធាវីបាននៅប្រចាំការនៅការិយាល័យនគរបាលនីមួយៗដើម្បីអាចផ្ដល់មតិយោបល់ផ្នែកច្បាប់ចៀសវាងមានបញ្ហាពេលបញ្ជូនរឿងក្ដីទៅតុលាការ»។
ឆ្លើយតបនឹងសំណើនេះលោក ស ខេង មានប្រសាសន៍ថា កន្លងទៅក្រសួងបានប្រគល់ភារកិច្ចជូនលោក ប៊ុន ហុន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីសិក្សារៀបចំឱ្យមានមេធាវីនៅតាមរដ្ឋបាលខេត្ត និងរដ្ឋបាលស្រុកដែលកើតមានបញ្ហាច្រើន ដើម្បីជួយបញ្ចៀសការអនុវត្តការងារមួយចំនួនខុសពីនីតិវិធី។ លោកនឹងបន្តផ្ដល់ការគាំទ្រ និងសម្របសម្រួលដើម្បីឱ្យមេធាវីអាចបំពេញការងារបានរលូន ព្រមទាំងពិចារណាលើសំណើមួយចំនួនទៀត។
លោក លីវ សុវណ្ណា អគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈមេធាវីកម្ពុជាថ្លែងពីម្សិលមិញថា បើតាមក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ ជនសង្ស័យអាចមានសិទ្ធិមានមេធាវី ក្រោយ ២៤ ម៉ោងនៃការឃាត់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានវត្តមានមេធាវីនៅការិយាល័យប៉ូលិសនៅក្នុងអំឡុងពេល ២៤ ម៉ោងនោះ មេធាវីអាចបម្រើផលប្រយោជន៍ ២ យ៉ាងគឺអាចផ្ដល់ការប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកច្បាប់ដល់ជនសង្ស័យ និងជួយដល់សមត្ថកិច្ចក្នុងការកសាងមូលដ្ឋានភ័ស្តុតាងរឹងមាំ។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «នៅដំណាក់កាលនគរបាលយុត្តិធម៌ ចម្លើយរបស់គាត់ [ជនសង្ស័យ] ក៏ដោយភ័ស្តុតាងក៏ដោយ បើមានការប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកច្បាប់ មានការចូលរួមពីមេធាវីការពារជនសង្ស័យ វាជួយឱ្យភ័ស្តុតាងនោះវារឹងមាំ។ មេធាវីដែលប្រចាំការអាចជាមេធាវីជួយខាងនគរបាលយុត្តិធម៌វិញ។ ឧទាហរណ៍នគរបាលយុត្តិធម៌ត្រូវការអ្នកច្បាប់ មេធាវី ថាតើគួររៀបចំសំណុំរឿងប្រមូលភ័ស្តុតាងអីដើម្បីឱ្យរឹងមាំ ឬមួយគួរតែសន្និដ្ឋានថា វាជាបទអី គួរឃាត់ខ្លួន ឬមិនឃាត់ខ្លួនជាដើម។ គាត់អាចប្រឹក្សាពិគ្រោះយោបល់ តែនេះមិនមែនជាការបញ្ជាទេ។
លោកបន្តថា វត្តមានមេធាវីនៅការិយាល័យប៉ូលិស វាជួយពង្រឹងសមត្ថភាពមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ផង និងធ្វើឱ្យសំណុំរឿងដែលមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌បញ្ជូនមកតុលាការមានប្រសិទ្ធភាព និងជំនឿទុកចិត្ត។ លោកថា ច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈមេធាវីចែងថា មេធាវីអាចចូលជួបកូនក្ដីគ្រប់កាលៈទេសៈ ប៉ុន្តែក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌអនុញ្ញាតឱ្យជនសង្ស័យជួបមេធាវីក្រោយឃាត់ខ្លួន ២៤ ម៉ោង។ ចំណុចនេះត្រូវបានមេធាវីមើលឃើញថា ជាការរឹតត្បិតមួយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ការអនុវត្តកន្លងមក មានមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ខ្លះ គាត់អនុញ្ញាតឱ្យមេធាវីអមជនសង្ស័យចូលឆ្លើយបំភ្លឺអ៊ីចឹងទៅ។ តែក៏មានអង្គភាពមួយចំនួនធំមិនបានអនុវត្តដូច្នេះទេ ដោយគាត់យល់ថា បើអត់មានការឃាត់ខ្លួន គឺមេធាវីអត់សិទ្ធិអ្វីទាំងអស់ ទាល់តែមានការឃាត់ខ្លួន ហើយក្រោយការឃាត់ខ្លួន ២៤ ម៉ោង ទើបជនសង្ស័យមានសិទ្ធិមានមេធាវី។ នេះជាការអនុវត្តផ្សេងៗគ្នា»។
មេធាវីមួយរូបគឺលោក អ៊ុក វ៉ាន់ដេត ថ្លែងពីម្សិលមិញថា ប្រទេសមួយចំនួនអនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមានមេធាវីភ្លាមៗនៅពេលជនសង្ស័យណាម្នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ មាត្រា ៩៨ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌគួរតែធ្វើវិសោធនកម្ម។
លោកថា៖ «វាអាស្រ័យលើក្រសួងមហាផ្ទៃ និងអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិថ្លឹងថ្លែងមើល ថាតើការអនុញ្ញាតឱ្យមេធាវីចូលជួបមុនវាមានផលវិបាកអីដល់កិច្ចការគាត់។ ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា កាលណាមានមេធាវីចូលជួបនៅក្នុងនីតិវិធីរបស់គាត់ កិច្ចការរបស់គាត់កាន់តែមានភាពរឹងមាំដោយសារមានមេធាវីជាសាក្សីក្នុងរឿងហ្នឹង។ មានកូនក្ដីមួយចំនួនតែងលើកឡើងថា ប៉ូលិសធ្វើបាប បង្ខំឱ្យឆ្លើយ យើងចង់លុបបំបាត់ពាក្យអស់ហ្នឹងបានជាយើងចង់ធ្វើការជាមួយមន្ត្រីនគរបាល ដើម្បីកុំឱ្យថាមន្ត្រីនគរបាលចេះតែខុស»។
ទោះយ៉ាងណាលោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិពន្យល់ថា សមត្ថកិច្ចធ្វើតាមតែក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ។ សម្រាប់បទឧក្រិដ្ឋ សមត្ថកិច្ចពិបាកនឹងអនុញ្ញាតឱ្យមេធាវីចូលជួបមុន ២៤ ម៉ោង ព្រោះសមត្ថកិច្ចមិនទាន់សួរនាំ និងស៊ើបសួរច្បាស់លាស់ ហើយបទល្មើសបែបនេះអាចមានអ្នកពាក់ព័ន្ធច្រើន។ តែចំពោះបទមជ្ឈិម ឬបទលហុ សមត្ថកិច្ចតែងសហការជាមួយមេធាវីជានិច្ច។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមិនចង្អៀតចង្អល់ទេចំពោះកិច្ចសហការ ការពារសិទ្ធិមនុស្ស ការពារជនសង្ស័យ និងចូលរួមចំណែកធ្វើឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រតិបត្តិការរបស់នគរបាល។ និយាយឱ្យត្រង់ទៅក្នុងប្រតិបត្តិការរបស់នគរបាលគឺចាប់ជនសង្ស័យហើយមេធាវីមកការពារជនសង្ស័យ អាហ្នឹងខ្ញុំពិបាកទទួលថា គាត់មកជួយការពារប៉ូលិសណាស់ព្រោះគាត់មកគាត់រកតែគន្លឹះណា ដើម្បីការពារកូនក្ដីរបស់គាត់ទេ។ តែយើងអត់មានទើសទាល់អ្វីទេ បើមានគោលការណ៍ពីថ្នាក់ដឹកនាំ ហើយមានច្បាប់កំណត់យ៉ាងណា យើងធ្វើយ៉ាងនោះ»។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ថ្លែងពីម្សិលមិញថា ប្រសិនបើមានសំណើសុំពីគណៈមេធាវីឱ្យធ្វើវិសោធនកម្មពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុញ្ញាតឱ្យជនសង្ស័យជួបមេធាវីនោះ ក្រសួងនឹងពិភាក្សាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ទាំងគណៈមេធាវី និងមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់៕