ភ្នំពេញៈ គ្រឿងញៀន និងសារធាតុញៀនជាច្រើនប្រភេទសរុបជាង ២ តោន ត្រូវបានដុតបំផ្លាញកាលពីម្សិលមិញ ស្របពេលដែលលោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ព្រមានចាត់វិធានការចំពោះមន្ត្រីទាំងឡាយ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀន ជាពិសេសកាងធ្វើជាខ្នងបង្អែក សម្រាប់ឲ្យជនល្មើសប្រព្រឹត្តនូវបទល្មើសគ្រឿងញៀន។
តាមរបាយការណ៍បូកសរុបគ្រឿងញៀនរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានបង្ហាញថា រយៈពេល ២ ឆ្នាំ គឺចាប់ពីខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ នេះ តុលាការបានដកហូតគ្រឿងញៀនជាង ២ តោន និងសម្រេចដុតបំផ្លាញចោល ដោយរួមមាន ហេរ៉ូអ៊ីន មេតំហ្វេតាមីន អំហ្វេតាមីន អិចស្តាស៊ី កេតាមីន នីមេតាហ្សីប៉ាម ពីរ៉ូវ៉ាឡេរ៉ូន (ថ្នាំគ្រាប់) ពីរ៉ូវ៉ាឡេរ៉ូន (ម្សៅម៉ដ្ឋ)។
របាយការណ៍ បានបញ្ជាក់ថា៖ «គ្រឿងញៀនសរុប ៤១៩ ៩៩៦,៣១ ក្រាមនិង ២២ ដប ចំណែកឯសារធាតុគីមីផ្សំ និងសារធាតុពាក់ព័ន្ធចំនួន ១ ៣៤១ ៣៤២,១៥ ក្រាម។ សរុបជារួម ២ ៣៦១,៣៣ គីឡូក្រាម និង ២២ ដប»។
លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានថ្លែងនៅក្នុងពិធីដុតបំផ្លាញគ្រឿងញៀន នៅក្នុងថ្ងៃនៃទិវាអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន នៅសាលមហោស្រពកោះពេជ្រ កាលពីថ្ងៃពុធថា បើទោះជាមានការបង្ក្រាបនូវគ្រឿងញៀនដ៏ច្រើនបែបនេះក្តី ប៉ុន្តែលោកពិតជាព្រួយបារម្ភចំពោះបញ្ហាគ្រឿងញៀន ព្រោះតែនិន្នាការសកល និងស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រ ដែលធ្វើឲ្យក្រុមឧក្រិដ្ឋជន នៅតែបន្តព្យាយាមចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនឆ្លងកាត់ប្រទេស កម្ពុជា ហើយនាំឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាមួយចំនួននៅតែបន្តរងផលប៉ះពាល់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រុមជនទុច្ចរិតមួយចំនួន ក៏នៅតែបន្តឆ្លៀតឱកាសកេងយកផលចំណេញ ពីការជួញដូរគ្រឿងញៀន ដោយប្រើប្រាស់គ្រប់វិធីសាស្ត្រ និងល្បិចកលរហូតធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររងគ្រោះក្លាយខ្លួនជាអ្នកប្រើប្រាស់ និងខ្លះកា្លយជាអ្នកបន្តការចែកចាយ ឬជួញដូរថែមទៀត»។
លោកបន្តថា ក្នុងពេលថ្មីៗនេះ ក៏ឃើញមានវិស័យឯកជនមួយចំនួន ដូចជាផ្ទះជួលផ្ទះសំណាក់ ជាពិសេសក្លិបកម្សាន្តសប្បាយបានក្លាយជាគោលដៅនៃការប្រើប្រាស់ និងជួញដូរគ្រឿងញៀនក្នុងពេលដែលសកម្មភាព និងការទទួលខុសត្រូវរបស់អាជ្ញាធររាជធានី ខេត្ត ជាពិសេសមូលដ្ឋានឃុំ សង្កាត់ នៅមិនទាន់ឆ្លើយតបបានសមស្របទៅនឹងសភាពការណ៍ជាក់ស្តែងនេះនៅឡើយ។
ជាមួយក្តីបារម្ភនេះ លោក ស ខេង ក៏បានបញ្ជាឲ្យមន្ត្រីអ្នកអនុវត្តច្បាប់ ត្រូវបង្កើនការធ្វើសកម្មភាពឲ្យផុលផុស និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ចំពោះការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន រួមទាំងព្រមានដល់មន្ត្រីទាំងឡាយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនជាពិសេសមន្ត្រីដែលកាងធ្វើជាខ្នងបង្អែក ដល់ឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនចាប់មកទទួលទោសតាមច្បាប់ផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បានន័យថា បើមន្ត្រីសមត្ថកិច្ចយើងពាក់ព័ន្ធ វារឹតតែធ្វើឲ្យការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀននេះ វាអត់បានជោគជ័យទេ ឬមួយក៏មិនពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ ប៉ុន្តែធ្វើជាបង្អែក ធ្វើជាខ្នងឲ្យអ្នករកស៊ីគ្រឿងញៀន នោះនឹងធ្វើឲ្យការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន វាបរាជ័យដែរ»។
លោក ស ខេង បានផ្តល់បទសម្ភាសដល់អ្នកកាសែតបន្ថែមថា៖ «បើមានការពាក់ព័ន្ធ ចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់។ ដូចដែលខ្ញុំបាននិយាយពីខាងដើម (មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធនៅក្លិបរ៉ុក) ចេញពីរ៉ុកទៅរត់ពួនជាង ១ ខែនៅបាត់ដំបងដែលយើងទើបរកឃើញចាប់បាន»។
តែយ៉ាងណាលោក ស ខេង បានបដិសេធធ្វើអធិប្បាយនៅពេលសួរពីប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបក្លិបដ៏ធំមួយទៀត គឺក្លិបលុច្សសារី ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះមិនទាន់មានការបង្ហាញអត្តសញ្ញាណ ជនសង្ស័យដែលជាម្ចាស់ក្លិបនេះនៅឡើយ ដោយលោកបានបង្វែរឲ្យទៅសួរតុលាការ ព្រោះផុតដែនសមត្ថកិច្ចរបស់លោកហើយ។
លោក គុជ គឹមឡុង ព្រះរាជអាជ្ញារងនិងលោក សួស វិទ្យារ៉ាន់ឌី អនុប្រធានលេខាធិការដ្ឋាន រដ្ឋបាលសាលា ដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ មិនអាចទាក់ទងសុំអត្ថាធិប្បាយបានទេកាលពីម្សិលមិញ ដោយលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ ។
ភ្លាមៗក្រោយឃាត់ខ្លួនមនុស្សប្រមាណជាង ៤០០ នាក់ ពីក្នុងក្លិបលុច្សសារី កាលពីយប់រំលងអាធ្រាត្រឈាន ចូលថ្ងៃទី ៨ ខែ មិថុនា មានជនសង្ស័យយ៉ាងហោចណាស់ ជិត ២០ នាក់ ត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀន និងបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ ខណៈម្ចាស់ក្លិបលុច្សសារី នៅមិនទាន់ឃើញបង្ហាញអត្តសញ្ញាណនៅឡើយ។
វីដេអូ៖
លោក មាស សុវណ្ណ ប្រធានសមាគមសង្គ្រោះជនរងគ្រោះ ដោយគ្រឿងញៀនកម្ពុជាហៅកាត់ DARAC ថ្លែងថា វាជាការប្រសើរ បើគ្រឿងញៀន និងសារធាតុញៀនទាំងនេះ ពិតជាត្រូវបានដុតកម្ទេចចោលមែន។
តែយ៉ាងណាលោកយល់ថា ករណីជាច្រើនទៀត នឹងត្រូវមានវិធានការ ដូចជាករណីក្លិចលុច្សសារីជាដើម ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ ជនសង្ស័យពាក់ព័ន្ធកំពុងស្ថិតក្នុងនីតិវិធីស៊ើបអង្កេត ដែលវានឹងអាចឈានទៅរកមេក្ខោងធំ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែក៏បង្ហាញពីការខិតខំប្រឹងរបស់រដ្ឋាភិបាលយើងដែរ បើទោះតិចក្តីច្រើនក្តី ក៏ឈានទៅរកការបង្រ្កាបជាបណ្តើរៗ ហើយបើមានការបញ្ជាផ្ទាល់អ៊ីចឹង នឹងអាចមានការថយចុះខ្លះ ចំពោះអ្នកជួញដូរ និងចែកចាយ»។
ជាមួយនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀននេះដែរ កម្លាំងនគរបាលខេត្តព្រៃវែង បានបង្ហាញរបាយការណ៍ ដោយក្នុងរយៈពេលតែ ២៥ ថ្ងៃ ក្នុងខែមិថុនានេះ ខេត្តមួយនេះបានឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនដល់ទៅ ៥០ នាក់ ដោយដកហូតថ្នាំញៀនជិត ៥០ កញ្ចប់ ព្រមទាំងសម្ភារមួយចំនួនទៀត។
លោក ថោង វណ្ណឌី ស្នងការរងខេត្តព្រៃវែងបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីម្សិលមិញថា គិតចាប់ពីថ្ងៃទី ១ ខែ មិថុនា ដល់ថ្ងៃទី ២៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ កម្លាំងនគរបាលខេត្តព្រៃវែង បានបើកប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបានបង្ក្រាបករណីគ្រឿងញៀនបានចំនួន ៨ ករណី ដោយឃាត់មនុស្ស ៥១ នាក់។ លោកបន្តថា សម្រាប់ករណីនេះ សមត្ថកិច្ចបានរៀបចំសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការដើម្បីចាត់ការតាមច្បាប់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ករណីរក្សាទុក ដឹកជញ្ជូន ឬជួញដូរដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុញៀនចំនួន ៥ ករណី មានជនសង្ស័យជាប់ពាក់ព័ន្ធចំនួន ១០ នាក់ (ស្រី ២ នាក់)។ ចំណែកករណីប្រើប្រាស់ដោយខុសច្បាប់នូវសារធាតុញៀនចំនួន ៣ ករណី ដោយឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន ៤១ នាក់ស្រី ៣ នាក់ ហើយថ្នាំញៀនហ្នឹងមានច្រើនកញ្ចប់ដែលមិនទាន់បូកសរុបទេ ដោយវាមានជាកញ្ចប់ៗប្រមាណជាង ៤០ កញ្ចប់»៕