.jpg)
អ្នកភូមិចូលរួមនៅក្នុងពិព័រណ៍ចម្អិនម្ហូបគ្មានផ្សែង ដែលប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងឃុំព្រះខែ ស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី ២៣ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១។ ហុង មិនា
កំពង់ស្ពឺៈ ឃុំព្រះខែដែលស្ថិតក្នុងស្រុកបសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ គឺជាឃុំ ១ ក្នុងចំណោមឃុំដទៃទៀត ដែលអនុវត្តបានជោគជ័យពីបញ្ហាបង្គន់អនាម័យ ១០០ ភាគរយ។ អ្នកភូមិក្នុងឃុំនេះមានបង្គន់អនាម័យគ្រប់ផ្ទះ ដោយលែងឱ្យមានការបន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាលដូចពីមុនទៀតហើយ។
ជាមួយនឹងជោគជ័យនេះ ពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងឃុំដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ១០០ គីឡូម៉ែត្រពីភ្នំពេញ ក៏កំពុងរួមគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការ ភូមិគ្មានផ្សែង ដោយការចូលរួមកាត់បន្ថយការប្រើចង្ក្រានដុតអុសតាមបែបប្រពៃណី និងមានផ្សែងខ្លាំងដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាព។ ការរួមគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការ ភូមិគ្មានផ្សែងនេះគឺអ្នកភូមិបានប្តេជ្ញាកែប្រែឥរិយាបថចំនួន ៤ ចំណុច ដើម្បីធ្វើឱ្យភូមិរបស់ខ្លួន ក្លាយជាភូមិគំរូមួយនៅក្នុងប្រទេស ដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយផ្សែងបំពុលបរិស្ថាន។
ឥរិយាបថចំនួន ៤ ចំណុចដែលពលរដ្ឋប្តេជ្ញាកែប្រែនោះ រួមមាន ទី១ ការដាក់កុមារឱ្យនៅឆ្ងាយពីផ្សែង ទី២ ការចម្អិនម្ហូបនៅផ្ទះបាយដែលមានខ្យល់ចេញចូលល្អ ទី៣ ការប្រើប្រាស់អុសដែលបានហាលស្ងួតល្អ និងទី៤ គឺការប្រើប្រាស់ចង្ក្រានដែលគ្មានផ្សែង។
អ្នកស្រី សៅ សី ជាស្ត្រីមេផ្ទះ និងមានមុខរបរជាកសិករផងនោះ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ក្នុងអំឡុងពេលដែលអ្នកភូមិប្រមាណជិត ១០០ នាក់ មកចូលរួមពិព័រណ៍ចម្អិនម្ហូបភូមិគ្មានផ្សែង ក្នុងឃុំព្រះខែ ពីថ្ងៃទី ២៣ កុម្ភៈថា ផ្ទះអ្នកស្រីបានប្ដូរមកប្រើចង្ក្រានហ្គាសប្រមាណជា ៣ ខែមកហើយ។
ស្ត្រីសម្បុរស្រអែម អាយុជាង ៤០ ឆ្នាំរូបនេះបានបន្តថា ការប្តូរមកប្រើចង្ក្រានហ្គាសក៏ព្រោះអ្នកស្រីបានយល់ពីសារៈសំខាន់នៃការប្រើចង្ក្រានគ្មានផ្សែងដែលមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាព និងចំណេញពេល។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ពីដើមមក ខ្ញុំប្រើប្រាស់ចង្ក្រានដុតអុស វាលំបាកដែរ ដុតទៅផ្សែងហុយចុកពេញផ្ទះ។ សុខភាពខ្ញុំ និងអ្នកផ្ទះចេះតែឈឺ ហើយបើបៀបធៀបនឹងចង្ក្រានហ្គាស គឺស្រួលប្រើជាងចង្ក្រានអុសព្រោះប្រើចង្ក្រានហ្គាស វាចំណេញពេលច្រើន មិនហត់ដុសឆ្នាំង ដុសចាន ពេលចម្អិនម្ហូបនឹងចង្ក្រានហ្គាសហើយគឺស្អាតដដែល។ នៅពេលយើងដុតអុស គឺអាចខ្មៅឆ្នាំងចាន»។
មិនខុសគ្នាទេ អ្នកស្រី ជា ម៉ាច ជាអ្នកភូមិត្រពាំងវែង ស្ថិតក្នុងឃុំព្រះខែបាននិយាយថា គ្រួសារអ្នកស្រីបានផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់មួយចំនួនក្នុងចំណោមឥរិយាបថទាំង ៤ ដោយងាកមកប្រើចង្ក្រានគ្មានផ្សេងជាប្រចាំថ្ងៃជំនួសឱ្យការប្រើចង្ក្រានដុតអុសវិញ។ អ្នកស្រីបន្តថា គ្រួសារអ្នកស្រីត្រៀមជាស្រេចថា នៅពេលមានតម្រូវការនៃការប្រើអុសម្តងម្កាលគឺគ្រួសារអ្នកស្រី តែងតែប្រើអុសដែលហាលបានស្ងួត ចៀសវាងបង្កទៅជាផ្សែងខ្មួលខ្មៅហុយចូលពេញផ្ទះ។
ស្ត្រីមេផ្ទះវ័យ ៦០ ឆ្នាំរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងភូមិខ្ញុំឥឡូវ កំពុងអភិវឌ្ឍមកប្រើចង្ក្រានគ្មានផ្សែងច្រើនហើយ ព្រោះក្នុង ១ ឆ្នាំ ២ ឆ្នាំនេះ គឺពួកគាត់ បោះបង់ចង្ក្រានដុតអុសតាមបែបប្រពៃណី និងមានផ្សែងខ្លាំងច្រើនមែនទែន។ ដំបូងខ្ញុំធ្លាប់គិតថា ចង្ក្រានដុតអុសដាំបាយឆ្ងាញ់ជាងចង្ក្រានហ្គាស តែប្រើយូរៗទៅ ដូចតែគ្នាទេ ហើយមិនហត់ត្រូវទៅរកអុស ហើយខ្ញុំក៏មានពេលច្រើនធ្វើអ្វីផ្សេងៗបានច្រើនជាងមុន»។
អ្នកភូមិចូលរួមនៅក្នុងយុទ្ធនាការ ភូមិគ្មានផ្សែងកាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែកុម្ភៈ។ហុង មិនា
លោក ឡោ ងួនឡេង ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃុំព្រះខែបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា ពីមុនពលរដ្ឋជាច្រើនក្នុងភូមិទាំង ៩ នៃឃុំព្រះខែមានទម្លាប់ប្រើចង្ក្រានដុតអុសដែលមានផ្សែងខ្លាំង ដោយសារមានទម្លាប់ពីដូនតា។ ក៏ប៉ុន្តែពេលនេះអ្នកភូមិបានប្តូរឥរិយាបថ បន្ទាប់ពីមានការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃផ្សែង ស្របពេលដែលមើលឃើញពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើចង្ក្រានគ្មានផ្សែង។
លោកបានឱ្យដឹងដែរថា ឃុំរបស់លោកក៏បានទទួលជោគជ័យ ១០០ ភាគរយ ជុំវិញបញ្ហាបង្គន់អនាម័យនៅតាមផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ។
លោកថា៖ «បង្គន់អនាម័យពីដើមដែលយើងមិនទាន់ផ្សព្វផ្សាយ គាត់ដើរបន្ទោបង់ពាសវាលពាលកាស។ តែឥឡូវនេះ ពួកគាត់មានបង្គន់ប្រើទាំងអស់គ្នា។ ទាំងនេះពាក់ព័ន្ធនឹងសុខភាពគាត់ដែរ ហើយការកាត់បន្ថយផ្សែងនេះ បើកាត់បាន ១០ ភាគរយ គឺរឹតតែល្អ។
តាមរយៈការចុះមកអប់រំផ្សព្វផ្សាយអំពីអត្ថប្រយោជន៍នៃភូមិគ្មានផ្សែងលោកសង្កេតឃើញថា ឥរិយាបថអ្នកភូមិហាក់មានការផ្លាស់ប្តូរច្រើន បើទោះជាមិនបានគ្រប់ឥរិយាបថទាំង ៤ ចំណុចក៏ដោយ ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ពលរដ្ឋខ្លះ មានលទ្ធភាពគាត់ចេះតែទិញបន្ត ទិញចង្ក្រានហ្គាស ចង្ក្រានគ្មានផ្សែងអីទៅប្រើនៅតាមផ្ទះ។ ពេលនេះមានកំណើនកើនឡើងជាងមុនច្រើន ខ្ញុំជឿថា ប្រហែលក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ គាត់លែងប្រើអុសហើយ ដោយសារតែបច្ចុប្បន្ននេះគាត់ក៏ពិបាករកអុសយកមកដុតដែរ»។
បើតាមលោក ឡោ ងួនឡេង ពលរដ្ឋជាង ១ ៧០០ គ្រួសារដែលរស់នៅក្នុងឃុំព្រះខែ គឺមានគ្រួសារនៅបន្តប្រើអុសក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នមានប្រមាណ ២០ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ខណៈ ៨០ ភាគរយទៀត បានប្តូរមកប្រើចង្ក្រានដែលគ្មានផ្សែង ចង្ក្រានហ្គាស ឬចង្ក្រានអគ្គិសនីជំនួសវិញ។
យុទ្ធនាការ ភូមិគ្មានផ្សែងរបស់ពលរដ្ឋនៅឃុំព្រះខែ គឺជាយុទ្ធនាការមួយដែលធ្វើឡើងដំណាលគ្នាជាមួយភូមិដទៃទៀតប្រមាណ ១០០ ភូមិ ក្នុងឃុំចំនួន ៩ ដែលស្ថិតក្នុងខេត្តកំពត ខេត្តសៀមរាប និងខេត្តបាត់ដំបង។ យុទ្ធនាការនេះ មានគោលបំណងកៀរគរការផ្លាស់ប្តូរប្រកបដោយចីរភាពទៅរកការចម្អិនម្ហូបបែបទំនើប និងតាមបច្ចេកវិទ្យា បើទោះបីជានៅមានវប្បធម៌ និងសង្គមបែបប្រពៃណី និងការរឹតត្បិតនៃការប្រើប្រេងឥន្ធនៈ និងធនធានក៏ដោយ។ នេះបើតាមអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ ហូឡង់។
លោក Bastiaan Teune អ្នកនាំមុខផ្នែកវិស័យថាមពលនៅកម្ពុជា និងជាអ្នកសម្របសម្រួលចង្ក្រានពិភពលោកនៃអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ហូឡង់ (SNV) បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ការចម្អិនអាហារបែបប្រពៃណីមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមាន ដូចជាឡើងកម្តៅលើផែនដី។ ការដុតអុសសម្រាប់ចម្អិនអាហារ គឺបានបញ្ចេញនូវឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ក្នុងទម្រង់កាបូនឌីអុកស៊ីត និងសារធាតុបំពុលបរិយាកាសផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្តថា ការបញ្ចេញឧស្ម័នបញ្ចូលគ្នាពីចង្ក្រានតូចៗទាំងអស់ក្នុងពិភពលោកគឺមានគ្រោះថ្នាក់ដូចឧស្សហកម្មអាកាសចរណ៍ទាំងមូលផងដែរ។ បន្ថែមពីនេះការចម្អិនអាហារដែលដុតពីអុសក៏បង្កឱ្យបំពុលបរិយាកាសខ្យល់ក្នុងផ្ទះបាយផងដែរ។
លោកថា៖ «អ្នកចម្អិនអាហារ និងកូនៗរបស់ពួកគេគឺប្រឈមទៅនឹងផ្សែងដែលស្មើនឹងការជក់បារី ១០ ដើមក្នុង ១ ថ្ងៃ។ ការបំពុលនេះមានការប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវដង្ហើម និងបង្កឱ្យមានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរនានាដូចជា ជំងឺរលាកសួត ជំងឺរបេង និងជំងឺផ្លូវដង្ហើមរាំរ៉ៃ។
នៅពេលសុខភាពខ្សោយក៏បណ្តាលឱ្យមានភាពងាយទទួលរងគ្រោះខ្ពស់ចំពោះជំងឺ Covid ១៩ ផងដែរ»។
តាមរបាយការណ៍អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានឱ្យដឹងថា នៅកម្ពុជាមានគ្រួសារប្រហែល ២,៥ លានគ្រួសារនៅតែប្រើចង្ក្រានចម្អិនបែបប្រពៃណីជាមួយនឹងជីវម៉ាស់រឹង ដូចជា អុស ធ្យូង និងសំណល់ពីកសិកម្ម។ ការចម្អិនបែបនេះប្រជាជនកម្ពុជាប្រមាណ ១៥ ០០០ នាក់បានស្លាប់មុនអាយុដោយសារការបំពុលខ្យល់ក្នុងផ្ទះក្នុង ១ ឆ្នាំ៕
