ភ្នំពេញៈ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឲ្យដឹងថាក្នុងរយៈពេល ៩ ខែចាប់ពីខែមករា ដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៩ នេះ កម្ពុជាទទួលបានចំណូលពីសួយសារព្រៃឈើសរុបប្រមាណ ៥ លាន ៧ សែនដុល្លារ ដែលចំណូលនេះមានការកើនឡើងជិត ២ លានដុល្លារបើប្រៀបធៀបរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ក្រសួងកសិកម្មទទួលបានចំណូលពីសួយសារផលអនុផលព្រៃឈើប្រមាណជិត ៤ លានដុល្លារ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍រយៈពេល ៩ ខែរបស់ក្រសួងនេះចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំមុន។
ក្រសួងកសិកម្មបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីស្ដីពីសភាពការណ៍កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទក្នុងរយៈពេល ៩ ខែ ឆ្នាំ ២០១៩ និងទិសដៅអនុវត្ដន៍បន្ដដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា៖ «សម្រាប់នព្វមាស ឆ្នាំ ២០១៩ នេះចំណូលពីថ្លៃសួយសារព្រៃឈើសរុបចំនួនជាង ២២ ពាន់លានរៀល និង ១២ ម៉ឺនដុល្លារ»។ ជាមួយគ្នានេះក្រសួងក៏បានឲ្យដឹងដែរថា សម្រាប់ ៩ ខែនេះក្រសួងកសិកម្មបានបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ សត្វព្រៃ និងការកាប់រានដីព្រៃសរុបចំនួន ៦៩១ ករណី ដោយពិន័យអន្តរការលចំនួន ៣៦២ ករណី និងបញ្ជូនទៅតុលាការចំនួន ៣២៩ ករណី។
លោក ចាន់ ហេង នាយករងខុទ្ទកាល័យនៃក្រសួងកសិកម្មបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីថ្ងៃអង្គារថាចំណូលបានពីសួយសារព្រៃឈើនេះគឺទទួលបានពីក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនានាដែលទទួលសិទ្ធិវិនិយោគ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កន្លងមកគឺក្រុមហ៊ុនទទួលបានសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចដែលគាត់ឈូសឆាយ គាត់មានផលឈើ ផលអីហ្នឹង ហើយគាត់ប្រមូលផលហ្នឹង។ គាត់បង់ថ្លៃសួយសារហ្នឹង ដោយសារបរិមាណដែលគាត់មានគឺយើងឲ្យគាត់បង់ថ្លៃសួយសារតាមរយៈការបានផលអនុផលព្រៃឈើដែលប្រមូលបានពីដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចហ្នឹង ហើយបានប៉ុន្មានគុប ហើយតម្រូវឲ្យបង់ពន្ធចូលរដ្ឋ ដែលក្នុងតម្លៃឈើលេខ ១ ប៉ុន្មាន លេខ ២ និងលេខ ៣ ត្រូវបង់ប៉ុន្មាន»។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៥ ដល់ឆ្នាំ ២០១៥ មកកម្ពុជាបានផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណជិត ២ លានហិកតាទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនចំនួន ២៦៧ ដើម្បីអភិវឌ្ឍដំណាំកសិឧស្សាហកម្ម។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ «វិភាគស្ថិតិស្តីពីសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា» ដែលត្រូវបានដាក់បង្ហាញដោយមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ តស៊ូមតិ និងទំនាក់ទំនង (RACC) នៃវេទិកាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្តីពីកម្ពុជា (NGO Forum) កាលពីឆ្នាំ ២០១៦។
បើទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយកាលពីឆ្នាំ ២០១២ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជំហរពីការបញ្ឈប់ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនវិនិយោគនានាតាំងពីពេលនោះមក ហើយថែមទាំងបានសម្រេចដកហូតយកដីមកវិញពីក្រុមហ៊ុនជាច្រើន ដែលទទួលបានសិទ្ធិនេះ ខណៈមានក្រុមហ៊ុនសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួនបានស្ម័គ្រចិត្តប្រគល់ដីវិនិយោគជូនរដ្ឋាភិបាលវិញផងដែរ។
លោក ចាន់ ហេង នាយករងខុទ្ទកាល័យនៃក្រសួងកសិកម្មមិនអាចបញ្ជាក់បានទេថា រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នមានក្រុមហ៊ុនប៉ុន្មានដែលកំពុងបន្តទទួលបានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចហើយលោកក៏មិនទាន់អាចបញ្ជាក់បានដែរថា ចំណូលសួយសារផលអនុផលព្រៃឈើសរុបប្រមាណ ៥ លាន ៧ សែនដុល្លារនេះ ទទួលបានពីក្រុមហ៊ុនប៉ុន្មាននោះដែរ។
លោក គ្រើង តុលា សកម្មជនការពារព្រៃឈើបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភនៅពេលដែលចំណូលបានមកពីផលអនុផលព្រៃឈើមានការកើនឡើង ដូច្នេះព្រោះសបញ្ជាក់ថាការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើមានការកើនឡើងក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុនដែលនៅបន្តទទួលបានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បទល្មើសព្រៃឈើមិនមែនថយចុះទេ គឺកើនឡើង។ មូលហេតុអីដែលខ្ញុំថាដូច្នេះ ដោយសារតែបច្ចុប្បន្នបើទោះមានប្រកាសបិទពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាល និងមានវិធានការរឹតបន្តឹងយ៉ាងណាប៉ុន្តែការលួចលាក់ (កាប់ឈើ) នៅតែមានហើយចំណូលចូលរដ្ឋប៉ុណ្ណឹងគឺស្តួចស្តើងមែនទែនខណៈដែលការទទួលបានរៀងៗខ្លួនរបស់អ្នកកាប់លើស ១០ ទៅ ២០ ដងទៅទៀត»៕