.jpg)
មន្ត្រីស៊ីម៉ាក់មើលថែកូនសុនខនៅមណ្ឌលសុនខរកមីនរបស់ CMAC នាឆ្នាំនេះ។រូប CMAC
ភ្នំពេញៈ អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC) លោកហេង រតនា បង្ហាញ មោទនភាព ដោយសារក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះស៊ីម៉ាក់នឹងបង្កើតសុនខជំនាន់ថ្មីបានចំនួនជាង ១០០ ក្បាល ដើម្បីបង្ហាត់ និងជ្រើសរើសឱ្យបម្រើការក្នុងសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា ដោយលែងពឹងសុនខមកពីក្រៅប្រទេសទៀតហើយ។
លោក ហេង រតនា ឱ្យដឹងថា កាលពីថ្ងៃទី ៩ កុម្ភៈ សុនខពូជអ្នកចម្បាំងជាមួយគ្រាប់មីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមបានកើតកូន ១១ ក្បាលនៅម៉ោង ៦ និង ២០ នាទីព្រឹកនៅវិទ្យាស្ថានបច្ចេកទេសសកម្មភាព កម្ចាត់មីនស៊ីម៉ាក់កំពង់ឆ្នាំង។
លោកថា៖ «នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះយើងត្រៀមបង្កើតឱ្យបានជាង ១០០ ក្បាល ហើយឥឡូវនេះយើងបាន ៧ ទៅ ៨ សម្បុកហើយ។ សម្បុកខ្លះវាផលិតបាន ៦ សម្បុកខ្លះបាន ១០ ជាងអីហ្នឹង បូកសរុបមកបានជាង ៤០ ក្បាលហើយ នៅសល់ ៧ ទៅ ៨ សម្បុកទៀតមិនទាន់កើត»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកកម្ចាត់មីនរូបនេះ បង្ហាញពីមោទនភាព នៅពេលដែល CMAC អាចធ្វើការស្រាវជ្រាវលើកម្មវិធីបង្កាត់ពូជ ហើយអាចបង្កាត់បានជាង ១០០ ក្បាល ដោយខ្លួនឯងលែងពឹងពាក់ ឬក៏ទិញសុនខមកពីបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបទៀត។ ផ្ទុយទៅវិញ នៅឆ្នាំថ្មីនេះ សុនខ របស់ CMAC ត្រូវបានអន្តរជាតិទទួលស្គាល់ និងទិញទៅប្រើនៅអឺរ៉ុបវិញចំនួន ៦ ក្បាល និងស៊ូដង់ខាងត្បូងចំនួន ២ ក្បាល។
លោក ហេង រតនា បន្ថែមថា៖ «យើងខិតខំធ្វើការបង្កាត់ពូជ ទើបតែធ្វើបាន ៣ ឆ្នាំទេ តែយើងមានសមត្ថភាពធ្វើកម្មវិធី breeding program [កម្មវិធីបង្កាត់ពូជ] នៅលើការស្រាវជ្រាវជាប្រចាំ។ យើងខិតខំធ្វើភាពជាម្ចាស់លើគម្រោងហ្នឹងដោយខ្លួនឯង ហើយយើងក៏ធ្វើបាន។ អ៊ីចឹងយើងមានមោទនភាពណាស់ដែលអាចបង្កើតបានជាង ១០០ ក្បាលឆ្នាំនេះ»។
បើតាមលោក រតនា ការចាប់ផ្តើមកម្មវិធីបង្កាត់ពូជដំបូង CMAC បង្កាត់បានតែ ៤ ទៅ ៥ ក្បាល ឬ ១០ ក្បាលប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែពេលនេះមានសមត្ថភាពផលិតបានច្រើន។ នេះក៏ដោយសារតែមានអ្នកជំនាញជំនាន់ក្រោយមួយចំនួនមានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើកិច្ចការងារនេះបានជោគជ័យ។
ការបង្កើតសុខនបានចំនួនជាង ១០០ ក្បាល មិនមែនមានន័យថាអាចប្រើការបានទាំង ១០០ ក្បាលនោះទេ ជួនកាលជ្រើសរើសបានតែ ៣០ ទៅ ៤០ ក្បាល ប៉ុណ្ណោះតែនៅតែល្អប្រសើរ។ ព្រោះប្រទេសគេដទៃទៀតអាចជ្រើសរើសបានដែរ តែ ៤ ទៅ ៥ ក្បាលប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមសុខន ១០០ ក្បាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «វាពិបាករើសណាស់ អាហ្នឹងត្រូវការ smart (ឆ្លាត) មែនទែន ដែលគេហៅថា smart dog។ តែយើង យើងអាចធ្វើបានរហូតដល់ទៅ ៧០ ទៅ ៩០ ភាគរយចន្លោះហ្នឹង យើងរើសបានណាស់ ដែលជាមោទនភាពណាស់កន្លែងហ្នឹងបាទ»។
លោកប្រាប់ថា ក្នុងសកម្មភាពកម្ចាត់មីន សុនខអាចជំនួសមនុស្សក្នុងការរកមីន កាត់បន្ថយហានិភ័យខ្ពស់ចំពោះអ្នកដោះមីនបានច្រើន ព្រោះសុនខឆែករកតែជាតិផ្ទុះ។ រីឯអ្នកដោះមីន អ្នករាវរកមីនទាំងអស់សុទ្ធតែរកជាតិដែក មិនទាន់មានឧបករណ៍ដែលយកមកដោះមីនណាអាចរាវរកជាតិផ្ទុះបានទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងកំពុងតែតេស្តជាមួយជប៉ុន អាល្លឺម៉ង់ ជាមួយ អ៊ីតាលី អូទ្រីស អូស្ត្រាលី បង្កើតឧបករណ៍រាវរកជាតិផ្ទុះហ្នឹង មិនទាន់បានជោគជ័យទេ។ អ៊ីចឹងការលំបាករបស់យើង គឺរកគ្រាប់មីន រកជាតិផ្ទុះ ក្រោមដី ឯសុនខមានសមត្ថភាពធ្វើកិច្ចការនេះដោយមិនរវល់អំពល់ទុក្ខជាមួយនឹងអម្បែងឬអីទេ»៕
