.jpg)
ជនជាតិដើមជួបអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរីរឿងរំលោភដែនជម្រកសត្វព្រៃ។ រូបថត សហការី
មណ្ឌលគីរីៈ សហគមន៍ជនជាតិដើមព្នងនៅឃុំប៊ូស្រាបានស្នើសុំឲ្យសាលាស្រុកពេជ្រាដា ស្រាវជ្រាវទីតាំងដីជាច្រើនកន្លែងស្ថិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ ដោយពួកគេបានសង្ស័យថាដីព្រៃអភិរក្សទាំងនោះត្រូវបានធ្វើប្លង់រំលោភកាន់កាប់ជាកម្មសិទ្ធិឯកជនអស់ប្រហែលជាច្រើនរយហិកតា។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយមន្ត្រីអះអាងថា ប្រសិនបើដីទាំងនោះមានប្លង់រឹង គឺត្រូវតែទទួលស្គាល់ថា ជាដីស្របច្បាប់ទៅតាមប្លង់ទាំងនោះ។
លោក គ្រើង តុលា សកម្មជនព្រៃឈើជនជាតិដើមបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ម្សិលមិញថា ខាងសហគមន៍ជនជាតិដើមព្នងបានស្រាវជ្រាវរកឃើញឯកសារមួយចំនួន និងកំពុងស្រាវជ្រាវរកបន្ថែមទៀតទាក់ទងនឹងការចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិដីដែលវាស់វែងដោយក្រុមនិស្សិតកាលពីឆ្នាំ ២០១២ ដែលលោកអះអាងថា គឺជាដីព្រៃស្ថិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរមានទំហំជាច្រើនរយហិកតា។
លោក តុលា ថ្លែងថា៖ «ខាងខ្ញុំបានស្រាវជ្រាវរកឃើញ ៥-៦ ប្លង់រួចហើយ ដែល ១ ប្លង់ មានទំហំដីប្រហែល ៥ ហិកតា ហើយកំពុងស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀត។ ឥឡូវនេះយើងស្មានថា ដីដែលអាចបាត់បង់ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរ គឺមិនក្រោមពី ១ ពាន់ទៅ ២ ពាន់ហិកតាទេ ប៉ុន្តែគឺសុទ្ធតែជាដីព្រៃដែលត្រូវចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ដោយអតីតប្រធានមន្ទីរដែនដីមុន គឺលោក ឈឹម កាន កាលពីឆ្នាំ ២០១៣។ គេធ្វើប្លង់កាន់កាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១២ ប៉ុន្តែឥឡូវហ្នឹងមិនទាន់បានត្រួសត្រាយ និងដាំអ្វីទាំងអស់ និយាយរួមគឺដីព្រៃសុទ្ធសាធតែម្ដង»។
លោក តុលា បញ្ជាក់ថា ម្ចាស់ប្លង់ទាំងនោះគឺសុទ្ធតែជាឈ្មោះមន្ត្រីដែលបម្រើការងារនៅក្នុងសាលាឃុំ និងនៅសាលាស្រុក ហើយក្នុងម្នាក់អាចមានប្លង់កាន់កាប់រហូត ៥ ទៅ ៦ ប្លង់ដោយប្រើប្រាស់ឈ្មោះរបស់សមាជិកនៅក្នុងគ្រួសារជាអ្នកឈរឈ្មោះជំនួស។ លោកបន្តថា មន្ត្រីសុរិយោដីប្រាកដជាបានដឹងច្បាស់ថា ដីទាំងនោះគឺស្ថិតក្នុងដីព្រៃក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃគឺចាប់ពីពេលដែលមានការអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមនិស្សិតចុះវាស់វែងដីទាំងនោះពីដំបូង។
លោក តុលា ថ្លែងថា៖ «តាមការកត់សម្គាល់ជួនកាលពួកគាត់ដាក់ឈ្មោះ កូន ប្រពន្ធ និងម៉ែក្មេកជាហូរហែ ប៉ុន្តែម្ចាស់តែមួយទេ។ អ្នកខ្លះគឺមានដីរហូតដល់ ៣០ ទៅ ៤០ ហិកតា»។
កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមករា ក្រុមសហគមន៍ជនជាតិដើមប្រហែល ២០ នាក់បានជួបជាមួយលោក វណ្ណា ម៉ាប់ អភិបាលរងស្រុកពេជ្រាដាដែលទទួលបន្ទុកខាងដីធ្លី ដើម្បីស្នើសុំឱ្យមានការស្រាវជ្រាវនៅលើប្លង់កាន់កាប់ដីទាំងនោះ។
លោក តុលា បានអះអាងថា លោក វណ្ណា ម៉ាប់ បានសន្យាថា នឹងខិតខំស្រាវជ្រាវប្លង់ដីទាំងនោះទៅតាមលទ្ធភាព។
លោក កែវ សុភគ៌ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគីរីបានលើកឡើងថា ដីដែលត្រូវបានក្រុមនិស្សិតវាស់វែងចេញជាប្លង់រឹងរួចហើយ គឺដីទាំងនោះត្រូវតែទទួលស្គាល់ជាដីស្របច្បាប់របស់ឯកជន ហើយលោកថា ការស្នើសុំរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមឱ្យស្រាវជ្រាវ គឺផុតពីដែនសមត្ថកិច្ចរបស់មន្ទីរបរិស្ថានហើយ។
លោក សុភគ៌ ថ្លែងថា៖ «អាហ្នឹងគេចេញជាអនុប្បយោគអស់ហើយ ចេញជាអនុក្រឹត្យកាត់ចេញពីដែនជម្រកអស់ហើយ»។
លោក អេង ម៉េងលី អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកខេត្តមណ្ឌលគីរីបានឲ្យដឹងថា តាមគោលការណ៍ច្បាប់ការធ្វើអនុប្បយោគដីរបស់រដ្ឋឱ្យទៅជាកម្មសិទ្ធិឯកជន គឺទាល់តែដីនោះគឺជាដីអាស្រ័យផលជាក់ស្ដែង និងដីវាល។
លោក ម៉េងលី ថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើការចេញប្លង់ហើយ ហើយស្រាប់តែឃើញដីហ្នឹងសុទ្ធតែព្រៃ តើការចេញប្លង់ហ្នឹង គឺជាការខុសឬក៏ត្រូវ? អាហ្នឹងប្រសិនបើចេញប្លង់ហើយ តែបែរជាដីព្រៃ អត់មានធ្វើអ្វីសោះ អាហ្នឹង គួរតែដកហូតមកជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋវិញ ព្រោះយើងមានច្បាប់»។
លោក វុធ សារុំ ប្រធានដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំណាមលៀរបានឲ្យដឹងថា មានការចេញប្លង់លើដីក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃទាំងនោះមែន ប៉ុន្តែការចេញប្លង់ទាំងនោះ គឺកើតឡើងតាំងពីលោកមិនទាន់បានធ្វើជាប្រធានដែនជម្រក។
លោកបន្តថា ការចេញប្លង់ទាំងនោះគឺស្ថិតលើដីព្រៃដែលកាប់ឆ្ការរួច និងមិនបានអនុវត្តខុសច្បាប់ឡើយ ដោយសារយោងទៅតាម ស.ជ.ណ ០១ របស់រដ្ឋាភិបាលដែលកំណត់ថា ចំពោះដីព្រៃណាដែលត្រូវបានកាប់ឆ្ការហើយ គឺត្រូវវាស់វែងចេញប្លង់ប្រគល់ឱ្យពលរដ្ឋកាន់កាប់ដោយស្របច្បាប់។
លោក សារុំ ថ្លែងថា៖ «គោលការណ៍វាស់របស់ក្រុមនិស្សិតហ្នឹង គឺគេវាស់វែងតែដីព្រៃដែលកាប់ឆ្ការរួចទេ។ ឧទាហរណ៍ប្រសិនដីហ្នឹង គេចេញប្លង់រួចហើយ បើដីរបស់គេមានប្លង់ យើងមិនអាចធ្វើអ្វីបានទេ ពីព្រោះយើងពិនិត្យទៅតាមតែប្លង់ហ្នឹង»៕
