.jpg)
លោកងិន សៅរ័ត្ន នាយកប្រតិបត្តិអង្គការជនពិការ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ជនពិការជាស្ត្រីកម្ពុជាប្រមាណ ១០០ នាក់ជាងបានប្រមូលផ្ដុំគ្នាកាលពីម្សិលមិញដើម្បីអបអរសាទរទិវាអន្តរជាតិនារីដែលប្រទេសនៅក្នុងពិភពលោកប្រារព្ធនៅថ្ងៃទី ៨ ខែ មីនា ក្នុងពិធីនោះ អង្គការជនពិការកម្ពុជាបានស្នើឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាល ស្រាវជ្រាវជំនាញថ្មីៗបន្ថែមទៀត ដែលអាចផ្តល់លទ្ធភាពឲ្យជនពិការបានរៀនសូត្រ ដើម្បីចូលរួមទ្រទ្រង់ជីវភាពផ្ទាល់ខ្លួន ចៀសវាងពឹងអាស្រ័យលើគ្រួសារ និងជាបន្ទុកសង្គម។
ក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពី ផែនការមេអាស៊ាន ឆ្នាំ ២០២៥ និងអបអរសាទរទិវាអន្តរជាតិនារី ៨ មីនា ឆ្នាំ ២០១៩ នៅភោជនីយដ្ឋានទន្លេបាសាក់ ២ លោក ងិន សៅរ័ត្ន នាយកប្រតិបត្តិអង្គការជនពិការកម្ពុជា បានលើកឡើងថា យោងតាមការអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពនៅកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៤ (CDHS) បានរកឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ១០ % បានជួបប្រទះនូវបញ្ហាលំបាកមួយចំនួន ក្នុងការបំពេញសមត្ថភាព មុខងារជាមូលដ្ឋាន បើទោះជាប្រទេសកម្ពុជា បានផ្តល់សច្ចាប័នលើអនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិជនពិការ និងបានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការកសាងសង្គមដែលមានបរិយាប័ន្នរួចមកហើយក៏ដោយ ក៏ជនមានពិការភាពមួយចំនួននៅតែប្រឈមនឹងវិសមភាពយ៉ាងខ្លាំងនៅឡើយ។
លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្ន គេនៅមិនទាន់ឃើញនៅឡើយ ចំពោះការធ្វើឲ្យមានបរិយាប័ន្នដល់ជនមានពិការភាពឲ្យបានចូលរួមដោយស្មើភាពគ្នានៅក្នុងសង្គម ព្រោះតែជនមានពិការភាពផ្នែករាងកាយ វិញ្ញាណ សតិបញ្ញា ផ្លូវចិត្ត កម្សោយសុខភាពកំពុងរស់នៅលាយឡំជាមួយគ្នា ហើយពួកគេមានភាពខុសៗគ្នា និងមានឧបសគ្គរារាំងជាច្រើន ដែលពួកគេកំពុងប្រឈមមុខ ហើយប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងសុំឲ្យមានការស្រាវជ្រាវអំពីជំនាញថ្មីៗ ឲ្យបានប្រាកដ ព្រោះមួយរយៈកន្លងមកនេះ នៅពេលដែលយើងបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលដែលជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ គឺមិនទាន់សម័យ មានន័យថា នៅពេលពួកគាត់រៀនចប់ហើយ មិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់បាននោះទេ»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការជនពិការកម្ពុជារូបនេះបន្តថា៖ «អ្វីដែលយើងចង់បាន គឺគួរតែផ្តល់ជំនាញដែលស្របទៅហ្នឹងកាយសម្បទារបស់ពួកគាត់ដែលជាជនពិការ និងសកលភាវូបនីយកម្ម ក៏ដូចជាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ចរបស់យើងដែរ។ ព្រោះបើយើងអត់គិតពីជំនាញណាដែលត្រូវនឹងបរិបទក្នុងប្រទេសយើងៗបារម្ភថាជំនាញនោះ អាចនឹងអត់ប្រយោជន៍សម្រាប់បងប្អូនជនពិការ ជាពិសេសស្ត្រីពិការ»។
លោក ងិន សៅរ័ត្ន អះអាងថា ជនពិការមានលទ្ធភាពសិក្សា និងបន្តប្រើប្រាស់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរបស់ពួកគេបាន ដូចជាជំនាញផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា IT ជំនាញភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីទាបសមរម្យ ដែលអាចបង្កើតមុខរបរឲ្យទាន់សភាពការណ៍ក្នុងសង្គម ស្របពេលបច្ចុប្បន្នជំនាញដែលជនពិការមួយចំនួនអាចធ្វើបាន គឺការលក់សំនៀង និងផ្នែកម៉ាស្សា។
តាមផែនការមេអាស៊ាន ឆ្នាំ ២០២៥ ដែលបានដកស្រង់ និងបកប្រែជាភាសាខ្មែរដោយអង្គការជនពិការកម្ពុជា ផ្សព្វផ្សាយពីម្សិលមិញ បានឲ្យដឹងថា ការអនុវត្តផែនការនេះ មានគោលបំណងមិនត្រឹមតែបំពេញបំណងរបស់រដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានចំពោះជនពិការរបស់ខ្លួនតាមរយៈការលើកកម្ពស់តួនាទីនិងការចូលរួមរបស់ជនពិការនៅក្នុងសហគមន៍អាស៊ាន ប៉ុន្តែក៏មានបំណងជួយដល់រដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន ក្នុងការសម្របសម្រួលច្បាប់ និងគោលនយោបាយក្នុងស្រុកសម្រាប់ជនពិការផងដែរ។
លោកស្រី ញ៉ែម មរកត អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកិច្ចការនារី ទទួលបន្ទុកជនពិការ បាននិយាយថា កម្ពុជាមានមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលជំនាញដល់ស្ត្រីទូទាំងប្រទេសចំនួន ១៤ រួចមកហើយ ប៉ុន្តែសម្រាប់បណ្តុះបណ្តាលជំនាញដល់ជនពិការ ជាពិសេសស្ត្រី គឺក្រសួងកំពុងត្រៀមបង្កើតឡើងក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «យើងស្វែងរកអ្នកជំនាញបច្ចេកទេសមកជួយយើង ថាតើជនពិការប្រភេទណា ដែលគួរបង្រៀនអ្វី? ឧទាហរណ៍ជនពិការភ្នែក ក្រៅតែពីច្រៀង និងជំនាញម៉ាស្សា ពួកគាត់អត់ដឹងធ្វើអីទេ។ ប៉ុន្តែយើងនឹងសិក្សាថែមទៀតថា តើធ្វើម៉េចដើម្បីឲ្យ ជនពិការអាចប្រកបមុខរបរបន្ថែមទៀត»។
បើទោះជាយ៉ាងណា លោកស្រី មិនបានបញ្ជាក់ទេថា មជ្ឈមណ្ឌលដែលនឹងគ្រោងបង្កើតសម្រាប់បណ្តុះបណ្តាលដល់ជនពិការនេះ នឹងបង្កើតនៅពេលណា ហើយនិងនៅកន្លែងណា ដោយគ្រាន់តែអះអាងថា ក្រសួងកំពុងស្នើទៅភាគីពាក់ព័ន្ធដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រ។
តាមការស្រាវជ្រាវរបស់ CDHS កម្ពុជាមានជនពិការប្រមាណ ៩,៨ % នៃប្រជាជនសរុបក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងនោះ ជនមានពិការភាពជាស្ត្រី មានអត្រាខ្ពស់ជាងបុរស ប្រមាណ ៥៥% ខណៈ បុរសមានប្រមាណ ៤៥ % ប៉ុន្តែការចូលរួមរបស់បុរសនៅក្នុងសង្គមមានចំនួនច្រើនជាងស្ត្រី៕
