ភ្នំពេញៈ ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនលោក Hidehisa Horinouchi បានជួបជាមួយតំណាងគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានកាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយថ្លែងជាដដែលអំពីតម្រូវការឲ្យមានគណបក្សប្រឆាំងច្រើនចូលរួមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ «ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា»។
កិច្ចនួបនេះធ្វើឡើងខណៈគណបក្សកំពុងពិចារណាចូលរួមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិនាខែកក្កដាខាងមុខដែលមានលក្ខណៈចម្រូងចម្រាស បន្ទាប់ពីមានការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងការចាប់លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដាក់ពន្ធនាការពីបទ «ក្បត់ជាតិ» កាលពីឆ្នាំមុន។ ការចុះបញ្ជីរបស់គណបក្សចូលរួមបច្ចុប្បន្នកំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណើរការហើយនឹងបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី ១៤ ខែឧសភា។
លោក Horinouchi បានជួបជាមួយតំណាងជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាននៅទីស្នាក់ការគណបក្ស ខណៈមន្ត្រីប្រឹក្សាស្ថានទូតលោក Hironori Suzuki ថ្លែងថា ឯកអគ្គរាជទូតបានបង្ហាញថាខ្លួននឹងតាមដានស្ថានភាពនេះជិតស្និទ្ធ និងផ្តល់ឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងការបោះឆ្នោតនូវការលើកទឹកចិត្តចាំបាច់។
លោក Suzuki បានថ្លែងថា៖ «យើងបង្ហាញសាររបស់យើងថា វាសំខាន់សម្រាប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ រួមទាំងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងធ្វើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិនាឆ្នាំនេះនៅក្នុងលក្ខណៈដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា»។
រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានបន្តបង្ហាញការគាំទ្ររបស់ខ្លួន និងការផ្តល់ថវិកាសម្រាប់ការបោះឆ្នោត បើទោះបីជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបបានដកការគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួនសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក៏ដោយ។
គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានអាចជាជម្រើសមួយក្នុងចំណោមជម្រើសផ្សេងៗជំនួសគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះបានដាក់ចេញនូវលក្ខខណ្ឌ ៤ ដែលត្រូវការសម្រាប់ខ្លួនចុះបញ្ជីសម្រាប់ការបោះឆ្នោត។
លក្ខខណ្ឌទាំងនេះរួមមាន៖ មិនមានការរារាំងសម្រាប់សកម្មភាពដូចជាការជួបជុំជាមួយអ្នកគាំទ្រ មិនមានការបំភិតបំភ័យបេក្ខជនសេរីភាពក្នុងការចេញផ្សាយជាសាធារណៈអំពីគោលនយោបាយរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកសង្កេតការណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិទាំងអស់តាមដានការបោះឆ្នោត។
ប្រធានគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានលោក យេង វីរៈ បានថ្លែងថា គណបក្សរបស់លោកកោតសរសើរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ជប៉ុនដើម្បីធានាបានថាការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌ និងជាថ្មីម្តងទៀតចង្អុលបង្ហាញលក្ខខណ្ឌទាំង ៤ ខាងលើដែលបានបង្ហាញទៅឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន។
ខណៈគណបក្សបានចុះបញ្ជីបេក្ខជននៅក្នុងខេត្តទាំង ២៥ ខេត្តលោក វីរៈ បានថ្លែងថា គណបក្សនឹងធ្វើសេចក្តីសម្រេចនៅថ្ងៃអាទិត្យអំពីថាតើដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជីគណបក្សរបស់ខ្លួនឬអត់?
លោក យ៉េង វីរៈ បានថ្លែងថា៖ «គណៈកម្មាធិការនឹងជួបប្រជុំ ហើយយើងនឹងធ្វើសេចក្តីសម្រេច។ ប្រសិនបើយើងសម្រេចចូលរួម យើងនឹងដាក់បញ្ជីនៅថ្ងៃទី ៧ ខែឧសភា»។
ខណៈមានការផ្តោតទៅលើគណៈបក្សតូចៗដែលចុះបញ្ជីសម្រាប់ការបោះឆ្នោត គណបក្សភ្លើងទៀនបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដោយប្រកាសថាគណបក្សនឹងមិនចូលរួមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតទេដោយសារការបោះឆ្នោតនោះនឹងមិនមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌។
យូ ស៊ាងហេង (Yu Seangheng) អគ្គលេខាធិការគណបក្សភ្លើងទៀនបានថ្លែងថា៖ «យើងចង់ឲ្យមានការពិភាក្សា និងការចរចារវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា និងកែលម្អស្ថានភាពនយោបាយ»។
គណបក្សតូចៗចំនួន ២ គឺគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ និងគណបក្សមាតុភូមិយើង ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយផងដែរកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដោយថ្កោលទោសសេចក្តីសម្រេចរបស់លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលចេញខិត្តប័ណ្ណអំពាវនាវឲ្យមានការធ្វើពហិការការបោះឆ្នោត។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដែលនិរទេសដោយខ្លួនឯងរូបនេះបានសុំឲ្យអ្នកគាំទ្របោះពុម្ពខិត្តប័ណ្ណចែកចាយដល់ពលរដ្ឋប្រាប់កុំឲ្យទៅបោះឆ្នោត ដោយបណ្តាលឲ្យគណៈកម្មាធិការរៀបចំការបោះឆ្នោតនិយាយថា វាបំពានទៅលើច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោត ហើយអាចនឹងនាំឲ្យមានចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ប្រឆាំងនឹងលោក សម រង្ស៊ី។
សមាជិកនៃអតីតគណបក្សប្រឆាំងម្នាក់ក៏បានប្រកាសត្រៀមខ្លួនបោះពុម្ពខិត្តប័ណ្ណឲ្យបាន ១០ ម៉ឺនសន្លឹកចែកជូនពលរដ្ឋមុនឱសានវាទនៃការចុះឈ្មោះគណបក្សនយោបាយនៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលនឹងត្រូវបញ្ចប់ថ្ងៃទី ១៤ ឧសភា បើគ្មានបក្សសង្គ្រោះជាតិ៕