.jpg)
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ស្ដាំ) និង លោក Taro Kono (ឆ្វេង) រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជប៉ុននៅវិមានសន្ដិភាព រាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ រូបថត AFP
ភ្នំពេញៈ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១ ថ្ងៃនៅកម្ពុជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជប៉ុនលោក តារ៉ូ កូណូ (Taro Kono) កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងផ្ដល់ជំនួយ និងឥណទានជាង ៩០ លានដុល្លារអាមេរិកដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំខួបលើកទី ៦៥ ឆ្នាំនៃទំនាក់ទំនងការទូត កម្ពុជា-ជប៉ុន បើទោះបីជាបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិចបានព្យួរជំនួយ និងថ្កោលទោសចំពោះការបង្ក្រាបទៅលើបក្សប្រឆាំង សង្គមស៊ីវិល និងសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ខណៈអតីតមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងរំពឹងថា ជប៉ុននឹងដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា។
លោក កូណូ បានធ្វើដំណើរតាមរយៈជើងហោះហើរពិសេសមកដល់កម្ពុជាកាលពីម៉ោង ៩ និង ៣០ នាទីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យមុននឹងជួបប្រជុំលក្ខណៈទ្វេភាគីជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន នាទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
លោក កូណូ ក៏បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មុននឹងភាគីទាំង ២ បានធ្វើសាក្សីក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាលើលិខិតប្ដូរសារ និងកំណត់ហេតុស្ដីពីការផ្ដល់ហិរញ្ញប្បទាន និងឥណទានសម្បទានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនដល់កម្ពុជាដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ជាង ៩០ លានដុល្លារអាមេរិកផងដែរ។
កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនោះរួមមានទី ១៖ ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៥០០ លានយ៉េន ឬប្រហាក់ប្រហែល ៤,៧ លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់អនុវត្តគម្រោងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅកម្ពុជា និងទី ២៖ ឥណទានសម្បទានដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៩ ២១៦ លានយ៉េន ឬប្រហាក់ប្រហែល ៨៦ លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់អនុវត្តគម្រោងពង្រីកប្រព័ន្ធខ្សែបញ្ជូន និងចែកចាយអគ្គិសនី នៅរាជធានីភ្នំពេញ ជំហានទី ២។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត ជំនួយការផ្ទាល់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកកាសែតក្រោយបញ្ចប់ជំនួបនៅវិមានសន្តិភាពដោយលើកឡើងពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែមិនមានការលើកឡើងពីដំណោះស្រាយនយោបាយទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «លោកបានគោរពជម្រាបជូនសម្ដេចតេជោពីគោលបំណងរបស់ជប៉ុនគឺធ្វើយ៉ាងណាជួយកម្ពុជាយើងឲ្យក្លាយទៅជាប្រទេសមួយមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ ក្នុងន័យនេះលោកបានមានប្រសាសន៍ថា ជប៉ុនមានចំណាប់អារម្មណ៍ជួយដល់កម្ពុជាយើងលើវិស័យ ដឹកជញ្ជូនដែលរួមមានការគ្រប់គ្រងកំពង់ផែ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ក៏ដូចជាការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សផងដែរ។ ជប៉ុននឹងជួយកម្ពុជាយើងលើវិស័យបណ្ដាញអគ្គិសនីនៅក្នុងទីក្រុងក៏ដូចជាសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារសន្តិភាពក្រោមឆត្រអង្គការសហប្រជាជាតិ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជប៉ុន គឺមានលទ្ធភាពយ៉ាងច្រើនក្នុងការជួយដល់កម្ពុជាយើង ក្នុងន័យនេះលោកសន្យាថានឹងយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការជួយដល់កម្ពុជាយើង ជាការឆ្លើយតបសម្ដេច (ហ៊ុន សែន) បានថ្លែងអំណរគុណ និងបានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាមិនភ្លេចទេ តួនាទីជប៉ុនក្នុងការជួយកម្ពុជាយើងក្នុងការស្វែងរកសន្តិភាព និងជួយកម្ពុជាយើងក្នុងការស្ដារ និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាតិ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ស្ដាំ) និងលោក Taro Kono (ឆ្វេង) រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសជប៉ុនពេលជួបពិភាក្សាកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ AFP
កាលពីព្រឹកម្សិលមិញនេះដែរថ្លែងនៅចំពោះមុខតំណាងកម្មករជាង ៤៦០០ នាក់មកពីរោងចក្រចំនួន ៤៩ ក្នុងខេត្តតាកែវ និងខេត្តកំពង់ស្ពឺ នាសាលមហោស្រព កោះពេជ្រក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មុនជំនួបជាមួយសមភាគីជប៉ុន លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ជប៉ុននឹងមិនធ្វើអ្វីដែលប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាពកម្ពុជាឡើយ។ នេះបើយោងតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក។
លោកថ្លែងថា៖ «ទន្ទឹមនឹងប្រទេសជប៉ុនជាមិត្តកំពុងមកផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ក្រុមជនខិលខូចមួយចំនួនអាចបំពុលព័ត៌មានទៅជារឿងមិនល្អដូចដែលពួកគេធ្លាប់ធ្វើ។ បងប្អូនជនរួមជាតិបានដឹងហើយថាប្រទេសជប៉ុនមិនធ្វើអ្វីប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាព និងការរីកចម្រើនរបស់កម្ពុជាឡើយ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន បានថ្លែងថាបញ្ហានយោបាយមិនត្រូវបានលើកយកមកពិភាក្សាទេ ប៉ុន្តែលោក លោក Nori Maruyama អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសជប៉ុននៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានថ្លែងថានេះគឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងក៏បាននិយាយអំពីការបោះឆ្នោតផងដែរ។ ដោយលោកពន្យល់ថាប្រទេសជប៉ុនបានប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះការកសាងប្រទេសរបស់កម្ពុជាដោយផ្អែកលើការបោះឆ្នោតដែលមានលក្ខណៈសេរី និងយុត្តិធម៌។
លោកបន្តថា យើងបានសហការជាមួយកម្ពុជាដើម្បីឲ្យការកសាងប្រទេសជាតិឈរលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យហើយជានិច្ចកាលយើងតែងតែជួយប្រទេសកម្ពុជាចំពោះបញ្ហានេះ។ ដូច្នេះជំហររបស់ជប៉ុនគឺថាយើងចង់ឃើញការបោះឆ្នោតជាតិនេះត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន។
ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាលោកបានកត់សម្គាល់ថាប្រទេសជប៉ុននឹងមិនអត្ថាធិប្បាយលើបញ្ហាផ្ទៃក្នុងទេហើយបាននិយាយថាវាជាសំណួរបែបទស្សនវិទ្យាអំពីអត្ថន័យនៃពាក្យសេរី និងយុត្តិធម៌។
លោក Maruyama ដែលបានមកប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំរហូតដល់ឆ្នាំ ២០០៩ នោះបានឱ្យដឹងថា រហូតមកដល់ពេលនេះប្រទេសជប៉ុនទើបតែបានសម្រេចផ្តល់ហិបឆ្នោតដើម្បីគាំទ្រដល់ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំនេះប៉ុណ្ណោះ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែវាជាមានចំនួនច្រើន»។ យោងតាមអ្នកនាំពាក្យបានឲ្យដឹងថាប្រទេសជប៉ុននៅមិនទាន់សម្រេចចិត្តនៅឡើយទេថាតើត្រូវបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតមក ឬក៏យ៉ាងណានោះ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង អតីតអនុប្រធាននៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិថ្លែងប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពីក្រៅប្រទេសមកថា ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនមកកម្ពុជា នៅពេលនេះមិនមែនជាចំណុចអវិជ្ជមានសម្រាប់ដំណោះស្រាយនយោបាយកម្ពុជានោះទេ តែវាជាការលើកទឹកចិត្តឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ពិចារណាឡើងវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនភ្ញាក់ផ្អើលទេ ចំពោះនយោបាយជប៉ុន ព្រោះនយោបាយជប៉ុនតាំងពីដើមមកគឺមានភាពទន់ភ្លន់ គឺជប៉ុនមិនធ្វើអ្វីដែលក្ឌុងក្ឌាំងទេ ហើយក៏មិនមានប្រតិកម្មស្អីដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មិនសប្បាយចិត្តដែរ អ៊ីចឹងនិយាយឲ្យស្រួលស្ដាប់ទៅជប៉ុនគេប្រើនយោបាយត្រជាក់ក្នុងការជួយដោះស្រាយបញ្ហាខ្មែរតាំងពីក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសមក ខុសពីនយោបាយប្រទេសលោកខាងលិច»។
លោកថាសម្រាប់ជំនួយដែលជប៉ុនផ្តល់ឲ្យកម្ពុជា ដោយសារជប៉ុនធ្លាប់សន្យា បើកាលណាសន្យាហើយគឺជប៉ុនត្រូវតែគោរពកិច្ចសន្យាដោយគេមិនអាចផ្តាច់ការសន្យាហ្នឹងទេ ព្រោះគេច្រើនតែប្រើនយោបាយទន់ភ្លន់ ប៉ុន្តែលោកជឿជាក់ថាជប៉ុនច្បាស់ជាគ្មានការសន្យាថ្មីណាមួយទៀតទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថាជប៉ុនគាត់មិនប្រើប្រាស់ខ្សែតីទេ គាត់ចង់ប្រើប្រាស់ការ៉ុតដើម្បីផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តដល់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីឲ្យវិលមករកដំណោះស្រាយរួមជាមួយខ្មែរ និងខ្មែរ។ សម្រាប់ជប៉ុនខ្ញុំថាជាភាពវិជ្ជមាន ព្រោះទន្ទឹមនឹងការផ្តល់ជំនួយ ជប៉ុនមិនមែនដូចចិនទេ ចិនផ្តល់ជំនួយគ្មានលក្ខខណ្ឌទេ តែជប៉ុនគេប្រើប្រាស់របៀបជាការផ្តល់រង្វាន់ជាការលើកទឹកចិត្ត។ ខ្ញុំយល់ឃើញថាបើលោក ហ៊ុន សែន មិនចូលរួម ឬជជែកដើម្បីដំណោះស្រាយខ្មែរទេ ខ្ញុំជឿជាក់ថាការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះជប៉ុនក៏មិនចូលរួមទទួលស្គាល់ដែរ»។
លោកជឿថាជប៉ុននឹងលើកយកបញ្ហានយោបាយកម្ពុជាមកជជែកជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាលក្ខណៈការទូតសម្ងាត់ណាមួយជាក់ជាមិនខាន ដោយលើកឧទាហរណ៍ករណីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ទីប្រឹក្សានាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនកាលពីខែមុនដែលគាំទ្រឲ្យមានដំណោះស្រាយនយោបាយ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថាច្បាស់តែនិយាយ តែគេប្រើប្រាស់ការទូត គេមិនធ្វើក្ឌុងក្ឌាំងជាសាធារណៈនោះទេ។ ខ្ញុំជឿជាក់បែបនេះ គឺធម្មតាទីប្រឹក្សារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ិនហ្សូ អាបេ មក [គេនិយាយ] អ៊ីចឹងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសគេក៏នឹងនិយាយរឿងហ្នឹងដែរ»។
លោកស្រី Celine Pajon, អ្នកជំនាញអំពីជប៉ុននៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិបារាំង (FIIR) ថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ទស្សនៈខ្ញុំដែលថា ជប៉ុននឹងដាក់សម្ពាធលើកម្ពុជាតាមរយៈការកាត់ជំនួយ វាគឺជារឿងមិនទំនង។ វិធីសាស្ត្ររបស់ជប៉ុនដើម្បីលើកកម្ពស់ការទូតនៅបរទេសគឺអំពាវនាវឲ្យមានការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យច្រើនឡើង ប៉ុន្តែបន្តជាមួយការគាំទ្រផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដូចជាការលើកទឹកចិត្តសម្រាប់ប្រទេសអ្នកទទួលជំនួយ លុះត្រាតែទទួលរងការដាក់សម្ពាធខ្លាំងក្លាពីសហរដ្ឋអាមេរិក»។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ពួកគេកម្រប្រើទណ្ឌកម្មណាស់ ជាពិសេសប្រសិនបើប្រទេសទទួលជំនួយនោះជាយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ ដូចជាប្រទេសកម្ពុជា។ ជប៉ុនធ្លាប់ជាម្ចាស់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការទី ១ របស់កម្ពុជា ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃចិនបានវ៉ាដាច់តួនាទីនេះ»៕ NS
