ភ្នំពេញៈ ជប៉ុនដែលជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយដែរនៅរក្សាជំហរស្ងៀមស្ងាត់មិនបញ្ចេញការវាយតម្លៃអ្វីទៅលើលទ្ធផលបោះឆ្នោត ដែលគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឈ្នះគ្រប់គ្រងអាសនៈទាំងអស់នោះទេ ស្របពេលដែលប្រទេសមួយចំនួនបានប្រតិកម្មរិះគន់ជាបន្តបន្ទាប់ថាការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដានោះមិនសេរី ត្រឹមត្រូវ ស្របតាមឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ។
ឆ្លើយតបទៅអ្នកកាសែតក្នុងសន្និសីទមួយកាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែកក្កដាអំពីជំហរជប៉ុនទៅលើការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឈ្នះទាំងស្រុងកាន់កាប់អាសនៈទាំង ១២៥ របស់រដ្ឋសភា នាយកខុទ្ទកាល័យនៃរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនលោក Yoshhide Suga តាមរយៈអ្នកបកប្រែថ្លែងថា ដោយសារខ្លួនមិនបានបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍ទៅចូលរួមសង្កេតដំណើរការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានោះ ជប៉ុនមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកឃ្លាំមើលទៅពិនិត្យការបោះឆ្នោត ដូច្នេះខ្ញុំមិនផ្តល់អត្ថាធិប្បាយណាមួយលើការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានោះទេ»។
ជប៉ុនដែលជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ និងជាម្ចាស់ជំនួយដ៏សំខាន់មួយដែរសម្រាប់កម្ពុជា ហើយទោះបីជាជួយឧបត្ថម្ភទាំងថវិកា និងសម្ភារសម្រាប់ដំណើរការបោះឆ្នោតរបស់ប្រទេសមួយនេះក្តី ក៏ប៉ុន្តែបានប្រកាសមិនបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មកចូលរួមសង្កេតការបោះឆ្នោតទេ ក្រោយពីមានការរិះគន់ដំណើរការបោះឆ្នោតនេះពីប្រទេសមួយចំនួនដូចជា សហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប អូស្ត្រាលីថាការបោះឆ្នោតនេះមិនស្របតាមការចង់បានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ខណៈអតីតគណបក្សប្រឆាំងត្រូវបានផាត់ចេញមិនឲ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែង។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក មាស នី លើកឡើងថាការរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់របស់ប្រទេសជប៉ុនមកលើលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជានេះគឺអាចថា ជប៉ុនចង់រក្សាជំហរនៅកណ្តាលក្នុងករណីមានការសម្របសម្រួលនយោបាយណាមួយ ជប៉ុន ងាយនឹងហក់ចូលជួយដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយក្រោយបោះឆ្នោត។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែគ្រាន់តែជប៉ុនបានបដិសេធ មិនបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍បោះឆ្នោតឲ្យមកចូលរួមហ្នឹងអាហ្នឹងវាបានបង្ហាញពីជំហររបស់គេ ថាគេមិនពេញចិត្ត [អ្វី] ដែលកំពុងកើតមាននៅក្នុងស្រុកយើងរួចទៅហើយ»។
លោក មាស នី បន្តថា៖ «ខ្ញុំគិតថាវានឹងអាចមានការជជែកគ្នាថែមទៀត នៅក្នុងពេលប៉ុន្មានអាទិត្យខាងមុខនេះ។ ក្រោយពីមានសម្ពាធពីអន្តរជាតិមកផ្ទួនៗ ខ្ញុំគិតថាអាចនឹងគេជំរុញឲ្យជប៉ុនបំពេញតួនាទីណាមួយ»។
ការថ្លែងបែបនេះលោកសំដៅកាលពីមុនបោះឆ្នោតនោះ ជប៉ុនបានសាកល្បងម្តងរួចទៅហើយ ក៏ប៉ុន្តែត្រូវបានទទួលការបដិសេធពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ កាលនោះប្រតិកម្មពីអន្តរជាតិមិនទាន់មានអ្វីឲ្យច្បាស់លាស់ធ្ងន់ៗ ដូច្នេះធ្វើឲ្យជប៉ុនមិនសូវមានទឹកមាត់ក្នុងការជជែកជាមួយរដ្ឋាភិបាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែក្រោយការបោះឆ្នោតនេះ យើងនៅរង់ចាំមើលមើល៍ ថា តើសម្ពាធគេនឹងធ្វើហ្នឹងវាមានទម្ងន់ប៉ុនណាផ្តល់ឲ្យជប៉ុនហ្នឹងមានទឹកមាត់ប្រៃជាងមុនទេ? ក្នុងការមកជជែកជាមួយរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ដើម្បីទាញឲ្យខ្មែរ និងខ្មែរចូលមករួមដោះស្រាយបញ្ហាវិវាទគ្នាឡើងវិញ»។
លោកថាបើជប៉ុនព្យាយាមម្តងទៀតហើយមិនមានលទ្ធភាពរកដំណោះស្រាយទេនោះផ្លូវមានតែមួយគឺកម្ពុជាដើរទៅរកការដឹកនាំមួយដោយឯកបក្ស ហើយយកម៉ូដែលរបស់ចិន និងវៀតណាមមកដាក់ក្នុងស្រុកខ្មែរដែលនេះជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ដោយឡែកលោក យ៉ង សាំងកុមារ បេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (GDP) ដែលចូលរួមប្រកួតក្នុងការបោះឆ្នោតមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយស៊ីជម្រៅទៅលើជំហរស្ងៀមស្ងាត់របស់ជប៉ុននោះទេ បើទោះបីជាគណបក្សនេះកាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រិះគន់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតដែលបង្ហាញពីការមិនពេញចិត្តរបស់ខ្លួនក៏ដោយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ព្រោះនេះជារឿងរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសជប៉ុន។ កាលណាគេបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍មក គេអាចឈរទៅលើការសង្កេតការណ៍ហ្នឹងគេអាចធ្វើការសន្និដ្ឋាន»៕