.jpg)
លោក កឹម សុខា ពេលមកតុលាការកាលពីម្សិលមិញ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ មេធាវីដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីតំណាងរដ្ឋាភិបាលអះអាងកាលពីម្សិលមិញថា ក្រុមមេធាវីការពារលោក កឹម សុខា ព្យាយាមសួរសំណួរដែលផ្ដល់ឱកាសឲ្យលោក កឹម សុខា ធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ និងសន្និដ្ឋាននៅក្នុងសវនាការដែលប្រាសចាកពីនីតិវិធី។
លោក គី តិច មេធាវីតំណាងរដ្ឋាភិបាលថ្លែងដូច្នេះបន្ទាប់ពីសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញបានបន្តបើកសវនាការលើសំណុំរឿងក្បត់ជាតិដែលចោទលើលោក កឹម សុខា ពេញ ១ ព្រឹក។
លោក គី តិច បានថ្លែងថា៖ «នីតិវិធីថ្ងៃនេះត្រូវសួរទៅជនជាប់ចោទ ប៉ុន្តែមេធាវីគាត់បង្កើតសំណួរទី ១ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឲ្យជនជាប់ចោទធ្វើអត្ថាធិប្បាយ ធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នយោបាយ ធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាន។ អ៊ីចឹងកន្លែងនេះត្រូវបានជំទាស់ហើយព្រោះសំណួរគាត់រំលោភលើនីតិវិធី វាខុសពីកម្មវត្ថុដែលត្រូវធ្វើនាពេលនេះ»។
លោកបន្តថា៖ «សំណួរខ្លះ គាត់សុំសួរបកទៅតំណាងអយ្យការ គាត់សុំសួរបកមកមេធាវីដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីវិញ។ អាហ្នឹងក៏វារំលងនីតិវិធី ប្រាសចាកពីកម្មវត្ថុ។ អ៊ីចឹងសំណួរហ្នឹងហើយដែលខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា គាត់បង្កើតសំណួរដែលផ្ទុយពីច្បាប់កំណត់ដល់ពេលគេឃាត់ទៅគាត់ចោទថា ចៅក្រមលម្អៀងសិទ្ធិ»។
លោក គី តិច បញ្ជាក់ថាក្នុងសវនាការកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍មានការជជែកគ្នាតឹងតែងពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់សំណួរដែលមានចេតនាធ្វើឲ្យក្រុមប្រឹក្សា តំណាងអយ្យការភាគីដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីជំទាស់ និងធ្វើឲ្យសាធារណជនដែលចូលរួមសវនាការ វាយតម្លៃខុសទៅលើការផ្ដល់សិទ្ធិ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការព្យាយាមធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋាននេះខុសនឹងនីតិវិធីពីព្រោះដំណាក់កាលសន្និដ្ឋានត្រូវបានទុកនៅចុងក្រោយ។ លោក គី តិច ក៏បានបញ្ជាក់ចំពោះឈ្មោះប្រទេសចំនួន ៩ ដែលលោកបានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃពុធនោះថាមិនមែនបានន័យថា ពួកគេជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសទេ ប៉ុន្តែគឺជាប្រទេសមានឈ្មោះលើកឡើងនៅក្នុងសំណុំរឿង។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់លោក គី តិច សហមេធាវីលោក កឹម សុខា លោកស្រី ម៉េង សុភារី ថ្លែងថា សំណួរដែលក្រុមមេធាវីការពារក្តីលោក កឹម សុខា លើកឡើងគឺជាសំណួរសំខាន់។ លោកស្រីសួរប្រមាណតែ ៣ សំណួរ ប៉ុន្តែភាគីដើមបណ្ដឹងបានសួរជាច្រើនសំណួរ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «សំណួរខ្ញុំគ្រាន់តែសួរកូនក្ដីខ្ញុំថា ឯកឧត្តមបានមានប្រសាសន៍ថា វីដេអូដែលតំណាងអយ្យការយកមកធ្វើមូលដ្ឋានក្នុងការចោទប្រកាន់ និងបានដាក់បញ្ចាំងកាលពីម្សិលមិញ ជាវីដេអូមិនត្រឹមត្រូវ និងមានការកាត់ជាកង់ៗ ហើយការតជាប់គ្នា តើត្រង់ចំណុចណា ហើយពាក្យសម្ដីអ្វីខ្លះដែលឯកឧត្តមគិតថា សំខាន់ហើយត្រូវបានកាត់ចោល។ នេះជាសំណួរសំខាន់ តើសំណួរនេះមិនត្រូវមែនទេ?»។
លោកស្រីបន្តថា នៅពេលលោកស្រីលើកសំណួរនេះភ្លាម មេធាវីដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីបានជំទាស់ភ្លាម ហើយមេធាវីដើមបណ្ដឹងបានសួរទៅលោក កឹម សុខា ដោយឲ្យលោក កឹម សុខា ឆ្លើយឲ្យចំសំណួរ។ លោកស្រីថា លោក កឹម សុខា មិនបានលើកសារនយោបាយអ្វីនៅក្នុងសវនាការទេ គឺឆ្លើយទៅនឹងសំណួរដែលត្រូវបានសួរប៉ុណ្ណោះ។
បើតាមក្រុមមេធាវីលោក កឹម សុខា សវនាការពីម្សិលមិញបានជជែកដេញដោលលើដំណាក់កាលចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៩៣ ដល់ ២០០៧ ហើយក្នុងសវនាការនេះលោក សុខា ក៏បញ្ជាក់ថា លោកមិនបាននាំបរទេសណាមកធ្វើទង្វើទាំងឡាយណាដែលធ្វើឲ្យបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិទេ។
បើតាមលោកស្រី ម៉េង សុភារី លោក កឹម សុខា បានបញ្ជាក់ប្រាប់តុលាការអំពីភាពស្របច្បាប់របស់ស្ថាប័នដែលលោកដឹកនាំនាពេលនោះដូចជា ការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងក៏ដូចជាតួនាទីរបស់លោកនៅរដ្ឋសភា។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាកាលនោះ បានទទួលជំនួយពីអង្គការ IRI របស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាអង្គការស្របច្បាប់មានការទទួលស្គាល់ផ្លូវការ ហើយមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាក៏ជាអង្គការស្របច្បាប់ដែលបណ្ដុះបណ្ដាលពលរដ្ឋអំពីសិទ្ធិមនុស្ស។
លោកស្រីថា IRI ក៏ធ្លាប់ផ្ដល់ជំនួយដល់ស្ថាប័នខ្លះនៃរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។ ក្រៅពីនេះលោកស្រីក៏បានច្រានចោល ការយកវីដេអូឃ្លីបមកធ្វើជាអង្គហេតុ សម្រាប់ចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា ដោយថ្លែងថា៖ «នៅក្នុងសវនាការទាំងតំណាងអយ្យការ ទាំងមេធាវី តំណាងដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីបញ្ជាក់ថា អង្គហេតុ គឺយកចេញពីវីដេអូគឺវីដេអូរបស់តុលាការ។ ខ្ញុំសុំបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងរឿងព្រហ្មទណ្ឌ អង្គហេតុមិនអាចយកចេញពីវីដេអូទេ អង្គហេតុត្រូវជាអំពើល្មើសពិតប្រាកដ មិនអាចគ្រាន់តែឮសូរអ្នកណានិយាយម្នាក់ ហើយថានោះជាអង្គហេតុនៃបទល្មើសកើតឡើងទេ»។ «ការចោទប្រកាន់ពីបទល្មើសសន្ទិដ្ឋភាពជាមួយបរទេស ទាល់តែយើងមានឯកសារសម្ងាត់ កិច្ចសន្យា ឬកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគ្នា។ យើងទៅរកឯកសារនោះមកចោទគេមិនមែនយកតែឯកសារគេញ៉ាំបាយហើយចោទថា សន្ទិដ្ឋភាពបានទេ»។
ស្រដៀងគ្នានេះលោក ផែង ហេង សហមេធាវីម្នាក់ទៀតការពារក្ដីលោក កឹម សុខា បានលើកឡើងថា វីដេអូដែលលោក កឹម សុខា ថ្លែង និងជាមូលដ្ឋាននៃការចោទប្រកាន់នេះ គឺគ្រាន់តែជាភ័ស្តុតាងប៉ុណ្ណោះមិនមែនជាអង្គហេតុទេ។ បើយោងតាមមេធាវី ចៅក្រម កូយ សៅ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ បានសម្រេចមិនបន្តសវនាការនាពេលរសៀលដូចការគ្រោងទុកទេ ដោយទុកពេលឲ្យភាគីមេធាវីដាក់ឯកសារភ័ស្តុតាងពាក់ព័ន្ធបន្ថែម ហើយសវនាការនឹងបន្តនៅថ្ងៃទី ២២ និង ២៣ ខែមករាសប្ដាហ៍ក្រោយ៕
