.jpg)
អាជីវករកំពុងលក់អង្ករនៅសង្កាត់ស្រះចក ខណ្ឌដូនពេញ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ តុលាការសហភាពអឺរ៉ុប បានចេញដីកាច្រានចោលបណ្ដឹងរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដែលស្នើឱ្យតុលាការបដិសេធពាក្យបណ្ដឹងរបស់កម្ពុជា និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាពាក់ព័ន្ធនឹងការយកពន្ធឡើងវិញលើអង្ករនាំចូលទៅសហភាពអឺរ៉ុបពីកម្ពុជា។
យោងតាមដីការបស់តុលាការដែលត្រូវបានចុះផ្សាយនៅលើទិនានុប្បវត្ដិរបស់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា កន្លងទៅបានឱ្យដឹងថា គណៈកម្មការអឺរ៉ុប បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងមួយទៅតុលាការស្នើសុំឱ្យតុលាការច្រានចោលពាក្យបណ្ដឹងរបស់កម្ពុជា និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែកម្ពុជា និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករបានស្នើទៅតុលាការថា បណ្ដឹងរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប គួរតែត្រូវបដិសេធចោល ហើយតុលាការគួរតែធ្វើមោឃភាពការសម្រេចយកពន្ធលើអង្ករនាំចេញពីកម្ពុជា។
បន្ទាប់ពីលើកឡើងនូវអំណះអំណាងយ៉ាងច្រើនទាំង ២ ភាគីគណៈកម្មការអឺរ៉ុប និងពីភាគីកម្ពុជា តុលាការបានសម្រេចថា៖ «ហេតុដូច្នេះតុលាការសម្រេចថា ការស្នើសុំរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបឱ្យច្រានចោល [ពាក្យបណ្ដឹងរបស់កម្ពុជា] ត្រូវបដិសេធចោល»។
ភាគីកម្ពុជា និងសហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៩ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងប្រឆាំងនឹងការសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបដែលបានសម្រេចអនុវត្តការយកពន្ធឡើងវិញលើអង្ករនាំចូលពីកម្ពុជា សម្រាប់រយៈពេល ៣ ឆ្នាំ។ ការយកពន្ធឡើងវិញនេះ គឺជាវិធានការមួយដើម្បីការពារដល់អង្ករផលិតដោយប្រទេសដែលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប ដែលផ្ដួចផ្ដើមគំនិតដោយប្រទេសអ៊ីតាលី។ បន្ទាប់ពីការសម្រេចនេះចូលជាធរមានកាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៩ អឺរ៉ុបបានយកពន្ធប្រមាណ ២០០ ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងអង្ករ ១ តោន សម្រាប់ឆ្នាំទី ១ ជាង ១៧០ ដុល្លារ នៅឆ្នាំទី ២ និងជាង ១៤០ ដុល្លារ នៅឆ្នាំទី ៣។
គណៈកម្មការអឺរ៉ុបនិយាយថា កម្ពុជានឹងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាមិនមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបន្តនីតិវិធីនេះទេ ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ២៦៣ TFEU ក្នុងនាមជាបុគ្គលដែលរងផលប៉ះពាល់។ គណៈកម្មការនេះនិយាយថា ការសម្រេចដែលធ្វើឡើងមិនមែនសម្រាប់អនុវត្តនៅលើទឹកដីកម្ពុជាទេ។ ដូច្នេះវាមិនមានផលប៉ះពាល់ផ្លូវច្បាប់លើស្ថានភាពនៃប្រទេសកម្ពុជា ឬលើសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាទេ។
គណៈកម្មការអឺរ៉ុបបន្តថា ការសម្រេចអនុវត្តពន្ធលើកម្ពុជាមិនបានរារាំងកម្ពុជាក្នុងការនាំចូលអង្ករទៅសហភាពអឺរ៉ុបទេ។ ច្រើនបំផុតវាគ្រាន់តែធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ក្នុងទម្រង់ជាការធ្លាក់ចុះនៃការលក់អង្ករចេញប៉ុណ្ណោះហើយការសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបមិនបានបង្កការខូចខាតកម្រិតបុគ្គលដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឬសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាទេ។
ទោះយ៉ាងណា ក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានជំទាស់ទៅនឹងការលើកឡើងរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបដោយបានថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ការសម្រេច [របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប] មានផលប៉ះពាល់ផ្លូវច្បាប់ដោយផ្ទាល់ទៅលើព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពីព្រោះតាមរយៈការសម្រេចនោះ គណៈកម្មការអឺរ៉ុបបានធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលដល់ស្ថានភាពផ្លូវច្បាប់សម្រាប់កម្ពុជាដែលជាប្រទេសទទួលផលពីការផ្អាកកាតព្វកិច្ចបង់ពន្ធគយ»។
ក្រុមប្រឹក្សាបន្តថា៖ «ដូច្នេះទឡ្ហីករណ៍របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបដែលថា ការសម្រេចនោះមិនមានផលប៉ះពាល់ផ្នែកច្បាប់លើព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាហើយវាមិនប៉ះពាល់ដល់ការនាំចេញអង្ករ Indica ទៅសហភាពអឺរ៉ុបនោះត្រូវតែបដិសេធចោល»។ ដីកាតុលាការចែងថា ការយកពន្ធបណ្ដោះអាសន្នឡើងវិញសម្រាប់អង្ករនាំចេញពីកម្ពុជាចូលទីផ្សារអឺរ៉ុបនេះគឺប្រៀបដូចទៅនឹងការដាក់កម្រិតចំពោះលទ្ធភាពនាំចូលទៅទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបដែរ។ លើសពីនេះការសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបបង្កឱ្យមានការខូចខាតដល់សេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងដំណំសម្រាប់កម្ពុជា។
ដីកាតុលាការចែងថា៖ «ដូចបានលើកឡើងនូវហេតុផលទាំងអស់នេះ ការស្នើសុំឱ្យតុលាការបដិសេធចោល [បណ្ដឹងរបស់កម្ពុជា] ត្រូវបានបដិសេធចោល»។
នៅក្នុងរឿងក្ដីនេះ ភាគីកម្ពុជា និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករត្រូវបានតំណាងដោយមេធាវី ៣ រូប រួមមានឈ្មោះ R. Antonini, E. Monard និង B. Maniatis។ ប៉ុន្តែភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីមេធាវីទាំង ៣ រូបនេះបានទេកាលពីម្សិលមិញ។
លោក លន់ យ៉េង អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាថ្លែងពីម្សិលមិញថា លោកមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានចុងក្រោយអំពីសំណុំរឿងនេះទេ ប៉ុន្តែសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជានឹងពិនិត្យមើល និងបន្តសំណុំរឿងនេះតាមនីតិវិធី៕
វីដេអូ៖
