ពោធិ៍សាត់ៈ រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ប្រាប់ឱ្យឃុំចំនួន ៥ នៃស្រុកវាលវែង ចេញលិខិតបដិសេធ និងមោឃភាពលើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី លិខិតស្នើសុំកាន់កាប់អចលនទ្រព្យមិនទាន់ចុះបញ្ជី និងលិខិតបញ្ជាក់កម្មសិទ្ធិដីផ្សេងៗទាំងអស់ក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុសដែលធ្លាប់បានចុះហត្ថលេខានាពេលកន្លងមកនេះ។
លោក ប៉ាន់ មរកត ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តពោធិ៍សាត់ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពីម្សិលមិញថា ចំពោះករណីនេះរដ្ឋបាលខេត្តបានឱ្យមេឃុំទាំង ៥ គឺឃុំក្រពើពីរ ឃុំប្រមោយ ឃុំអូរសោម ឃុំថ្មដា និងឃុំអន្លង់រាប ចេញលិខិតបដិសេធរាល់លិខិតដែលបញ្ជាក់ ការកាន់កាប់ដីធ្លីនេះជាយូរណាស់មកហើយ។ ប៉ុន្តែខេត្តមិនទាន់ទទួលបានលិខិតពីគ្រប់ឃុំនៅឡើយទេ ទើបតែទទួលបាន ២ ឃុំគឺឃុំថ្មដា និងឃុំអន្លង់រាប។
លោកបន្តថាករណីទន្ទ្រានដីនេះក៏ប៉ះពាល់ទៅនឹងតំបន់ការពារធម្មជាតិដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុសផងដែរ ហើយបានកើតឡើងតាំងពីយូរមកហើយ ពោលគឺកើតឡើងតាំងពីមេឃុំមុនរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងបានណែនាំគាត់ឱ្យចេញលិខិតបដិសេធនូវអ្វីដែលបានបញ្ជាក់លើលិខិតអ្វីៗទាំងអស់ ហើយពេលនេះទើបឃើញគាត់ចេញលិខិតមក។ កន្លងមកនេះមានការចេញលិខិតទិញលក់ដីធ្លី ដោយខុសច្បាប់ពីពលរដ្ឋម្នាក់ទៅពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត និងពីឈ្មួញផ្សេងៗទៀត»។
បើតាមប្រធានមន្ទីរដដែលក្រៅពីធ្វើលិខិតព្រមានលើការទន្ទ្រានដីហើយ ជាមួយគ្នានេះខេត្តក៏បានចេញលិខិតកុំឱ្យមានការលក់ទិញលើដីហ្នឹងទៀត វាខុសច្បាប់។ កន្លងមកក៏មានខាងតុលាការហៅមេឃុំទៅសួរនាំផងដែរពាក់ព័ន្ធនឹងការចេញលិខិតខុសពីនីតិវិធីច្បាប់។ ករណីនេះបានកើតលើដីធ្លីជាច្រើនទីតាំងក្នុងមូលដ្ឋានឃុំទាំង ៥ ដោយមិនអាចបរិយាយបាននោះទេ។
លោកថា៖ «ការកាន់កាប់ដីដោយខុសច្បាប់នេះក៏មានការប៉ះពាល់ចំពោះដីព្រៃអភិរក្សជាច្រើនទីតាំងផងដែរ ស្របពេលដែលយើងកំពុងតែធ្វើនីតិវិធីឆ្វៀលដីជូនពលរដ្ឋស្របតាមបទបញ្ជារបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន។ ប៉ុន្តែមានចំនួនប៉ុន្មានមិនទាន់ដឹងនោះទេ ដូច្នេះហើយយើងបានឱ្យគាត់ចេញលិខិតបដិសេធនេះ។ ព្រោះកន្លងមកនេះ មានជនខិលខូចស្នើសុំលិខិតបញ្ជាក់កាន់កាប់ដីធ្លីនេះដោយខុសច្បាប់»។
នាយកដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុសលោក ផាន់ សុភារីន ឱ្យដឹងដែរថា បន្ទាប់ពីរដ្ឋបាលខេត្តបញ្ជាឱ្យឃុំទាំង ៥ នៃស្រុកវាលវែងចេញលិខិតបដិសេធ និងមោឃភាពលើលិខិតផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លីមានតែឃុំ ២ ប៉ុណ្ណោះដែលបានចេញរួចហើយ គឺ ឃុំថ្មដា និងឃុំអន្លង់រាប។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ឃុំ ៣ ទៀតគឺ ឃុំក្រពើពីរ ឃុំប្រមោយ និងឃុំអូរសោម មិនទាន់ឃើញចេញនោះទេ។
ករណីមេឃុំខាងលើបើតាមលោក ផាន់ សុភារីន គឺមេឃុំទាំង ៥ នេះបានចុះហត្ថលេខាលើលិខិតទិញលក់ដីធ្លី និងកាន់កាប់ដីធ្លីនៅក្នុងតំបន់ការពារបរិស្ថាន។ នៅពេលដែលមន្ត្រីបរិស្ថានចុះទៅហាមឃាត់ពលរដ្ឋបានយកលិខិតមកសម្អាងដែលមានការទទួលស្គាល់ពីអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងថា មូលហេតុអ្វីបានជាពួកគាត់នាំគ្នាចុះហត្ថលេខាលើការកាន់កាប់ដីធ្លីនេះទេ។ តាមពិតគាត់ [មេឃុំ] មិនអាចស៊ីញ៉េឱ្យមានការកាន់កាប់ដីរដ្ឋនោះទេ។ ខ្ញុំបានចុះទៅ បង្ក្រាបប៉ុន្តែពួកគាត់ [អ្នកទន្ទ្រានដី] ថាហេតុអ្វីមួយទទួលស្គាល់ និងមួយទៀតមិនទទួលស្គាល់ ខណៈជាស្ថាប័នរដ្ឋដូចគ្នា។ គាត់បានបង្ហោះហ្វេសប៊ុករិះគន់យើងថាមួយស៊ីញេទទួលស្គាល់ មួយទៀតមិនទទួលស្គាល់ ធ្វើបាបតែប្រជាពលរដ្ឋទន់ខ្សោយជាដើម»។
លោកថា ពលរដ្ឋដែលទៅទិញលក់ ឬចូលទៅកាន់កាប់ដីព្រៃ និងតំបន់ការពារធម្មជាតិដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុសមានគ្រប់រូបភាព ដោយមានទាំងអ្នករស់នៅក្នុងមូលដ្ឋាន និងភាគច្រើនមកពីខេត្តផ្សេងៗទៀត។ ជាពិសេស អ្នកដែលមានធនធានច្រើនជួលពលរដ្ឋឱ្យកាប់ឆ្ការ និងដាំដើមឈើ ហូបផ្លែផ្សេងៗក្នុងតំបន់នេះដើម្បីបានកាន់កាប់ដីដោយស្របច្បាប់។
ជុំវិញបទបញ្ជានេះលោក អ៊ុំ សេង មេឃុំអន្លង់រាប ឱ្យដឹងថា លោកបានបញ្ជូនលិខិតទៅថ្នាក់ខេត្តរួចរាល់ហើយចាប់តាំងពីរដ្ឋបាលខេត្តបញ្ជូនលិខិតឱ្យធ្វើកន្លងមកនេះ។ បើតាមការអះអាងរបស់មេឃុំរូបនេះ គឺប្រជាពលរដ្ឋបានរស់នៅទីនោះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ប៉ុន្តែក្រោយមកខេត្តក៏បានប្រាប់ពលរដ្ឋកុំឱ្យមានការទន្ទ្រាន និងកាន់កាប់ដី ព្រមទាំងរុះរើទៀតផង ព្រោះតំបន់នោះខាងខេត្តទុកធ្វើជាតំបន់ទេសចរណ៍។
លោកថ្លែងថា៖ «បើសិនពលរដ្ឋតវ៉ា គឺទៅតវ៉ានៅខាងខេត្ត សម្រាប់ខ្ញុំមិនដែលដឹងទេ ព្រោះខ្ញុំខ្លាចដែរ ហើយអ្វីដែលខ្ញុំធ្វើ គឺធ្វើទៅតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ខេត្ត ហើយកាលពីព្រឹកមិញអភិបាលខេត្ត ម៉ៅ ធនិន ក៏បានមកជួបពលរដ្ឋនៅខាងឃុំប្រមោយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លី ប៉ុន្តែខ្ញុំអត់បានចូលរួមទេ»។
នៅពេល ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីម្សិលមិញ អភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ម៉ៅ ធនិន បានបដិសេធធ្វើអត្ថាធិប្បាយ។
លោកស្រី មិត្ត សាមួន អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស (លីកាដូ) ប្រចាំខេត្តពោធិ៍សាត់ប្រាប់ថាមិនទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជុំវិញបទបញ្ជារបស់ខេត្តទៅមេឃុំទាំងនោះទេ។ លោកស្រីគ្រាន់តែដឹងថា កន្លងមកនេះមានការឃាត់ខ្លួនអ្នកដែលទន្ទ្រានដីរដ្ឋយកមកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ បញ្ជូនទៅតុលាការខេត្ត។
លោកស្រី សាមួន ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែដឹងថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ មានការចាប់ និងឃាត់ខ្លួនអ្នកដែលចូលទៅកាន់កាប់ដីធ្លីនៅទីនោះ មកពន្ធនាគារច្រើន ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនដឹងច្បាស់ថា តើពួកគាត់ចូលទៅកាន់កាប់ទន្ទ្រានដីយ៉ាងម៉េចនោះទេ»៕