ភ្នំពេញៈ ខណៈដែលថវិកាឆ្នាំ ២០១៤ ព្រមទាំងច្បាប់ពីរផ្សេងទៀត បានឆ្លងផុតរដ្ឋសភា ដែលមានតែតំណាងរាស្រ្តគណបក្សកាន់អំណាចកាលពីថ្ងៃអង្គារគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ នៅតែបន្តធ្វើពហិការ មិនចូលប្រជុំក្នុងរដ្ឋសភាឡើយ។
ទោះមាន ឬគ្មានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ច្បាប់ថវិកាបានកំណត់ការបែងចែកសម្រាប់ឆ្នាំក្រោយរួចហើយ។ ដោយបន្តនៅក្រៅរដ្ឋសភា ខណៈដែលច្បាប់ត្រូវបានជជែកពិភាក្សា គណបក្សប្រឆាំងមិនអាចទាមទារឲ្យមានការផ្តល់ថវិកាទៅឲ្យក្រសួងនានា ដូចជា ក្រសួង អប់រំ និងក្រសួង សុខាភិបាល ដែលខ្លួនលើកឡើងថា ខ្លួននឹងផ្តល់អាទិភាពនោះក្តី។ ទោះបីនៅក្រៅរដ្ឋសភាក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលម្អិតអំពីច្បាប់ថវិកាជាតិ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងមកនេះទេ ដោយថ្លែងថា រដ្ឋសភាបង្កើតឡើងដោយខុសច្បាប់ ហើយច្បាប់ដែលរដ្ឋសភាបង្កើតឡើងក៏ខុសច្បាប់ផងដែរ។ បើទោះបីជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិអាចធ្វើកិច្ចការបានតិចតួច ដើម្បីបញ្ឈប់ច្បាប់ ដូចជា ច្បាប់ថវិកា ដែលតម្រូវសំឡេងភាគច្រើន ៥០ បូក ១ សូម្បីតែពួកគេកាន់អាសនៈក៏ដោយ អ្នកវិភាគមួយចំនួន បានចោទសួរថាតើការធ្វើពហិការ របស់ពួកគេបន្តមានន័យឬយ៉ាងណា?
លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា បានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើគណបក្សប្រជាជនបន្តទៅមុខ និងមិនខ្វាយខ្វល់អំពីការធ្វើពហិការរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ខ្ញុំគិតថា ការធ្វើពហិការ ទីបំផុតនឹងបាត់បង់នូវភាពស្របច្បាប់»។ លោកបានបន្ថែមថា ប្រសិនបើគណបក្សកាន់អំណាច ចាប់ផ្តើមទៅមុខដោយធ្វើកំណែទម្រង់ពិតប្រាកដ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិអាចធ្វើឲ្យឥទិ្ធពលគោលនយោបាយអនាគតរបស់ខ្លួន ស្ថិតក្នុងហានិភ័យ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គេត្រូវពិនិត្យមើលថវិកា។ គេត្រូវវិភាគវា។ ខ្ញុំគិតថា ការពិតដែលគេមិនធ្វើបែបនោះ បង្ហាញអំពីកង្វះនៃភាពស៊ីជម្រៅ ទាក់ទងនឹងសមត្ថភាពរបស់ពួកគេក្នុងការពិនិត្យមើលគោលនយោបាយជាតិ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយនិងស្រាវជ្រាវសង្គម លោក កែម ឡី បានថ្លែងថា គណបក្សប្រឆាំង គួរតែបង្កើតក្រុមការងារបច្ចេកទេសដើម្បីពិនិត្យសេចក្តីព្រាងច្បាប់ដែលស្នើឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល ហើយចែករំលែកការរិះគន់ទៅសាធារណជន ខណៈខ្លួនកំពុងនៅក្រៅសភា។ «វាមិនមានក្រុមបច្ចេកទេសខ្លាំងដើម្បីពិនិត្យច្បាប់ថវិកា និងផ្តល់មតិយោបល់ទេ»។
លោក Peter Tan Keo អ្នកវិភាគឯករាជ្យ បានថ្លែងថា ផលវិបាកសំខាន់ សម្រាប់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចំពោះការមិនព្រមសម្រុះសម្រួលគឺថា តំណែងរដ្ឋាភិបាលសំខាន់ៗត្រូវបានប្រគល់ទៅមន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាច។
លោកបន្តថា៖ «ជាលទ្ធផល គណបក្សប្រជាជននឹងជំរុញឲ្យមានកំណែទម្រង់នយោបាយដែលមានអត្ថប្រយោជន៍ចំពោះពួកគេសម្រាប់រយៈពេល ៥ឆ្នាំ ខាងមុខ»។ «វិធីសាស្រ្តនេះ មិនត្រឹមតែដូចកូនក្មេងទេ ប៉ុន្តែជាការអសមត្ថភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំងដើម្បីធ្វើឲ្យមាន កំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ហើយប្រហែលជាការឈ្លក់វង្វេងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ចំពោះការផ្តួលរំលំលោក ហ៊ុន សែន គឺជាចំណុចខ្សោយដែលអាចធ្វើឲ្យគណបក្សនេះបរាជ័យ»។ លោកថា៖ «ការឈ្លក់វង្វេងនោះធ្វើឲ្យស្រអាប់ចំពោះទស្សនវិស័យនៃផែនការនិងយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់អនាគត»។
លោក អ៊ូ ចាន់រិទ្ធិ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំង បានបញ្ជាក់កាលពីថ្ងៃអង្គារថា ជំហររបស់គណបក្សលោក ចំពោះការរិះគន់ទៅលើច្បាប់ដែលស្នើឡើងដោយរាជរដ្ឋាភិបាលគឺនៅដដែល។ «ហេតុអ្វីយើងគួរ? ពីព្រោះយើងមិនទទួលស្គាល់ភាពស្របច្បាប់របស់រដ្ឋសភានៅពេលនេះទេ»៕ TK/ PS