ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញ ក្រោយពេលលោកបានជួបពិភាក្សាជាមួយមន្ត្រីកំពូលនៃ ប្រទេសហុងគ្រី ដែលប្រទេសជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបមួយនេះបានគាំទ្រកម្ពុជា ដើម្បីឲ្យសភាសហភាពអឺរ៉ុប ផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើរឿង EBA និងបន្ទាប់ពីលោកបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃសន្និសីទ CICA នៅប្រទេស តាហ្ស៊ីគីស្ថាន។
លោក ហ៊ុន សែន បានបំពេញទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសហុងគ្រី កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែ មិថុនា ដោយលោកបានជួបពិភាក្សាការងារ ជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំហុងគ្រី រួមមានប្រធានាធិបតី Janos Ader នាយករដ្ឋមន្ត្រី Viktor Orba''n និងប្រធានសភាលោក Laszlo Kover។
ក្នុងជំនួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំហុងគ្រី មានការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនិងអនុស្សរណៈចំនួន ៣ រួមមាន ១-កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ២-កម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរវិស័យអប់រំរវាងក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងក្រសួងធនធានមនុស្សហុងគ្រី សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០-២០២១ និងឆ្នាំ ២០២២ និង ៣-អនុស្សរណៈ នៃការយោគយល់គ្នាស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស ទេសចរណ៍ រវាងវិទ្យាស្ថានជាតិទេសចរណ៍កម្ពុជាជាមួយសាកលវិទ្យាល័យ Milton Friedman University នៃប្រទេសហុងគ្រី។
ក្រៅពីកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគី ថ្នាក់ដឹកនាំទាំង ៣ រូប នៃប្រទេសហុងគ្រី បានគាំទ្រកម្ពុជាពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលបាននូវប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុប EBA។ យោងតាមព័ត៌មាននៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានសភាហុងគ្រី Laszlo Kover និងប្រធានាធិបតី Janos Ader បានគាំទ្រកម្ពុជាដើម្បីឲ្យសភាអឺរ៉ុបផ្ដល់យុត្តិធម៌ដល់ប្រទេសកម្ពុជាចំពោះបញ្ហារឿងការដក EBA។
ស្រដៀងគ្នានេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីហុងគ្រី លោក Viktor Orba''n បានថ្លែងថា បញ្ហា EBA «វាគឺជារឿងខ្វែងគំនិតគ្នារវាងសហភាពអឺរ៉ុប និងកម្ពុជា ផ្ទុយទៅវិញហុងគ្រីតែងតែឈរ និងគាំទ្រកម្ពុជាជានិច្ច ពិសេសទៅទៀតនោះ ហុងគ្រី មិនគាំទ្របញ្ហានយោបាយ និងបញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច មានភាពច្របូកច្របល់គ្នានោះទេ»។
ទំព័រហ្វេសប៊ុក លោក ហ៊ុន សែន បានដកស្រង់សម្ដីលោក Viktor Orba''n ដែលថ្លែង៖ «សូមសម្តេចទុកចិត្តចំពោះហុងគ្រី ក្នុងការតស៊ូមតិជាមួយនឹងសហភាពអឺរ៉ុប ទាក់ទិនទៅនឹងបញ្ហា EBA នេះ»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីហុងគ្រី បន្តថា មានក្រុមហ៊ុនរបស់ប្រទេស ហុងគ្រី កំពុងមានចំណាប់អារម្មណ៍វិនិយោគនៅកម្ពុជា ដែលក្នុងនោះ ធនាគារអាហរ័ណ នីហរ័ណហុងគ្រីនិងផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដល់បណ្តាក្រុមហ៊ុនទាំងនោះធ្វើការវិនិយោគក្នុងប្រទេស កម្ពុជា។
តបតាមការអញ្ជើញរបស់ថា្នក់ដឹកនាំហុងគ្រី លោក ហ៊ុន សែន នឹងទៅប្រទេស ហុងគ្រី ម្ដងទៀត នៅខែតុលាខាងមុខនេះដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលមួយនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
បន្ទាប់ពីបានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំហុងគ្រី លោក ហ៊ុន សែន បានទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី៥ នៃសន្និសីទអន្តរសកម្ម និងវិធានការកសាងទំនុកចិត្តអាស៊ី ហៅកាត់ថា CICA ដែលមានការចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំនៃរដ្ឋសមាជិក ២៧ ប្រទេស រួមទាំងប្រទេសឃ្លាំមើលផង។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំ CICA នៅប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថាន កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងសុន្ទរកថា ដោយបានលើកឡើងពីបញ្ហាសន្តិសុខ និងការគំរាមកំហែងថ្មី រួមទាំងអំពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិក និងចិន ដែលលោកចាត់ទុកថា ជាសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មី។
លោកក៏បានថ្លែងអំពីការជ្រៀតជ្រែក ក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងទៅលើប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលជាលទ្ធផលគឺមិនបានធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងនោះ មានភាពប្រសើរឡើងទេផ្ទុយទៅវិញការជ្រៀតជ្រែក បានធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងនោះ រងការបំផ្លិចបំផ្លាញ និងធ្លាក់ក្នុងភ្លើងសង្គ្រាមទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ការជ្រៀតជ្រែកលើប្រទេសលីប៊ី អុីរ៉ាក់ និងស៊ីរី បញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា ការលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេស អធិបតេយ្យមិនបានធ្វើឲ្យសភាពការណ៍មានភាពប្រសើរជាងមុននោះទេ ក្រៅពីការបន្សល់ទុកនូវសោកនាដកម្មដ៏ឈឺចាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ និងការបំផ្លិចបំផ្លាញ ព្រមទាំងការបន្តហែកហួរដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិល»។
លោកបន្តថា៖ «ជាងនេះទៅទៀត ភាពអាត្មានិយមក្នុងការប្រកួតប្រជែងអំណាច និងឥទ្ធិពលដែលមិនបានគិតគូរពីផលប្រយោជន៍រួម តាមរយៈមធ្យោបាយដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬគំនាបសេដ្ឋកិច្ច ឬការដកហូតនូវការអនុគ្រោះពន្ធនិងនយោបាយគាំពារនិយម បាននិងកំពុងគំរាមដល់ស្ថិរភាព និងដំណើរការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសជាច្រើន»។
លោក ហ៊ុន សែនបន្តថា កម្ពុជាកំពុងស្វែងរកកាលានុវត្តភាពពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគបន្ថែមទៀតជាមួយប្រទេសជាសមាជិករបស់ CICA ទាំងអស់ជាពិសេសសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម។
លោបន្តថា ប្រទេសសមាជិក CICA គួរធ្វើការកាន់តែជិតស្និទ្ធ ជាមួយគម្រោងគំនិតផ្ដួចផ្ដើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ដែលផ្ដល់ឱកាសដ៏ល្អ សម្រាប់ប្រទេសសមាជិក CICA ដើម្បីពន្លឿនការតភ្ជាប់តំបន់ និងពង្រឹងប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូន និងឡូជីស្ទិក។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានជួបដាច់ដោយឡែកជាមួយមេដឹកនាំនៃប្រទេសសមាជិក CICA មួយចំនួនដូចជាប្រធានាធិបតីប្រទេសតួកគី ប្រទេស កៀគីស្ថាន តាជីគីស្ថាន ដើម្បីពិភាក្សាការងារ និងពង្រឹងទំនាក់ទំនង។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងថា ការលើកឡើងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ហុងគ្រីរឿង EBA បង្ហាញពីសន្ដានចិត្តល្អរបស់ហុងគ្រី មកលើកម្ពុជា ប៉ុន្តែលោកថា ហុងគ្រីអាចជួយកម្ពុជាបានឬមិនបាន អាស្រ័យលើធម្មនុញ្ញរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ថា តើប្រទេសសមាជិកមានអំណាចប៉ុនណាក្នុងការបដិសេធលើសេចក្តីសម្រេចណាមួយ។
លោកថ្លែងថា៖ «សន្ដានចិត្តប្រទេសហុងគ្រី គឺមានភាពស្និទ្ធស្នាលរាប់អានកម្ពុជា។ យើងឃើញថា នៅពេលថ្មីៗនេះ នៅពេលអាមេរិកមានរឿងជាមួយ Huawei ហុងគ្រីចាប់ដៃជាមួយ Huawei។ វាជាស្ថានភាពនយោបាយមួយ ដែលហុងគ្រី ចង់ចងសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជាមួយអាស៊ាន»។
លោកបន្តថា កម្ពុជាត្រូវត្រៀមខ្លួន ធ្វើឲ្យមានសមត្ថភាពនិងលទ្ធភាព គឺបង្ហាញភាពរឹងមាំចំពោះសហភាពអឺរ៉ុប និងជំហរថា កម្ពុជាមិនចង់ឲ្យបាត់បង់ EBA ទេ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ កម្ពុជាមិនអាចទទួលយកអ្វីដែលប៉ះពាល់ដល់អធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនឡើយ។ លោកបានចោទជាសំណួរថា បើគិតពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ហេតុអ្វី EBA ត្រូវបានផ្ដល់ទៅប្រទេស មីយ៉ាន់ម៉ា និងប្រទេស ឡាវ។
ចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន រឿងជ្រៀតជ្រែកលើប្រទេសផ្សេងទៀតលោក សុខ ទូច ថ្លែងថា ការផ្លាស់ប្ដូររបបនៅក្នុងប្រទេសទាំងនោះ មិនបានជោគជ័យដោយសារតែប្រទេសទាំងនោះ មានវប្បធម៌ ប្រពៃណីរបស់គេយូរមកហើយ ដូច្នេះប្រជាធិបតេយ្យ មិនអាចត្រូវបានលើកយកទៅដាក់ភ្លាមៗហើយមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។ លោកថា ប្រពៃណីមួយចំនួនក្នុងប្រទេសទាំងនេះ មានភាពផ្ទុយពីសិទ្ធិមនុស្ស។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងបើយើងចង់កែប្រែតែមួយភ្លែតឲ្យវាដើរដូចអឺរ៉ុបនោះ វាជាការលំបាក ។ វាមិនមែនលូកដៃជ្រៀតជ្រែកទេ គឺជាការធ្វើដោយយល់សុបិន ព្រោះវាមិនអាចបើកភ្នែកភ្លាមឲ្យដូចអាមេរិកទេ ដរាបណាយើងមិនបានកែប្រែទម្លាប់»៕