.jpg)
លោក លី ធុជ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនៅសណ្ឋាគារសុខាកាលពីម្សិលមិញ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ សហគមន៍អន្តរជាតិបានប្រកាសបន្តផ្តល់ជំនួយដល់គម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផលដំណាក់កាលទី ៤ (២០២០-២០២៥) ជាបន្តទៀតក្នុងទំហំទឹកប្រាក់សរុប ២០ លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈដែលការអនុវត្ដគម្រោងនេះចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៦ មកដល់ត្រឹមខែមីនា ឆ្នាំ ២០២០ បានបោសសម្អាតផ្ទៃដីដែលមានមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះបានចំនួន ២៤៤ គីឡូម៉ែតក្រឡា។
នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមស្តីពី «លទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលគម្រោងបោសសម្អាតមីនដើម្បីលទ្ធផលដំណាក់កាលទី ៤» ដែលធ្វើនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញពីម្សិលមិញ។
កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះ ដឹកនាំដោយលោក លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ អាជ្ញាធរមីន និងមានការចូលរួមពីតំណាងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងប្រទេសផ្តល់ជំនួយក្នុងគម្រោងនេះ រួមមាន ប្រទេសអូស្ត្រាលី ភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ (KOICA) ប្រទេសនូវែលសេឡង់ និង UNDP។ កិច្ចប្រជុំនេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងពិនិត្យលើវឌ្ឍនភាពនៃការអនុវត្តគម្រោងពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពប្រកបដោយតម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងក៏រៀបចំផែនការសកម្មភាពការងារបោសសម្អាតមីនសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១ ផងដែរ។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបញ្ជាក់ថា៖ «សហគមន៍ផ្តល់ជំនួយបន្តគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅក្នុងវិស័យសកម្មភាពមីន តាមរយៈគម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផលដំណាក់កាលទី ៤។ គម្រោងនេះមានរយៈពេល ៦ ឆ្នាំចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០-២០២៥ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ២០ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក»។
គម្រោងនេះផ្តោតសំខាន់ទៅលើលទ្ធផលធំៗចំនួន ៣ គឺ ទី ១ ការបោសសម្អាតមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ដើម្បីផ្តល់ដីសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋទី ២ គាំទ្រសកម្មភាពកិច្ចសង្គ្រោះជនពិការ ការអប់រំយល់ដឹងអំពីគ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន និងការបញ្ជ្រាបយេនឌ័រ និងទី ៣ ពង្រឹងសមត្ថភាពថ្នាក់ជាតិ។
លោក លី ធុជ ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះថាចំពោះគម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផល អាជ្ញាធរមីនបានបោសសម្អាតមីនចេញពីផ្ទៃដីបាន ២៤៤ គីឡូម៉ែតក្រឡា គិតចាប់ពីឆ្នាំ ២០០៦ មកត្រឹមខែ មីនា ឆ្នាំ ២០២០។ ដោយឡែកគិតពីឆ្នាំ ១៩៩២ ដល់ដំណាច់ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ ផ្ទៃដីចំនួន ២ ០៤៣ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ត្រូវបានបោសសម្អាតដោយប្រតិបត្តិករជាតិ អន្តរជាតិក្នុងនោះរកឃើញ និងកម្ទេចចោលមីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួន ១ ០៨៨ ៦៧៧ គ្រាប់មីនប្រឆាំងរថក្រោះចំនួន ២៥ ៣៦១ គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមចំនួន ២ ៨៥៨ ០៧១ គ្រាប់។
លោកបន្ថែមថា ចំណែកក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២០ នេះ ប្រតិបត្តិករចំនួន ៧ រួមមាន កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ មជ្ឈមណ្ឌល សកម្មភាពមីនកម្ពុជា (CMAC) អង្គការហាល់ឡូត្រាស (Halo Trust) អង្គការម៉ែក (MAG) អង្គការអិនភីអេ (NPA) អង្គការអាប៉ូប៉ូ (APOPO) និងអង្គការដោះមីនកម្ពុជា (CSHD) បានធ្វើការបោសសម្អាតមីនសម្រេចបានផ្ទៃដី ៦៣ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា រកឃើញ និងកម្ទេចចោលមីនប្រឆាំងមនុស្ស ៧ ៨៥៥ គ្រាប់ មីនប្រឆាំងរថក្រោះ ១៧៥ គ្រាប់ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ២៥ ៤៤០ គ្រាប់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ចំពោះអត្រាគ្រោះថ្នាក់ក្នុងឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២០ នេះមានជនរងគ្រោះដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមចំនួន ៣៨ នាក់ក្នុងនោះគ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន ១៧ នាក់ និងដោយសារសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ២១ នាក់ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ ២០១៩ មានជនរងគ្រោះ ៦២ នាក់គឺថយចុះ ៣៩%»។
លោក លី ធុជ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការអនុវត្តគម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផល និងបានថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅដល់ប្រទេសម្ចាស់ជំនួយ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ដែលបានចូលរួមចំណែកផ្តល់ថវិកាជំនួយ និងបច្ចេកទេសនៅក្នុងគម្រោងនេះ។ លោកបានសន្យាក្នុងនាមអាជ្ញាធរមីនថា នឹងប្រើប្រាស់ជំនួយប្រកបដោយតម្លាភាព ប្រសិទ្ធភាពស្របតាមនីតិវិធី និងផែនការសកម្មភាពដែលបានឯកភាពគ្នាជាមួយម្ចាស់ជំនួយ។
លោក Nick Beresford តំណាងនិវេសនដ្ឋាន UNDP ប្រចាំកម្ពុជាបានសាទរ ចំពោះអាជ្ញាធរមីនដែលបានអនុវត្តដោយជោគជ័យនូវគម្រោងបោសសម្អាតមីនដើម្បីលទ្ធផលទាំង ៣ ដំណាក់កាលកន្លងមក ហើយក៏បានបង្ហាញពីការគាំទ្រយ៉ាងមុតមាំបន្តរួមគ្នាអនុវត្តគម្រោងសម្រាប់ដំណាក់កាលទី ៤ នេះថែមទៀត។ លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមស្វាគមន៍ប្រទេសនូវែលសេឡង់ និងសាធារណរដ្ឋកូរ៉េដែលបានចូលរួមចំណែកគាំទ្រគម្រោងដំណាក់កាលទី ៤ នេះបន្ថែមទៀត»។
លោក Ryan Tierney លេខាទី ១ ស្ថានទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជាមើលឃើញថា ដំណើការនៃការអនុវត្តគម្រោងបោសសម្អាតមីន ដើម្បីលទ្ធផល ធ្វើឡើងទៅតាមនីតិវិធីប្រកបទៅដោយតម្លាភាព និងទទួលបានលទ្ធផលជាច្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ លោកថ្លែងថា៖ «អូស្ត្រាលីនឹងជួយគម្រោងសម្រាប់ដំណាក់កាលទី ៤ បន្តទៀតទោះបីជាពិភពលោកកំពុងបង្វែរថវិកាមួយចំនួនទៅប្រយុទ្ធប្រឆាំងទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ១៩ ក៏ដោយ»។
លោក Rho Hyunjun នាយកប្រចាំប្រទេសនៃភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ (KOICA) នៅកម្ពុជាក៏បានថ្លែងអំពីការចូលរួមជាមួយគម្រោងបោសសម្អាតមីនដំណាក់កាលទី ៤ ដោយផ្តល់ជាថវិកាប្រមាណ ១០ លានដុល្លារបន្តទៀត។
លោកថ្លែងទៀតថា៖ «តំណាងភ្នាក់ងារ KOICA នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េថ្លែងអំណរគុណដល់ថ្នាក់ដឹកនាំ អាជ្ញាធរមីនដែលបានបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញទៅចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលរៀបចំដោយ KOICA ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធ ជាមួយនឹងបណ្តាប្រទេសដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម»។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសដដែល អង្គប្រជុំកាលពីម្សិលមិញបានឯកភាពគ្នាលើចំណុចធំៗមួយចំនួនរួមមាន ឯកភាពលើចំណុចទាំង ៥ ដែលអាជ្ញាធរមីននិង UNDP រៀបចំសកម្មភាពឆ្លើយតបនឹងការពង្រឹងសមត្ថភាពជាតិ ដើម្បីបន្តគ្រប់គ្រងការបោសសម្អាតមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមបន្ទាប់ពីឆ្នាំ ២០២៥។
សេចក្តីប្រកាសដដែលបានបន្តថា ប្រទេសម្ចាស់ជំនួយគាំទ្រលើ ៧ ចំណុចគឺអនុញ្ញាតឲ្យអាជ្ញាធរមីន បន្តសកម្មភាពដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការអនុវត្តគម្រោងចាប់ពីឆ្នាំ ២០២១ តទៅ។ ប្រទេសម្ចាស់ជំនួយគាំទ្រឲ្យមានទស្សនកិច្ចរួមគ្នា ចុះពិនិត្យប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីន និងការចុះសម្ភាសអ្នកទទួលផលពីដីបោសសម្អាតមីនក្នុងគម្រោងផងដែរ៕
