ភ្នំពេញៈ ការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិបាក់ឌុបឆ្នាំ ២០១៩ ចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែសីហានេះរហូតដល់ថ្ងៃស្អែកដោយបេក្ខជនដែលចូលរួមប្រឡងជាង ១១ ម៉ឺននាក់ត្រូវតែគោរពបទ្បបញ្ញត្តិទូទៅដែលក្រសួងអប់រំបានដាក់ចេញក្នុងនោះ បើបេក្ខជនណាត្រូវបានរកឃើញមានសំណៅឯកសារនៅក្នុងបន្ទប់ប្រឡងនឹងត្រូវឲ្យធ្លាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
លោក រស់ សុវាចា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញថា បេក្ខជនប្រឡងទាំងអស់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើបទប្បញ្ញត្តិទូទៅដែលក្រសួងបានដាក់ចេញជាធរមាន ជាពិសេសចៀសវាងការយកសំណៅឯកសារចូលមណ្ឌលប្រឡង ទូរស័ព្ទ និងគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកគ្រប់ប្រភេទចូលក្នុងបន្ទប់ប្រឡង។ ប្រសិនបើបេក្ខជនត្រូវបានរកឃើញថា មានសំណៅឯកសារនៅក្នុងបន្ទប់ប្រឡង ក្រោយពីប្រកាសចុងក្រោយរបស់អនុរក្សរួចហើយ បេក្ខជននឹងត្រូវធ្លាក់ជាស្វ័យប្រវត្តិ។
លោក រស់ សុវាចា ថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើបេក្ខជនឱ្យគេប្រឡងជំនួសវិញ បេក្ខជននោះក៏ត្រូវទទួលលទ្ធផលធ្លាក់ជាស្វ័យប្រវត្តិ។ ចំណែកឯអ្នកដែលទៅប្រឡងជំនួសគេនឹងទទួលទោសធ្ងន់ជាងបេក្ខជនទៀតដោយគាត់មានទោសប្រឈមមុខច្បាប់ទាក់ទងទៅនឹងការក្លែងអត្តសញ្ញាណកម្មបុគ្គល ដើម្បីមានសិទ្ធិប្រឡងជំនួសគេ»។
លោក សុវាចា បន្ថែមថាក្រសួងបានត្រៀមទាំងទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេស ហើយអនុវត្តគោលការណ៍ ៤ ដែលមានគោលការណ៍ច្បាប់ យុត្តិធម៌ តម្លាភាព និងលទ្ធផលទទួលយកបាន។ ក្រៅពីនេះក្រសួងទទួលបានកិច្ចសហការវិជ្ជមានពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសពីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ (ACU) ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងសុខាភិបាលតាមរយៈមន្ទីរសុខាភិបាលនៅទូទាំងប្រទេស និងសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា (សសយក)។
លោក សុវាចា បញ្ជាក់ថា៖ «ក្រៅពីនេះយើងក៏បានទទួលកិច្ចសហការពីសំណាក់មជ្ឈដ្ឋានទូទៅមានដូចជាពីសំណាក់វត្តអារាមនៅក្នុងការផ្តល់ទីកន្លែងស្នាក់នៅជូនបេក្ខជន។ បន្ថែមពីនោះក៏មាននៅតាមកម្រិតខេត្តដែលមានការចូលរួមពីអភិបាល ហើយនិងកម្រិតមូលដ្ឋានដែលជួយសម្រួលដល់ការស្នាក់នៅ និងការធ្វើដំណើរផ្សេងៗផងដែរ»។
លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំបានផ្ញើសារជូនពរដល់បេក្ខជនប្រឡងបាក់ឌុបឆ្នាំ ២០១៩ នេះទាំងអស់ឱ្យទទួលបានជោគជ័យ និងប្រឡងដោយមានភាពរលូន។
លោកថាការប្រឡងនេះគឺដំណើរការតាមគោលការណ៍ «អ្នកចេះគឺជាប់»។
លោកថ្លែងតាមរយៈវីដេអូដែលបានបង្ហោះក្នុងហ្វេសប៊ុកក្រសួងកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែសីហាថា៖ «ដូច្នេះសូមប្អូនៗកុំយកសំណៅឯកសារ ទូរស័ព្ទដៃ ឬគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកចូលហើយសូមគោរពទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិរបស់បេក្ខជន ដើម្បីថែរក្សានូវសណ្តាប់ធ្នាប់ពេលប្រឡង ក៏ដូចជាថែរក្សានូវកិត្តិយសរបស់ប្អូនៗក៏ដូចជារបស់ប្រព័ន្ធអប់រំរបស់យើង»។
យុវជន ស្រី ចាន់អ៊ិក រៀននៅវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែនបរិបូណ៌ ក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ប្អូនបានត្រៀមខ្លួនប្រឡងតាំងពីចូលរៀនថ្នាក់ទី ១២ មក និងបានបែងចែកកាលវិភាគរៀនច្បាស់លាស់ និងសាកល្បងប្រឡងដោយខ្លួនឯង។
យុវជនរូបនេះបញ្ជាក់ថា៖ «យើងយកកម្រងវិញ្ញាសាដែលគេធ្លាប់ចេញមក (ពី) មុន យកមកតេស្តសមត្ថភាពខ្លួនឯង។ ដូចថា គណិត (វិទ្យា) ពួកខ្ញុំអ៊ីចឹង រយៈពេល ១ ម៉ោងកន្លះហ្នឹង ថាយើងអាចធ្វើទាន់អត់? អ៊ីចឹងអនុវត្តរាល់ថ្ងៃទៅ ខ្ញុំគិតថាទទួលបានជោគជ័យ។ អត់មានបញ្ហាអ្វីទេ ហើយចំពោះការប្រឡងថ្ងៃស្អែកនេះ។ បើអ្នកខ្លះ គេថា គេភ័យ។ ចំពោះខ្ញុំអត់ភ័យទេ។ វាអត់ពិបាកទេ»។
ចាន់អ៊ិក គាំទ្រការដែលក្រសួងមិនអនុញ្ញាតឱ្យយកសំណៅឯកសារចូលមណ្ឌលប្រឡងដោយថ្លែងថា គឺជាការល្អបំផុតព្រោះក្រសួងអាចស្វែងរកធនធានមនុស្ស អាចដឹងអំពីចំណេះដឹងរបស់សិស្ស និងអាចឱ្យសិស្សស្វែងយល់ថា តើខ្លួនមានចំណេះដឹងប៉ុនណា? យុវជនរូបនេះបញ្ជាក់ថា៖ «បើយើងអាចយកក្រដាសព្រុយយ៉ុង ឬក្រដាសអីផ្សេងៗ អ៊ីចឹងយើងអត់ដឹងសមត្ថភាពខ្លួនហើយការរៀនរបស់យើងក៏មិនទទួលជោគជ័យទៅថ្ងៃមុខដែរ»។
នៅឆ្នាំនេះ ACU មិនដាក់ពង្រាយអ្នកសង្កេតការណ៍ឃ្លាំមើលការប្រឡងបាក់ឌុបដូចដែលធ្លាប់បានធ្វើរយៈពេល ៥ ឆ្នាំកន្លងមកទេ តែស្នើឱ្យក្រសួងពង្រឹងយន្តការរបស់ក្រសួងគឺអប្បមាទ (អ្នកត្រួតពិនិត្យតាមបន្ទប់ប្រឡង)។ អប្បមាទនេះត្រូវបានជ្រើសរើសចេញពីបុគ្គលិកអប់រំ និងគរុនិស្សិត។ ប៉ុន្តែទោះយ៉ាងណា ACU នៅតែសហការជាមួយក្រសួងក្នុងករណីមានអំពើពុករលួយកើតឡើង។
លោកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ការរៀបចំការប្រឡងនេះមានការប្រសើរខ្លះ តែលោកស្រីមិនពេញចិត្តការដែលក្រសួងអប់រំក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលផ្លាស់ប្តូររូបមន្តពីការដាក់ពង្រាយអ្នកសង្កេតការណ៍ប្រឡងរបស់ ACU ទៅជាការដាក់ពង្រាយអប្បមាទរបស់ក្រសួងអប់រំនៅតាមបន្ទប់ប្រឡងជំនួសវិញនោះ។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «ការប្រឡងសុក្រឹត យុត្តិធម៌ប៉ុនណា អាហ្នឹង យើងឃើញហើយថាកន្លងមកគឺមានការខុសបច្ចេកទេសថាបន្ទោសលើកុំព្យូទ័រ។ បន្ទោសលើអ៊ីចឹង»។ លោកស្រីបានចោទសួរថា៖ «តើយុវជន (អប្បមាទ) ហ្នឹងជារបស់ពីណា ជាស្ថាប័នណា។ អ៊ីចឹង អាហ្នឹង វាជារឿងដដែលៗ»។
ការប្រឡងបាក់ឌុបឆ្នាំនេះមានបេក្ខជនប្រឡងចំនួន ១១៧០២៤ នាក់ (ស្រី ៦០៤២១ នាក់) ដែលថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រមានចំនួន ៤៤៦៨៣ នាក់ និងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមមានចំនួន ៧២៣៤១ នាក់។ មណ្ឌលប្រឡងមាន ២០២ មណ្ឌលដែលថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រមាន ៧៥ មណ្ឌល និងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមមាន ១២៧ មណ្ឌល ខណៈដែលបន្ទប់ប្រឡងមាន ៤៧២៥ ។ បេក្ខជនប្រឡង ៧ មុខវិជ្ជា ខណៈដែលពួកគេរៀន ១០ មុខវិជ្ជា៕