ពោធិ៍សាត់ៈ ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងភូមិស្ដុកជុំ និងភូមិទួលភូ នៃឃុំកោះជុំ ស្រុកកណ្ដៀងបានប្រគល់ផ្តែរប្រាសាទបុរាណចំនួន ២ ផ្ទាំង និងថ្មកិនថ្នាំពីសម័យបុរាណ ១ ដុំដល់ក្រុមការងារមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តពោធិ៍សាត់ ដើម្បីនាំយកទៅរក្សាទុក និងសិក្សាស្រាវជ្រាវពីរចនាប័ទ្មនៃចម្លាក់បុរាណដែលត្រូវបានគេឆ្លាក់ជាប់នៅលើផ្ដែរទាំងនោះ។
លោក សាំង ប្រេស នាយនគរបាលប៉ុស្តិ៍ឃុំកោះជុំ ខេត្តពោធិ៍សាត់បានប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍កាលពីម្សិលមិញថា ផ្ដែរប្រាសាទបុរាណនោះត្រូវបានអ្នកភូមិប្រទះឃើញក្រោយពីការជីកស្ដារស្រះទឹកមួយកន្លែងនៅឃុំកោះជុំកាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០។
លោក ប្រេស បានឲ្យដឹងទៀតថា ក្រោយពីប្រទះឃើញអ្នកភូមិបាននាំយកវត្ថុបុរាណទាំងនោះទៅរក្សាទុកនៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគាត់ ហើយបានរាយការណ៍ប្រាប់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ហៅមន្ត្រីជំនាញចុះទៅពិនិត្យមើល និងទទួលយកទៅរក្សាទុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ជាតិ។
នៅថ្ងៃទី ២៩ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ ក្រុមមន្ត្រីជំនាញពីមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ខេត្តពោធិ៍សាត់បានចុះដល់ផ្ទះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីពិនិត្យ និងទទួលយកទៅរក្សាទុកជាបណ្ដោះអាសន្ននៅសារមន្ទីរវប្បធម៌ និងខេត្តពោធិ៍សាត់ ដើម្បីរង់ចាំមន្ត្រីជំនាញពីថ្នាក់ជាតិចុះមកពិនិត្យ និងធ្វើការវាយតម្លៃវត្ថុបុរាណនោះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រុមមន្ត្រីមន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តពោធិ៍សាត់បាននិយាយថា ក្បាច់ចម្លាក់នៃផ្ដែរប្រាសាទបុរាណទាំងនោះមិនធ្លាប់មាននៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ទេកាលពីពេលមុនមក»។
លោក ឡាច ឆេងលី ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តពោធិ៍សាត់បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា យោងតាមរចនាប័ទ្មនៃក្បាច់ចម្លាក់នៅលើផ្ដែរនោះ បានបង្ហាញថា វត្ថុបុរាណទាំងនោះមិនមែនជារចនាប័ទ្មនៃប្រាសាទបុរាណ ដែលមាននៅក្នុងទឹកដីនៃខេត្តពោធិ៍សាត់នោះទេ។
លោក ឆេងលី បានថ្លែងថា៖ «រចនាប័ទ្មនៃក្បាច់ចម្លាក់ប្រាសាទបុរាណក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់មានតែសត្វគ្រុឌ នាគ និងសត្វតោប៉ុណ្ណោះពុំមានខ្សែឆ្នូតខ្មៅជាលក្ខណៈគ្រាប់អង្កាំ ឬគ្រាប់គជ់នៅកណ្ដាល និងរូបសត្វផ្សេងៗដែលជាយានជំនិះរបស់សាវ័កអាទិទេពស្ថិតពីក្រោមអាទិទេពបែបនេះទេ»។
បើតាមការអះអាងរបស់លោក រស់ សំណាង អតីតអនុប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងសិល្បៈខេត្តពោធិ៍សាត់ទទួលបន្ទុកផ្នែកបេតិកភណ្ឌ និងសិល្បៈទស្សនីយភាព រចនាប័ទ្មនៃក្បាច់ចម្លាក់លើផ្ដែរប្រាសាទបុរាណដែលអ្នកភូមិបានប្រទះឃើញនោះថា គឺជារចនាប័ទ្មនៃប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកក្នុងខេត្តកំពង់ធំដែលមានអាយុកាលមុនសម័យអង្គរទៅទៀត។
លោក សំណាង បានបញ្ជាក់ថា៖ «យោងតាមរចនាប័ទ្មនៃក្បាច់ចម្លាក់លើផ្ដែរប្រាសាទបុរាណនោះ យើងអាចសន្និដ្ឋានថា វាជាផ្ដែរប្រាសាទបុរាណណាមួយក្នុងតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក។ ហើយវាទំនងជាត្រូវបានគេលួចយកចេញមកលាក់ទុកនៅក្នុងភូមិនោះកាលពីសម័យសង្គ្រាម»។
ទោះជាបែបណាក្ដីលោក សំណាង បាននិយាយថា ឥឡូវនេះផ្ដែរប្រាសាទបុរាណ ២ ផ្ទាំងនេះត្រូវបានអ្នកភូមិជីកស្រះប្រទះឃើញ ហើយបានផ្ដល់ឲ្យសមត្ថកិច្ចជំនាញ ដើម្បីយកមករក្សាទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ សម្រាប់ជាការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីអត្តសញ្ញាណនៃប្រាសាទបុរាណដែលបានបាក់បែក ដោយសារសង្គ្រាមស៊ីវិលបានកើតមានឡើងកាលពីពេលអតីតកាល៕