គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សទទួលពាក្យបណ្តឹង និងអង្កេតនៃព្រឹទ្ធសភា និងក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន ចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា ក្នុងគោលបំណងអនុវត្តច្បាប់ការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍ជូនពលរដ្ឋកម្ពុជា ជាពិសេសការពារដល់ស្រ្តីទន់ខ្សោយ ដែលងាយរងគ្រោះ ពុំមានលទ្ធភាពទទួលបានការការពារតាមផ្លួវច្បាប់។
ក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខា នៅព្រឹទ្ធសភាថ្ងៃនេះ លោក យ៉ង់ សែម សមាជិកគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ និងជាប្រធានគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សទទួលពាក្យបណ្តឹង និងអង្កេតនៃព្រឹទ្ធសភា វាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងគូភាគីទាំង២ ដើម្បីគាំទ្រលើកស្ទួយ និងការពារសិទ្ធិជនគ្រប់រូប ជាពិសេសស្រ្តីរងគ្រោះឱ្យមានសិទ្ធិសេរីភាពស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់។
បើតាមលោក យ៉ង់ សែម ផ្អែកតាមអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់នេះ ភាគីទាំង ២ នឹងធ្វើជាស្ពានតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ និងប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន ផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមកទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងផ្តល់មេធាវីការពារក្តីនៅសាលាជម្រះក្តីគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ និងការដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការជាដើម។
លោកថ្លែងថា៖ «នៅពេលមានបញ្ហាកើតឡើង ជាពិសេសមាននារីងាយរងគ្រោះ ឬអ្នករងគ្រោះខ្វះខាត[ថវិកា]តស៊ូតាមផ្លូវច្បាប់ គឺយើងនឹងផ្តល់ព័ត៌មាននេះទៅក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន ហើយបើតាមឯកឧត្តម គី តិច មានប្រសាសន៍គឺថាមិនយកលុយទេ។ យើងទាំងអស់គ្នាដឹងហើយនៅពេលចុះមូលដ្ឋានម្តងៗមាននារីរងគ្រោះខ្វះលទ្ធភាពស្វែងរកផ្លូវច្បាប់ការពារខ្លួន មិនដឹងពឹងពាក់អ្នកណា ដូច្នេះការចុះ MOU នេះសំខាន់ណាស់»។
ទោះយ៉ាងណាលោកបញ្ជាក់ថា ចំពោះគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សទទួលពាក្យបណ្តឹងនិងអង្កេត មិនមែនជួយដោះស្រាយតែបញ្ហានារីងាយរងគ្រោះទេ ពោលគឺជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅដែលមានគេរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពតាមគ្រប់រូបភាព។
ប្រធានមេធាវីរាជរដ្ឋាភិបាល និងជាប្រធានក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន លោក គី តិច ថ្លែងថា ក្រោយទទួលបាននូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សទទួលពាក្យបណ្តឹងនៃព្រឹទ្ធសភា លោកសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា ការអនុវត្តច្បាប់ សេវាគាំពារ និងយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម នឹងត្រូវបានលើកកម្ពស់នៅកម្ពុជា។
លោកបញ្ជាក់ថា ក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន ជាក្រុមមេធាវីដែលស្ម័គ្រចិត្តបំពេញភារកិច្ចដោយពុំទទួលយកប្រាក់កម្រៃពីប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
លោក គី តិច ថ្លែងថា៖ «ជាទូទៅពាក្យថាមេធាវី គឺទទួលកម្រៃពីអតិថិជន ទើបគាត់ការពារ ប៉ុន្តែក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តនេះអត់យកកម្រៃទេ។ សួរថា កម្រៃធ្វើការបានមកពីណា ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ជូនថា សម្តេចតេជោ [ហ៊ុន សែន] និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត [ប៊ុន រ៉ានី] គឺជាអ្នកផ្តួចផ្តើមបង្កើតក្រុមមេធាវីនេះឡើង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយសម្តេចទាំងទ្វេ គឺបានផ្តល់ថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់សម្តេច មិនមែនយកថវិការបស់រដ្ឋទេ ហើយថវិកានោះមិនមែនសម្រាប់បង់សេវាឱ្យមេធាវីទេ គឺជាប្រាក់សម្រាប់មធ្យោបាយការងារប្រាក់បេសកកម្ម»។
ទោះយ៉ាងណា លោកមេធាវី គី តិច អះអាងថា ក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន ការពារតែស្រ្តីងាយរងគ្រោះ ប៉ុន្តែពុំការពារដល់ជនឧក្រិដ្ឋជាស្រ្តីឡើយ។
«បើស្រី្តជាជនល្មើសក្នុងបទឧក្រិដ្ឋផ្សេង ឧទាហរណ៍គាត់ធ្វើសកម្មភាពជួញដូរគ្រឿងញៀន ឬប្រព្រឹត្តបទល្មើសសម្លាប់មនុស្ស បទល្មើសឧក្រិដ្ឋធំៗបែបនេះ ក្រុមមេធាវីយើងមិនជួយទេ ព្រោះបើសិនជាជួយហាក់បីដូចលើកទឹកចិត្តទៅដល់ជនល្មើសដែលជាស្រ្តី អ៊ីចឹងក្រុមមេធាវីជួយចំពោះស្រ្តីដែលរងគ្រោះ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក គី តិច។
ប៉ុន្តែលោកថា ដោយសារច្បាប់កម្ពុជាបានកំណត់ថា ទាំងជនល្មើស និងជនរងគ្រោះត្រូវតែមានមេធាវីការពារតាមផ្លូវច្បាប់ ដូច្នេះខាងគណៈមេធាវីកម្ពុជា មានក្រុមការងាររបស់គាត់ដើម្បីជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ក៏ដូចជាជនល្មើស ដើម្បីបំពេញតាមផ្លូវច្បាប់»។
ថ្មីៗនេះដែរគណៈមេធាវីកម្ពុជា បានប្តេជ្ញាបន្តពង្រីកវិសាលភាពនៃគោលនយោបាយស្តីពីការពិគ្រោះយោបល់និងការការពារក្តីជូនជនក្រីក្រដោយឥតគិតកម្រៃឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយជាងមុន។ គោលនយោបាយនេះ គណៈមេធាវីកម្ពុជា នឹងផ្តល់ការពិគ្រោះយោបល់ផ្នែកច្បាប់ដល់ជនរងគ្រោះ ជនសង្ស័យត្រូវចោទ ឬជនជាប់ចោទ ជាជនក្រីក្រហើយជាប់ចោទពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬជនជាប់ចោទ ជាអនីតិជន ហើយជាប់ចោទពីបទឧក្រិដ្ឋ ឬមជ្ឈឹម ជនរងគ្រោះក្នុងបទឧក្រិដ្ឋ និងបទមជ្ឈឹម គ្មានលទ្ធភាពរកមេធាវីការពារខ្លួន កម្មករ-កម្មការិនី ស្រ្តីនិងកុមារដែលជាជនសង្ស័យឬជនរងគ្រោះជាដើម។
បើតាមលោក គី តិច សំណុំរឿងដែលក្រុមមេធាវីជួបប្រទះនាពេលកន្លងមក គឺស្រី្តរងគ្រោះដោយសារបញ្ហាដីធ្លីជាមួយអ្នកមានអំណាច។ លោកថា៖ «ជាង ១ ឆ្នាំមកនេះ ស្រ្តីភាគច្រើនរងគ្រោះទៅលើបញ្ហាដីធ្លី មានការរំលោភពីសំណាក់អ្នកមានអំណាច មានឥទ្ធិពល ហើយភាគច្រើនស្រ្តីរងគ្រោះដោយសារដីធ្លីគាត់ខ្វះការយល់ដឹងផ្នែកផ្លូវច្បាប់។ កត្តានេះធ្វើឱ្យមានវិវាទកើតឡើង ធ្វើឱ្យអ្នកមានល្បិច គាត់មានឱកាស។ ដូច្នះហើយក្រុមមេធាវីយើងបំពេញបន្ថែម ដើម្បីឱ្យគាត់មានសិទ្ធិស្មើភាពគ្នា ហើយទទួលបានការការពារពីមេធាវីរបស់យើង»។
បច្ចុប្បន្នក្រុមមេធាវីស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោសែន មានសមាជិកសរុបចំនួន ១៣៧ រូប និងមានវត្តមាននៅគ្រប់បណ្តារាជធានី-ខេត្ត នៅទូទាំងប្រទេស។ ក្នុងនោះសមាជិកចំនួន ១០ រូប ជាក្រុមការងារស្រាវជ្រាវច្បាប់ និងពិគ្រោះយោបល់ មានភារកិច្ចពិគ្រោះផ្តល់យោបល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ខណៈសមាជិក ២០ រូបទៀត ជាក្រុមការងារអន្តរាគមន៍ មានភារកិច្ចទទួលអនុវត្តលើកិច្ចការបន្ទាន់ជួយមេធាវីតាមបណ្តារាជធានី-ខេត្ត ក្នុងករណីចាំបាច់ និងទទួលជួយការពារលើសំណូមពររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលបានធ្វើសំណើសុំអន្តរាគមន៍ពីលោក ហ៊ុន សែន តាមទំព័រហ្វេសប៊ុក និងតាមការប្រមូលផ្តុំតវ៉ានានា។ ចំណែកសមាជិក ៩៦ រូបផ្សេងទៀត ជាក្រុមការងារប្រចាំរាជធានី-ខេត្ត មានភារកិច្ចពិគ្រោះផ្តល់យោបល់ និងទទួលពាក្យការពារក្តីជូនពលរដ្ឋនៅក្នុងរាជធានី-ខេត្ត ដែលត្រូវចាត់តាំងឱ្យទទួលបន្ទុក៕