.jpg)
សិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិស្តីពីអនុសាសន៍នានាលើគោលនយោបាយ និងការប្រមូលទិន្នន័យដល់ជនដែលមាន អូទីស្សឹមលើកតំបូងសម្រាប់កម្ពុជា។ ហ្វេសប៊ុក
ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា អាណាព្យាបាលនៅកម្ពុជាមានការយល់ដឹងពីបញ្ហាអូទីស្សឹម (autism) [អ្នកមានអាការខុសប្រក្រតី] ច្រើនជាងមុនជាហេតុធ្វើឲ្យពួកគាត់បញ្ជូនកូនៗដែលមានអាការបែបនេះ មកសាលារៀនទាន់ពេលវេលា ខណៈសង្គមស៊ីវិលបារម្ភពីការខ្វះខាតធនធានមនុស្ស នៅពេលគ្រូបង្រៀនជំនាញនេះ មានតិចតួចបំផុត។
កាលពីម្សិលមិញ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្វើការលើអូទីស្សឹម និងអាណាព្យាបាល រួមទាំងកុមារមានបញ្ហាអូទីស្សឹមជិត ១០០ នាក់ បានជួបពិភាក្សាគ្នាក្នុងសិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិមួយនៅភោជនីយដ្ឋានទន្លេបាសាក់ ២ រាជធានីភ្នំពេញស្តីពីអនុសាសន៍នានាលើគោលនយោបាយ និងការប្រមូលទិន្នន័យដល់ជនដែលមានអូទីស្សឹមលើកដំបូងសម្រាប់កម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំទិវាអូទីស្សឹមនៅក្រោមគម្រោងអាស៊ាន។
លោក ឯម ច័ន្ទមករា អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការនៃក្រសួងសង្គមកិច្ចបានថ្លែងថា ការយល់ដឹងជុំវិញបញ្ហាអូទីស្សឹមលើកុមារក្នុងពេលចុងក្រោយនេះមានការកើនឡើង ព្រោះតែអាណាព្យាបាលបានបញ្ជូនកូនៗរបស់ពួកគាត់ដែលមានបញ្ហាអូទីស្សឹមមកទទួលការអប់រំថ្នាក់ពិសេស និងស្វែងរកសេវាគាំទ្រផ្នែកវិជ្ជាជីវៈផ្សេងៗ។
លោកបន្តថា ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំសិក្សា ២០១៧-២០១៨ កុមារ និងយុវជនមានពិការភាពនៅកម្ពុជាប្រមាណជិត ៥ ម៉ឺន ៥ ពាន់នាក់ក្នុងនោះស្រីមានប្រមាណជាង ២ ម៉ឺន ២ ពាន់នាក់ទទួលបានការអប់រំ និងបានចូលរៀននៅសាលា ហើយបើទោះជាគ្មានតួលេខច្បាស់ពីកុមារអូទីស្សឹមក្ដី តែលោកអាចប៉ាន់ស្មានថា ក្នុងចំណោមជនមានពិការភាពទាំងនោះ គឺប្រមាណ ៥០០០ នាក់ មានបញ្ហាអូទីស្សឹម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងនឹងសហការបន្តទៀតជាមួយសង្គមស៊ីវិលដើម្បីទ្រទ្រង់វិស័យនេះតាមរយៈការបង្កើតថ្នាក់អប់រំពិសេសដែលមានកម្មវិធីសិក្សាក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលកុមារអូទីស្សឹមឲ្យទទួលបាននូវវិជ្ជាសម្បទា បំណិនសម្បទា និងចរិយាសម្បទាពេញលេញដើម្បីឲ្យពួកគេក្លាយជាសមាជិកសកម្មនិងអាចរស់នៅក្នុងសង្គមដោយគ្មានការរើសអើង»។
អ្នកជំនាញនិយាយថា អូទីស្សឹមគឺជាអាការមួយដែលធ្វើឲ្យខួរក្បាលដំណើរការ និងវិវឌ្ឍខុសប្រក្រតី។ អ្នកកើតបញ្ហានេះពិបាកក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា ទាំងការនិយាយ ទាំងកាយវិការ ចរិតឫកពាមានភាពខុសប្លែកពីមនុស្សធម្មតា។ ភាគច្រើនរោគសញ្ញានៃបញ្ហាអូទីស្សឹមអាចបង្ហាញចេញមកក្នុងអាយុចន្លោះចាប់ពី ២-៣ ឆ្នាំ តាមរយៈរោគសញ្ញាមួយចំនួន ដូចជា ចូលចិត្តធ្វើកាយវិការក្តាប់លាដៃ ដើរប្រើចុងម្រាមជើង យកក្បាលទៅបោកទង្គិចនឹងវត្ថុដែលនៅជិតខ្លួន រឹងរូស ទាមទារ និងស្រែកយំខ្លាំងៗ ចូលចិត្តលេងចាក់ទឹកទៅមកៗ អារម្មណ៍ឆាប់ប្រែប្រួល ខឹងឆេវឆាវច្រើន រួមនឹងមិនឆ្លើយតប និងមិនចេះសម្លឹងមើលភ្នែកអ្នកណាហើយនិងមិនសូវនិយាយឬមានទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សជុំវិញខ្លួន ជាដើម។
បើតាមអ្នកជំនាញ ជាទូទៅកុមារដែលមានបញ្ហាអូទីស្សឹមគឺត្រូវការមានអ្នកមើលថែដល់ទៅ ២ នាក់ ខណៈមានពិការភាពពុំចាំបាច់មានអ្នកមើលថែទេ។
លោក ចាន់ សារិន ប្រធានដឹកនាំបណ្តាញជនពិការខ្សោយសតិបញ្ញា និងអូទីស្សឹម និងជាប្រធានអង្គការជំនួយនៃក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់សហគមន៍ (CIDAN) បានថ្លែងថា កុមារអូទីស្សឹមជាជនដែលងាយរងគ្រោះបំផុតបើប្រៀបធៀបនឹងជនពិការ ដូចជា ពិការដៃ ជើង គថ្លង់ និងពិការភ្នែកជាដើម។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ អូទីស្សឹមត្រូវបានសហគមន៍រើសអើងតាមគ្រប់រូបភាពផ្សេងៗហើយកត្តានេះបានធ្វើឲ្យឪពុកម្តាយកុមារធ្លាក់ទឹកចិត្ត ព្រមទាំងបាត់បង់សំឡេងក្នងការចូលរួមសកម្មភាពសង្គម។
យ៉ាងណា លោកឲ្យដឹងថា រយៈពេល ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការយល់ដឹងពីអូទិស្សឹមមានការកើនឡើង បន្ទាប់ពីមានការផ្សព្វផ្សាយបានទូលំទូលាយ ហើយការបញ្ជូនកុមារដែលមានបញ្ហាមកសាលារៀនអប់រំថ្នាក់ពិសេសមានការកើនឡើងដែលនាំឲ្យធនធានវិស័យនេះ ជួបប្រទះនូវការខ្វះខាត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «តាមអង្គការធ្វើការលើបញ្ហាអូទីស្សឹមនេះគឺមានជាង ១០ តែមានអង្គការ ២ ទៅ ៣ ប៉ុណ្ណោះ ដែលសកម្មលើបញ្ហានេះ។ចំណែកបញ្ហាធនធានមនុស្សវិញ ក៏នៅខ្វះខាតដែរ ព្រោះគ្រូដែលបានសិក្សាពីបញ្ហានេះ នៅមានចំនួនតិច»។
បើតាមលោក សារិន អង្គការរបស់លោកមានកុមារអូទីស្សឹមប្រមាណ ២០០ នាក់ហើយ ដែលត្រូវបានអាណាព្យាបាលបញ្ជូនមកសាលារៀននៅអង្គការរបស់លោក ហើយក៏មានកុមារអូទីស្សឹមជាច្រើនទៀតកំពុងស្វែងរកសេវាអប់រំនេះ តែដោយសារការខ្វះខាតធនធានទើបអង្គការលោកមិនអាចទទួលកុមារអូទីស្សឹមបន្ថែមទៀត។ ដូចនេះ ភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលគួរចូលរួមបន្ថែមទៀត ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះធនធានមនុស្ស និងថវិកា។
លោក ស្តើង ចិន្តា អាណាព្យាបាលកុមារអូទីស្សឹម ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា កាលពីមិនទាន់យល់បញ្ហានេះ លោកតែងបារម្ភពីអាការកូនពី ១ ថ្ងៃទៅ ១ ថ្ងៃ ដោយសារភាពខុសប្លែកពីក្មេងដទៃ តែក្រោយទទួលបានប្រឹក្សានិងដឹងថា កូនមានបញ្ហាអូទីស្សឹមនេះលោកក៏បានព្យាយាមបញ្ជូនទៅកាន់សាលាជំនាញ។ លោកថា ពេលនេះកូនលោកមានអាការប្រក្រតីច្រើន ក្រោយពីទទួលបានការអប់រំពីអ្នកមានជំនាញផ្នែកនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «វាថ្មី សម្រាប់អាណាព្យាបាលដូចពួកខ្ញុំ ដូច្នេះសុំឲ្យមានការផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានច្រើនបន្ថែមទៀត ហើយក៏រំពឹងថា នឹងមានសាលាសម្រាប់ក្មេងៗប្រភេទនេះកាន់តែច្រើន ដើម្បីជួយអប់រំពួកគេដែរ។ ព្រោះកាលពីខ្ញុំមិនទាន់ដឹង ខ្ញុំបានបញ្ជូនគេទៅសាលាធម្មតា តែមានបញ្ហាជាច្រើនសម្រាប់ក្មេងដោយសារសាលាធម្មតាមិនយល់ពីបញ្ហានេះ»៕
