.jpg)
មន្ត្រីខេត្តមណ្ឌលគិរីពេលចុះវាស់ព្រំដីនៅស្រុកកែវសីមា កាលពីខែមេសា។ រូបថត គ្រើង តុលា
មណ្ឌលគិរីៈ មន្ត្រីទីចាត់ការផែនការ និងវិនិយោគខេត្តមណ្ឌលគិរី បង្ហាញពីមូលហេតុនៃការយឺតយ៉ាវក្នុងការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិចនៅមណ្ឌលគិរី បន្ទាប់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃបង្កើតក្រុមការងារថ្មីចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវ ពិនិត្យការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពនៅក្នុងខេត្តនេះ។
លោក កុយ រតនា នាយកទីចាត់ការផែនការ និងវិនិយោគខេត្តមណ្ឌលគិរីថ្លែងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៨ រហូតមកទល់ឆ្នាំ ២០២១ នេះ ខេត្តមណ្ឌលគិរីបានចុះបញ្ជីដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិចរួចរាល់ចំនួន ៧ សហគមន៍ ក្នុងចំណោមសហគមន៍ទាំងអស់ចំនួន ៣៥។ ការចុះបញ្ជីដីនេះមានការយឺតយ៉ាវ ដោយសារមានមូលហេតុមួយចំនួនដូចជា បញ្ហាពលរដ្ឋជាជនជាតិដើមភាគតិចបានលក់-ទិញ ដោយចាញ់បោកការញុះញង់ជនអគតិមួយចំនួន និងបញ្ហាកាប់រានទន្ទ្រានដីព្រៃដោយខុសច្បាប់។
បើតាមលោក រតនា ការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិចមាន ៣ ដំណាក់កាល ទី១- គឺដំណាក់កាលស្វ័យអត្តសញ្ញាណ ទី២- ការទទួលស្គាល់សហគមន៍ដែលត្រូវចុះបញ្ជីជានីតិបុគ្គលដែលអាជ្ញាធរខេត្តត្រូវរៀបចំឱ្យមានលក្ខន្តិកៈ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងបង្កើតឱ្យមានគណៈកម្មការគ្រប់គ្រង និងទី៣- គឺការដាក់ស្នើសុំការគ្រប់គ្រងដីជាសមូហភាពទៅមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម សំណង់ និងស៊ិយោដីខេត្ត ដើម្បីចេញបណ្ណ។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងដំណាក់កាលទី១ និងទី២ យើងអត់សូវជួបបញ្ហាអីទេ តែយើងជួបបញ្ហាច្រើននៅដំណាក់កាលដែលយើងត្រូវឱ្យគាត់បានចុះបញ្ជីដីប្រើប្រាស់ជាសមូហភាព ព្រោះពេលខ្លះយើងមិនទាន់បានចុះដីសមូហភាពផង ក៏មានការលក់ដូរអីខ្លះហូរហែ អ៊ីចឹងទៅដោយមានការញុះញង់ពីអ្នកខាងក្រៅ អ្នកខាងក្នុងផង ធ្វើឱ្យមានបញ្ហាច្រើនក្នុងដំណាក់កាលមុនបានចុះបញ្ជីដីសមូហភាពហ្នឹង»។
ដើម្បីពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិចនៅមណ្ឌលគិរី កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែឧសភា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបានបង្កើតក្រុមការងារថ្មីចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវដោយមានលោក ងី ច័ន្ទ្រផល រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃជាប្រធាន លោក ស្វាយ សំអ៊ាង អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី ជាអនុប្រធានប្រចាំការ និងមានសមាជិក ១១ នាក់ផ្សេងទៀត។
តាមការផ្សាយរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃលើទំព័រហ្វេសប៊ុកថ្ងៃទី ១៨ ខែឧសភា បានឱ្យដឹងថា ក្រុមការងារថ្មីនេះមានតួនាទី ភារកិច្ចចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវដីសមូហភាពសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច ពិនិត្យវិសាលភាពនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវស្វែងយល់ស្ថានភាពការចុះបញ្ជីដីសមូហភាព ដើម្បីកំណត់មុខសញ្ញាតំបន់ភូមិសាស្ត្រដែលត្រូវចុះសិក្សា និងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើប្រភេទដីសហគមន៍នៃការគ្រប់គ្រងដីសមូហភាពរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច។
ហ្វេសប៊ុកក្រសួងនេះសរសេរថា «ក្រុមការងារត្រូវសិក្សាពីបញ្ហាប្រឈមនានា ធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ទំនាក់ទំនង សម្របសម្រួល និងសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អង្គការដៃគូដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានធ្វើរបាយការណ៍នានាតាមការចាំបាច់ព្រមទាំងទទួលភារកិច្ចផ្សេងៗទៀតតាមការប្រគល់ជូនពីលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង»។
លោក គ្រើង តុលា អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ក្រុមការងារបណ្តាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចបានកត់សម្គាល់ថា កន្លងមកដីសមូហភាពជនជាតិដើមភាគតិចនៅមណ្ឌលគិរីត្រូវបានអ្នកមានអំណាចមានលុយទន្ទ្រានយក និងលួចធ្វើប្លង់រឹង។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ការពារដីសមូហភាពជាតិដើមភាគតិចទាំងនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «កន្លងមកយើងឃើញថា អ្នកខ្លះធ្វើប្លង់រឹងនៅក្នុងព្រៃ ខ្លះធ្វើប្លង់រឹងលើដីប្រជាពលរដ្ឋហូរហែឡើងពេញទឹកពេញដី ហើយខ្លះទៀតកាប់រានដីពេញហ្នឹង»។
លោក គ្រើង តុលា បានសម្តែងការគាំទ្រចំពោះក្រសួងមហាផ្ទៃដែលបានបង្កើតក្រុមការងារចុះស្រាវជ្រាវពិនិត្យដីសមូហភាពក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី។ លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាជារឿងល្អប្រសិនបើធ្វើទៅតាមគោលការណ៍ និងផែនការ ខ្លាចតែគេហៅថា ភ្លើងចំបើងយុទ្ធនាការមួយធ្វើតែមួយឆាវៗហើយក៏ស្ងាត់ទៅវិញ»៕
