.jpg)
មន្ត្រីខ្មែរ និងបរទេសក្នុងសិក្ខាសាលាពីជំងឺប៉េស្ដជ្រូកកាលពីម្សិលមិញ។ ហេង ជីវ័ន
រតនគិរីៈ មន្ត្រីជំនាញក្រសួងកសិកម្មកំពុងបារម្ភពីជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកអាចឆ្លងរាលដាលដល់ខេត្ត ៣ ទៀត ដូចជា មណ្ឌលគិរី ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែងដែលជាប់ព្រំប្រទល់គ្នា ខណៈពេលនេះមន្ត្រីកំពុងសង្ស័យថា ឆ្លងដល់ ភូមិសោមត្រក ភូមិសោមគល់ និងភូមិតេនក្នុងឃុំសោមធំ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ក្នុងខេត្តរតនគិរី បន្ទាប់ពីផ្ទុះដំបូងក្នុងភូមិសោមកានីញនៃឃុំសោមធំដូចគ្នា។
លោក តាន់ ផាន់ណារ៉ា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វនិងផលិតកម្មសត្វបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា មូលហេតុនាំឱ្យសង្ស័យរាលដាលដល់ភូមិ ៣ ផ្សេងក្នុងខេត្តរតនគិរី ដោយសារការចិញ្ចឹមជ្រូកលក្ខណៈគ្រួសារមានទម្លាប់លែងចេញពីទ្រុងឱ្យមករកស៊ីចំណីជុំគ្នា និងម្យ៉ាងទៀតពួកគាត់បានកាប់សាច់ជ្រូកដែលឈឺងាប់ទៅចែកគ្នាធ្វើម្ហូបដោយសារពុំទាន់ដឹងពីការផ្ទុះជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិក។
លោកអះអាងថា ការសង្ស័យនេះ ដោយសារក្នុងភូមិទាំង ៣ ខាងលើមានជ្រូកងាប់ជាបន្តបន្ទាប់ដូចគ្នានឹងការផ្ទុះជំងឺដំបូងក្នុងភូមិសោមកានីញ ស្របពេលបច្ចុប្បន្នមានជ្រូក ១៩៣ ក្បាល ត្រូវបានទិញពីពលរដ្ឋយកទៅសម្លាប់ចោលដើម្បីការពារកុំឲ្យឆ្លងលដាលបន្ថែមទៀត។
លោកថា៖ «អ្វីដែលយើងបានរកឃើញគឺជំងឺនេះអាចរាតត្បាតទៅ ៣ ភូមិជាប់ទៀត ហើយ ៣ ភូមិនេះ យើងកំពុងតែចុះទៅដើម្បីធ្វើម៉េចជម្រាបទៅប្រជាជនឱ្យបានដឹង និងឱ្យប្រុងប្រយ័ត្នទាក់ទងនឹងជំងឺនេះបន្តទៀត»។
ការបញ្ជាក់របស់លោក តាន់ ផាន់ណារ៉ា នេះបានធ្វើឡើងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ថ្នាក់ជាតិលើកទី១ ស្ដីពីការរៀបចំផែនការត្រៀមបង្ការនិងឆ្លើយតបជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិក ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការស្បៀងនិងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) ប្រចាំកម្ពុជានៅសណ្ឋាគារសាន់វេរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ដោយមានការចូលរួមពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងវិស័យឯកជនដែលចិញ្ចឹមជ្រូក បន្ទាប់ពីជំងឺនេះបានផ្ទុះឡើងក្នុងភូមិសោមកានីញ ខេត្តរតនគិរី កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែ មីនា។
លោក តាន់ ផាន់ណារ៉ា នៅតែសន្និដ្ឋានថា ករណីផ្ទុះជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិក នេះមិនមែនមកពីនាំចូលជ្រូកខុសច្បាប់ពីវៀតណាមទេ ព្រោះនៅខេត្តរតនគិរីគ្មានច្រកនាំចេញចូលសត្វជ្រូកទេ ដោយមានតែខេត្ត ៣ ប៉ុណ្ណោះ
គឺខេត្តស្វាយរៀង តាកែវ និងត្បួងឃ្មុំ ដែលមានការនាំចូលជ្រូកពីវៀតណាម ប៉ុន្តែខេត្តទាំង ៣ នេះ ក៏ត្រូវបានក្រសួងកសិកម្ម បិទនាំជ្រូកជិត ២ ខែមកហើយដែរ ស្របពេលបទល្មើសនាំចូលជ្រូកពីវៀតណាមខុសច្បាប់ចំនួន ២៩ ករណីនៅឆ្នាំនេះត្រូវបានបង្ក្រាប។
លោក ផាន់ណារ៉ា បញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិកឆ្លងពីវៀតណាមដល់កម្ពុជា គឺដោយសារពលរដ្ឋវៀតណាមបានដឹកបន្លែ និងសាច់គ្រប់ប្រភេទមកលក់ឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី។
យ៉ាងណាក្ដីលោកស្រី គ្រីស្ទីណា អ៊ុសជែរ ប្រធានក្រុមបច្ចេកទេសមជ្ឈមណ្ឌលអាសន្នសម្រាប់ជំងឺសត្វឆ្លងព្រំដែននៃអង្គការ FAO បានថ្លែងថា ជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិកមិនឆ្លងទៅមនុស្សនោះទេ ទោះជាបរិភោគសាច់ជ្រូកមានជំងឺនេះក្ដី ប៉ុន្តែលោកស្រីបានពន្យល់ថា ប្រសិនបើចម្អិនមិនត្រឹមត្រូវហើយយកអាហារដែលបរិភោគសល់នោះទៅឱ្យសត្វជ្រូកចិញ្ចឹមស៊ី នោះវានឹងអាចចម្លងមេរោគបាន។
លោកស្រីបញ្ជាក់តាមរយៈអ្នកបកប្រែថា៖ «ការអនុវត្តជាក់ស្ដែងនៅក្នុងភូមិគោលដៅផ្ទុះជំងឺហ្នឹងគឺយើងឃើញថា ពួកគាត់បានឱ្យចំណីផ្ទះបាយទៅជ្រូក ហើយយើងដឹងថា ជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិកនេះ គឺវាមានភាពធន់នឹងកម្ដៅ ប្រសិនបើមិនអាចដាំនិងស្លម្ហូបដែលមានសាច់ផ្ទុកមេរោគអាហ្រ្វិកក្នុងសីតុណ្ហភាពចាប់ពី ៧០ អង្សាក្នុងរយៈពេល ៣០ នាទីទេ មេរោគហ្នឹងនៅតែមានជីវិតក្នុងសាច់ហ្នឹង ហើយពេលចម្អិនមិនត្រឹមត្រូវ និងយកចំណីផ្ទះបាយទៅឱ្យជ្រូកចិញ្ចឹមគាត់ស៊ី ដូច្នេះមេរោគនឹង ឆ្លងទៅជ្រូកចិញ្ចឹមនោះ»។
លោកស្រីបន្ថែមថា ជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិកក៏អាចតោងជាប់ជាមួយសម្ភារប្រើប្រាស់ ដូចជាទ្រនាប់ជើងឬខោអាវដែលបានប៉ះជាមួយសត្វជ្រូកមានជំងឺនេះហើយចម្លងទៅសត្វជ្រូកដទៃទៀត។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ស្រ៊ុន ពៅ ប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជាបានលើកឡើងដែរថា បច្ចុប្បន្នសមាគមមានសមាជិកចិញ្ចឹមជ្រូក ទាំងលក្ខណៈកសិដ្ឋានខ្នាតធំរហូតដល់ចិញ្ចឹមលក្ខណៈគ្រួសារទូទាំងប្រទេសមានជាង ៤ ពាន់ ប៉ុន្តែការបារម្ភបំផុតនោះ គឺពលរដ្ឋដែលចិញ្ចឹមជ្រូកជាលក្ខណៈគ្រួសារដែលពុំទាន់ដឹងច្បាស់ពីវិធីការបង្ការជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិកដែលអាចនាំឱ្យឆ្លងរាលដាលទៅដល់កសិដ្ឋានធំៗដែលកំពុងមានមេជ្រូករាប់ម៉ឺនក្បាលក្នុងកសិដ្ឋាននីមួយៗ។
លោកថា៖ «កសិករចិញ្ចឹមលក្ខណៈតូចៗ គាត់ទៅយកបាយពីផ្សារដោយមិនគិតពីផលប៉ះពាល់របៀបម៉េចទេ ជាពិសេសអញ្ជើញគាត់មកប្រជុំ និងសិក្ខាសាលាអី គឺគាត់មិនសូវបានចូលរួមទេ ចំណុចនេះហើយដែលសមាគមបារម្ភ ប៉ុន្តែបើពួកគាត់មកចូលរួមអាកសិដ្ឋានធំៗហ្នឹង គេនឹងជួយតាមរយៈផ្ដល់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគឱ្យតែពួកគាត់មកចូលរួម ព្រោះអាតូចហ្នឹងនឹងធ្វើឱ្យខូចដល់អាធំ»។
បើតាមលោក តាន់ ផាន់ណារ៉ា វិធានការទប់ស្កាត់កុំឱ្យឆ្លងជំងឺនេះទៅខេត្តដទៃគឺការប្រមូលទិញសត្វជ្រូកពីតំបន់ផ្ទុះជំងឺនេះយកទៅសម្លាប់ចោលនិងការបិទមិនឱ្យចូលចេញនាំចូលសត្វគ្រប់ប្រភេទពីតំបន់ដែលផ្ទុះទាំងនោះ។
លោក អាឡិចសាន់ដឺ វីន តំណាងអង្គការ FAO ប្រចាំកម្ពុជាបានថ្លែងថា អង្គការ FAO នឹងផ្ដល់ជំនួយបច្ចេកទេស ហិរញ្ញវត្ថុ និងការសម្របសម្រួលទៅឱ្យក្រសួងកសិកម្មដើម្បីទប់ស្កាត់ការរាលដាលជំងឺដោយលោកថា ប្រសិនជំងឺនេះរាលដាលកាន់តែធំនឹងប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់អ្នកចិញ្ចឹមជ្រូកលក្ខណៈគ្រួសារ និងអាចប៉ះពាល់សុវត្ថិភាពស្បៀងផងដែរ។
លោកថា៖ «យើងទទួលបានការស្នើសុំពីក្រសួងកសិកម្មឱ្យមានការជួយសម្របសម្រួលនិងផ្ដល់ការគាំទ្រទៅដល់សកម្មភាពឆ្លើយតប (ជំងឺប៉េស្ដជ្រូកអាហ្រ្វិក)។ អ៊ីចឹងអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វនិងផលិតកម្មសត្វនិងអង្គការ FAO គឺបានសហការទប់ស្កាត់ជំងឺនេះ តាមលទ្ធភាពដែលអាចធ្វើទៅបាន»។
ជារៀងរាល់ថ្ងៃ សមាគមចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា មានលទ្ធភាពលក់ជ្រូកចេញពី ៣ ទៅ ៤ ពាន់ក្បាល ស្របពេលកម្ពុជានៅខ្វះសត្វជ្រូកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារពី ១ ០០០ ទៅ ១ ៥០០ ក្បាល និង ដែលត្រូវនាំចូលពីប្រទេស ថៃ។
នេះបើតាមការអះអាងរបស់ លោក ស្រ៊ុន ពៅ ប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា៕
