ភ្នំពេញ៖ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្របខ័ណ្ឌអគ្គបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទចំនួន ៤៥ រូប ក្នុងចំណោម ៦១ រូប បានសម្រេចចិត្តបោះបង់ងារជា «ឧកញ៉ា» ដើម្បីរក្សាឋានន្តរស័កិ្ត ឬតួនាទីជាមន្ត្រីប្រដាប់អាវុធក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះដដែល ខណៈ ១៦ រូបទៀត បានងាកទៅចាប់យកងារជា «ឧកញ៉ា» ដោយសុខចិត្តលាលែងពីក្របខ័ណ្ឌយោធា។ នេះបើតាមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់យោធា។
ការសម្រេចចិត្តជ្រើសមុខងារមួយក្នុងចំណោមមុខងារទាំង ២ នេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការកណ្តាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាលពីពាក់កណ្តាលខែសីហា បានបញ្ជាឲ្យមន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធណា ដែលមានងារជា «ឧកញ៉ា» ត្រូវធ្វើការជ្រើសរើសជាបន្ទាន់ ថាតើត្រូវជ្រើសយកងារ «ឧកញ៉ា» ឬយកតួនាទីជាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធដែលខ្លួនកំពុងបំពេញការងារតទៅទៀត។
លោក ថោង សូលីម៉ូ អ្នកនាំពាក្យអគ្គបញ្ជាការដ្ឋាននៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទក្រសួងការពារជាតិ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ពីម្សិលមិញថា ក្រោយការប្រកាសនេះ មន្ត្រីយោធាដែលមានងារជា «ឧកញ៉ា» ផង និងជាមន្ត្រីក្នុងក្របខ័ណ្ឌអគ្គបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទផង ដូចជាទ័ពជើងទឹក ជើងគោក ជើងអាកាស និងកងរាជអាវុធហត្ថទាំង ៦១ រូប បានសម្រេចជ្រើសរើសងារតែ ១ ក្នុងងារទាំង ២ នេះ។
លោកថ្លែងថា តួលេខដែលមានទាំងនេះ មិនរាប់បញ្ចូល ក្នុងក្របខ័ណ្ឌក្រសួងការពារជាតិទាំងមូលនោះទេ គឺគិតត្រឹមតែថ្នាក់អនុប្រធាននាយកដ្ឋានចុះក្រោមក្នុងក្របខ័ណ្ឌអគ្គបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែលោកក៏បានបដិសេធប្រាប់រាល់ឈ្មោះនៃមន្ត្រីទាំង ៦១ រូបនោះផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការដែលគាត់មានងារជា «ឧកញ៉ា» ព្រោះតែពួកគាត់មានធនធានរបស់គាត់ផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែនៅពេលរាជរដ្ឋាភិបាលតម្រូវឲ្យគាត់ត្រូវតែលាលែងមួយអ៊ីចឹង គាត់ត្រូវតែមានសិទ្ធិជ្រើសរើសរបស់គាត់ហើយ។ ម្យ៉ាងទៀតជួនកាលគាត់គិតថា មិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បម្រើការងារក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលហ្នឹង អ៊ីចឹងគាត់ត្រូវតែលាឈប់ ទៅធ្វើការងារ មុខរបរក្រុមហ៊ុនរបស់គាត់ ព្រោះតែក្របខ័ណ្ឌក្នុងជួរកងទ័ពរបស់គាត់យូរហើយ»។
ទោះយ៉ាងណា លោកថោង សូលីម៉ូ ឲ្យដឹងថា តួលេខទាំងនេះ នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ ដើម្បីសម្រេចបញ្ចប់មុខងារណាមួយ ដែលពួកគេបានជ្រើសរើស។ ប៉ុន្តែការបញ្ជូនទៅ នៅពេលណានោះ លោកមិនអាចបញ្ជាក់បានទេ ដោយរង់ចាំការសម្រេចជាលក្ខណៈផ្ទៃក្នុង និងរង់ចាំការសរុបតួលេខនៃមន្ត្រី ដែលមានងារ ២ ក្នុងក្រសួងការពារជាតិទាំងមូលសិន។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់លើហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែសីហា បន្ថែមថា៖ «ហាមមិនឲ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់មានដូចជាទាហាន នគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថមានងារជា «ឧកញ៉ា» តទៅទៀតឡើយដែលកន្លងមកមានមួយចំនួនបានយកតួនាទីទាំងនេះទៅប្រកបការងារផ្សេងៗខុសច្បាប់»។
លោក ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីម្សិលមិញថា តួលេខទាំងនេះ ជាជំហានដំបូងក្នុងការធ្វើការងាររបស់ក្រសួងការពារជាតិ ដើម្បីពិនិត្យមើលលើតួនាទី ឬងារជា «ឧកញ៉ា»នេះ។
លោកបន្តថា ដោយសារតែងារជា «ឧកញ៉ា» របស់មន្ត្រីមួយចំនួនក្នុងជួរកងទ័ព ទទួលបានតាមរយៈការធ្វើអំណោយចូលរដ្ឋ ដែលទទួលបានពីព្រះមហាក្សត្រ ហើយមួយចំនួននៃពួកគេ ហាក់នៅមានការលាក់បាំងនៅឡើយនោះ ដូច្នេះក្រសួងត្រូវការពេលវេលាមួយរយៈ ដើម្បីធ្វើការស្រាវជ្រាវ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គេកំពុងតែធ្វើហើយ ព្រោះកន្លែងខ្លះ គេមានងាររបស់គេដែរ ដែលគេមិនបញ្ចេញទេ អ៊ីចឹងទេ យើងត្រូវតែធ្វើដោយហ្មត់ចត់។ ងារជា «ឧកញ៉ា» និងឋានន្តរស័ក្តិ (មន្ត្រីក្របខ័ណ្ឌ) ហ្នឹងវាខុសគ្នា ដោយងារជា «ឧកញ៉ា» នេះទៅតាមច្រកមួយដែលព្រះមហាក្សត្រចេញងារឲ្យ។ ចំណែកឋានន្តរស័ក្តិនេះ ទទួលបានពីថ្នាក់តូចរហូតដល់ធំ តាមរយៈផ្នែកកងទ័ពនេះ។ ដូច្នេះលក្ខខណ្ឌក៏ខុសគ្នាដែរ ដែលយើងត្រូវជួបទាំងអ្នកមានងារជាឧកញ៉ា ដើម្បីឲ្យគេសម្រេចជ្រើសរើសខ្លួនគេ»។
ទោះយ៉ាងណា លោកទៀ បាញ់ បញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះ នៅមិនទាន់មានតួលេខសរុប ច្បាស់លាស់ សម្រាប់មន្ត្រីក្នុងជួរកងទ័ព ដែលមានងារជា «ឧកញ៉ា» នោះទេ។
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ នៅមិនទាន់ស្វែងរកប្រភពណាមួយបញ្ជាក់ពីឈ្មោះនៃចំនួនឧកញ៉ាទាំងនោះបាននៅឡើយទេ ពីម្សិលមិញ។
យោងតាមតួលេខចេញផ្សាយជាសាធារណៈនាពេលកន្លងទៅបានឲ្យដឹងថា ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៤ រហូតមកត្រឹម ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៤ កម្ពុជាមានឧកញ៉ាចំនួន ៧០៤ នាក់។ តាមច្បាប់ថ្មី អ្នកដែលទទួលបានងារជាឧកញ៉ា គឺរាល់សប្បុរសជនណាដែលបានធ្វើអំណោយដល់រដ្ឋលើសពី ៥០ ម៉ឺនដុល្លារ ឡើងទៅ នឹងត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលស្នើទៅកាន់ព្រះមហាក្សត្រឲ្យព្រះរាជទានងារជាឧកញ៉ា។
លោក ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនអាចទាក់ទងសុំអត្ថាធិប្បាយបានទេម្សិលមិញ ជុំវិញការបញ្ចប់ងារជាឧកញ៉ារបស់មន្ត្រីក្នុងក្របខ័ណ្ឌក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ប៉ុន្តែ កន្លងទៅ លោកប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃនឹងធ្វើតាមបទបញ្ជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្របពេលក្នុងក្របខ័ណ្ឌក្រសួងនេះ អ្នកមានងារជា «ឧកញ៉ា» មានតែ ៤ ទៅ ៥ នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្តថា៖ «គេបានងារឧកញ៉ាដោយផ្លូវច្បាប់យើងមិនអាចបដិសេធបានទេ តែបើអ្នកឯងជាឧកញ៉ាហើយ អ្នកឯងមិនអាចយកឈ្មោះឧត្តមសេនីយ៍បានទេ ហើយបើអ្នកឯងជាឧត្តមសេនីយ៍មិនអាចយកឈ្មោះជាឧកញ៉ាបានទេ»។
លោក សន ជ័យ ប្រធានអង្គការគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជានិយាយថា ការបញ្ចប់មុខងារជាឧកញ៉ារបស់មន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់មានដូចជាទាហាន នគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថនេះ គ្រាន់តែជាចំណុចចាប់ផ្តើមដែលកុំឱ្យមានភាពច្របូកច្របល់ ឬខូចមុខមាត់រដ្ឋាភិបាល នៅពេលពួកគេប្រព្រឹត្តខុសតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកយល់ថា ទាំងនេះមិនអាចជួយអ្វីបានច្រើននោះទេ ព្រោះពួកគេនៅតែអាចប្រកបមុខរបរ ឬយកអំណាចរបស់ខ្លួនទៅប្រើប្រាស់ បើទោះគ្មានងារជាឧកញ៉ាក៏ដោយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គឺមានតែការត្រួតពិនិត្យ និងការអនុវត្តច្បាប់ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ មិនខ្លាចញញើតជាមួយនឹងឋានៈបុណ្យស័ក្តិប៉ុណ្ណោះ ព្រោះមិនមានច្បាប់ណា ហាមប្រាមមន្ត្រីមានបុណ្យស័ក្តិ អំណាចក្នុងជួរយោធា ឬក្នុងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធក្តី ទៅរកស៊ីនោះទេ។ ដូច្នេះហើយ រឿងដែលសំខាន់ គឺមន្ត្រីអាជ្ញាធរ ឬតុលាការហ្នឹង គឺមិនត្រូវមានការខ្លាចញញើត អ្នកមានតួនាទីហ្នឹង គឺត្រូវឲ្យអ្នកមានងារទាំងអស់ហ្នឹង ស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ទាំងអស់»៕
វីដេអូ៖