.jpg)
លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត អ្នករាយការណ៍ពិសេស UN ក្នុងការិយាល័យនៅភ្នំពេញកន្លងមក។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ស្ថានបេសកម្មអចិន្រៃ្តយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន កាលពីម្សិលមិញបានឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត ដែលបានលើកឡើងពីក្ដីកង្វល់របស់លោកស្រីអំពីការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន និងបុគ្គលមួយចំនួនទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងបទ «ញុះញង់»។
ប្រតិកម្មនេះកើតមានឡើង បន្ទាប់ពីលោកស្រី ស្ម៊ីត អ្នករាយការណ៍ពិសេសអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែកញ្ញា បានបង្ហាញក្ដីកង្វល់ចំពោះការចាប់ខ្លួន «សកម្មជនបរិស្ថាន» ៣ រូប ពីបទញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋ និងបង្កើតភាពវឹកវរនៅក្នុងសង្គម និងបុគ្គលមួយចំនួនទៀត រាប់ទាំងព្រះសង្ឃ ១ អង្គផង។
លោកស្រី ស្ម៊ីត និយាយថា លោកស្រីក៏បានតាមដានយ៉ាងដិតដល់នូវរបាយការណ៍ដែលថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន ៧ ផ្សេងគ្នាត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឆែកឆេរ និងជូនដំណឹងអំពីការផ្អាកមិនឲ្យអ្នកផ្សេងចូលទៅក្នុងអង្គការទាំងនោះចាប់តាំងពីសប្តាហ៍មុន។
លោកស្រីថ្លែងដូច្នេះថា៖ «សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ បង្កើតសមាគម និងការជួបជុំដោយសន្តិវិធីត្រូវបានការពារដោយនិយាម និងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិក៏ដូចជារដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាផងដែរ។ ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា ធានាថាសិទ្ធិទាំងនេះត្រូវបានគោរព និងការពារ ហើយបង្កើតបរិយាកាសមួយដែលបុគ្គលម្នាក់ៗអាចអនុវត្តសិទ្ធិទាំងនេះ»។ «ខ្ញុំសូមជំរុញឲ្យបញ្ជូនអ្នកដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនទាំងនោះទៅតុលាការ ហើយត្រូវគោរពឲ្យបានពេញលេញនូវសិទ្ធិទទួលបាននីតិវិធីត្រឹមត្រូវរបស់ពួកគេ។ ខ្ញុំកំពុងតាមដានព្រឹត្តិការណ៍ទាំងនេះយ៉ាងដិតដល់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
ប៉ុន្តែស្ថានបេសកកម្មអចិន្រៃ្តយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិបានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានមួយដោយជំរុញឲ្យលោកស្រី ស្ម៊ីត គោរពឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវក្រមសីលធម៌ និងសៀវភៅណែនាំស្ដីអំពីប្រតិបត្តិការរបស់អ្នកកាន់អាណត្តិនៃនីតិវិធីពិសេសនេះ។
ស្ថានបេសកកម្មកម្ពុជាលើកឡើងថា ខ្លួនត្រូវបានរំខានដោយទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកស្រី ស្ម៊ីត។ កម្ពុជាគោរព និងផ្ដល់តម្លៃចំពោះសេរីភាពបញ្ចេញមតិ បង្កើតសមាគម និងប្រមូលផ្ដុំដោយសន្តិវិធីដែលស្របតាមច្បាប់ ហើយយល់ដឹងច្បាស់ថា ពហុយោបល់ រួមទាំងទស្សនៈរិះគន់ គឺមានសារៈសំខាន់ចំពោះដំណើរការអភិវឌ្ឍប្រទេស។ ប៉ុន្តែសេរីភាពនេះក៏មិនត្រូវធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់អ្នកដទៃឡើយ។ ស្ថានបេសកកម្មបន្តថា ជាការកត់សម្គាល់ លោកស្រីស្ម៊ីត មិនធ្លាប់បានសង្កត់ធ្ងន់ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ថា ការអនុវត្តសេរីភាពបញ្ចេញមតិបង្កើតសមាគម និងប្រមូលផ្ដុំដោយសន្តិវិធីត្រូវមានករណីយកិច្ច និងការទទួលខុសត្រូវ។ «ការខកខានមិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់ដោយចេតនា មិនត្រឹមតែបង្កឲ្យសាធារណជន មានការភាន់ច្រឡំប៉ុណ្ណោះទេ គឺថែមទាំងផ្ដល់កម្លាំងចិត្តឲ្យក្រុមខ្លះដែលបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការកេងចំណេញពីស្ថានភាពបែបនេះ សម្រាប់របៀបវារៈលាក់បាំងរបស់ពួកគេ»។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ថ្លែងថា វាជារឿងធម្មតាដែលលោកស្រី ស្ម៊ីត លើកឡើងពីក្តីបារម្ភពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ព្រោះវាជាកាតព្វកិច្ច និងអាណត្តិរបស់លោកស្រីក្នុងនាមជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់ UN ទទួលបន្ទុកស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
លោកបន្តថា សាររបស់លោកស្រីមិនបានចោទប្រកាន់វិធានការច្បាប់របស់សមត្ថកិច្ចថា ជាការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សនោះទេ គឺគ្រាន់តែលើកពីគោលការណ៍ទូទៅនៃសិទ្ធិមនុស្ស ដែលរដ្ឋាភិបាលមានកាតព្វកិច្ចគោរពការពារ និងបំពេញ ដើម្បីធានាថា ពលរដ្ឋអាចអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្លួនបានដោយសេរី និងក្នុងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់។ «ការដែលលោកស្រីជំរុញឲ្យសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនជនល្មើសទៅតុលាការសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា លោកស្រីគាំទ្រ និងយល់ច្បាស់នូវវិធានការច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះអ្នកដែលអនុវត្តសិទ្ធិដោយបំពាន និងឈានទៅការប្រព្រឹត្តបទល្មើស ដែលជនជាប់ចោទត្រូវទទួលខុសត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ និងត្រូវចូលរួមក្នុងដំណើរការនីតិវិធីតុលាការដើម្បីការពារខ្លួនតតាំងជាមួយសមត្ថកិច្ចដែលមានមូលដ្ឋានច្បាប់រឹងមាំក្នុងការចោទប្រកាន់»។
លោកថា ការចូលរួមក្នុងនីតិវិធីរបស់តុលាការជាមធ្យោបាយស្របច្បាប់តែ ១ គត់ក្នុងការការពារជនជាប់ចោទនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ នីតិរដ្ឋ ជាជាងការជួបជុំតវ៉ាបែបអនាធិបតេយ្យ ដាក់សម្ពាធដល់រដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នតុលាការដែលជាស្ថាប័នឯករាជ្យឲ្យធ្វើការដោះលែង ឬទម្លាក់ចោលបទចោទទាំងបំពានច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យនីតិរដ្ឋ។
គិតចាប់ពីចុងខែកក្កដាមកមានការប្រមូលផ្ដុំគ្នាជាបន្តបន្ទាប់ នៅមុខតុលាការភ្នំពេញដើម្បីទាមទារឲ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទញុះញង់ពាក់ព័ន្ធនឹងការអត្ថាធិប្បាយរឿងព្រំដែនថាកម្ពុជាបាត់ដីទៅវៀតណាមដោយសារការបោះបង្គោលព្រំដែន។
លោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិថ្លែងពីម្សិលមិញថា មនុស្សសរុប ១៤ នាក់បូករួមទាំងលោក រ៉ុង ឈុន ផង ត្រូវបានចាប់បញ្ជូនទៅតុលាការពាក់ព័ន្ធនឹងការញុះញង់ ហើយមនុស្ស ៦ នាក់ផ្សេងទៀតត្រូវបានអប់រំ និងឲ្យត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។ ក្រៅពីនេះមាន ២ នាក់ទៀតដែលត្រូវចាប់ខ្លួន និងចលនាប្រឆាំងគឺឈ្មោះ គា សុគន្ធ ដែលបាននិពន្ធចម្រៀងជេរប្រមាថរដ្ឋាភិបាល និងនារីម្នាក់ឈ្មោះ ប៉ែន មុំ ដែលជាប់ចោទបទរួមគំនិតក្បត់។ ប៉ែន មុំ ត្រូវបានតុលាការខេត្តកំពតចេញដីកាចាប់ខ្លួន និងបានកាត់ទោសដាក់ពន្ធនាគារ ៥ ឆ្នាំពីម្សិលមិញ។ នេះបើតាមលោក គឹមខឿន៕
វីដេអូ៖
