.jpg)
លោក អង្គ វង្ស វឌ្ឍានា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ និងលោក សម រង្ស៊ី។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ក្រសួងយុត្តិធម៌ព្រមានថា មន្ត្រីរាជការណាដែលចូលរួមធ្វើជាមេដឹកនាំក្នុងការរៀបចំផែនការផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល ដែលហៅថា «រដ្ឋប្រហារ» ជាមួយលោក សម រង្ស៊ី នឹងត្រូវជាប់គុកអស់មួយជីវិត ខណៈរាល់បុគ្គលទាំងឡាយដែលចូលរួមក្នុងគម្រោងការនេះនឹងត្រូវដាក់ពន្ធនាគារពី ៥ ឆ្នាំទៅ ១០ ឆ្នាំ។
ការព្រមានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានស្តីទីនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងនិរទេសបានអំពាវនាវប៉ុន្មានថ្ងៃមុនតាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុកទៅកងកម្លាំង និងពលរដ្ឋឲ្យចូលរួមគាំទ្រដំណើរវិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញនៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។
លោក រង្ស៊ី ហៅការវិលត្រឡប់របស់ខ្លួនថា ដើម្បីប្តូរមេដឹកនាំលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សង្គ្រោះប្រជាធិបតេយ្យ ហើយថាអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិក៏បានត្រៀមថវិកា សម្រាប់ទុកឱ្យកងទ័ពដែលផ្តាច់ខ្លួនចាំជួយការពារពលរដ្ឋខ្មែរ នៅពេលដែលលោកវិលត្រឡប់ទៅកម្ពុជា។
លោក សម រង្ស៊ី ថ្លែងថា៖ «ផ្តាច់ខ្លួនពីរបបផ្តាច់ការ និងក្បត់ជាតិ ហ៊ុន សែន ដើម្បីទៅចូលរួមជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលនឹងងើបឈរជាធ្លុងមួយទាមទារសេរីភាព យុត្តិធម៌ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិចាប់ពីថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា ២០១៩ ទៅ»។
យោងតាមច្បាប់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រសួងយុត្តិធម៌ ពិនិត្យឃើញថា៖ «ទី១ ផែនការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារដើម្បីផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺជាបទឧក្រិដ្ឋកម្មធ្ងន់ធ្ងរដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសក្រោម «បទល្មើសឧបឃាត» តាមបញ្ញត្តិមាត្រា ៤៥១ និងមាត្រា ៤៥២ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌដោយដាក់ពន្ធនាគារពី ១៥ ឆ្នាំ ទៅ ៣០ ឆ្នាំ ហើយប្រសិនបើជនល្មើសជាអ្នករាជការសាធារណៈ ទោសសម្រាប់ «បទល្មើសឧបឃាត» នេះត្រូវដាក់ពន្ធនាគារអស់ ១ ជីវិត»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន បានបញ្ជាក់ពីម្សិលមិញថា ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសខាងលើនេះគឺសម្រាប់អនុវត្តសម្រាប់បុគ្គល ឬអ្នករាជការសាធារណៈដែលជាថ្នាក់ដឹកនាំចូលរួមរៀបចំផែនការក្នុងការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដូច្នេះបទល្មើសឧបឃាតនេះគឺអនុវត្តសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំដែលរៀបចំផែនការទាំងហ្នឹង។ ផែនការដែលគាត់រៀបចំដូចសេចក្តីថ្លែងការណ៍ប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកញ្ញាហ្នឹង វាលើសពីការប្រឆាំងទៅនឹងសាលដីការបស់តុលាការកំពូលហើយដោយឆ្លងបន្ទាត់ក្រហម ហើយឈានទៅបទឧក្រិដ្ឋកម្ម និងវិទ្ធង្សនាក្នុងការរៀបចំផែនការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌បន្ថែមថា៖ «ទី២ ចំពោះរាល់បុគ្គលទាំងឡាយដែលចូលរួមនៅក្នុងគម្រោងការនេះ ត្រូវជាប់ទោសពី «បទល្មើសរួមគំនិតក្បត់» ដែលជាបទឧក្រិដ្ឋមានចែង និងផ្តន្ទាទោសតាមបញ្ញត្តិមាត្រា ៤៥៣ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌដោយដាក់ពន្ធនាគារពី ៥ ឆ្នាំ ទៅ ១០ ឆ្នាំ។ ទោសនេះត្រូវបន្ថែមទម្ងន់ដាក់ពន្ធនាគារពី ១០ ទៅ ២០ ឆ្នាំ ប្រសិនបើជនល្មើសគឺជាអ្នករាជការសាធារណៈ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសទី ២ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះលើកឡើងថាសំដៅទៅលើអ្នកដែលចូលរួមគាំទ្រតាមគ្រប់រូបភាពដូចជាការសម្តែងមតិ ការជួបជុំ និងការចូលរួមគាំទ្រផែនការវិលត្រឡប់មកវិញក្នុងការប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល តាមរយៈរដ្ឋប្រហារ និងបដិវត្តន៍ហិង្សាដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនអាចអត់ឱនឲ្យបាន។
សេចក្តីប្រកាសក៏បានឲ្យដឹងដែរថា ចំពោះបុគ្គលណាដែលបានចូលរួមក្នុងអំពើរួមគំនិតក្បត់ខាងលើ ហើយបុគ្គលនោះបានសារភាពចំពោះមុខអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច និងសហការបង្ក្រាបបទល្មើសនេះនឹងត្រូវទទួលបានការលើកលែងឲ្យរួចផុតពីការទទួលទោសដោយអនុលោមតាមបញ្ញត្តិមាត្រា ៤៥៤ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ទន្ទឹមនឹងនេះក្រសួងយុត្តិធម៌ក៏អំពាវនាវដល់ជនរួមជាតិ កុំចាញ់ឧបាយកលបោកបញ្ឆោតរបស់ឧក្រិដ្ឋជនដែលអាចនាំឲ្យខ្លួនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើរួមគំនិតក្បត់ដែលត្រូវមានទោសធ្ងន់ធ្ងរតាមច្បាប់។
ក្រសួងអំពាវនាវឱ្យជនរួមជាតិ ចូលរួមប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មបំផ្លិចបំផ្លាញជាតិខាងលើនេះដោយសហការរាយការណ៍អំពីផែនការក្បត់ខាងលើ និងមុខសញ្ញាពាក់ព័ន្ធជូនទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដើម្បីឈានទៅចាត់វិធានការច្បាប់ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា សាររបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌គឺជាការដាស់តឿនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីរាជការកុំឲ្យមានការពាក់ព័ន្ធនឹងចលនាក្បត់ជាតិ ហើយថាអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងចំពោះបុគ្គល ឬមន្ត្រីរាជការណាមួយដែលប៉ុនប៉ងធ្វើផែនការរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដោយសារតែវាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ហើយពន្យល់ពីផលលំបាកដែលអាចកើតមាន នៅពេលដែលមន្ត្រីណាមួយ ឬបុគ្គលណាមួយដែលចូលរួមផែនការក្បត់របស់លោក សម រង្ស៊ី។ ពេលដែលខ្លួនចូលរួមក្នុងបដិវត្តន៍ប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដែលអាចប្រឈមមុខទោសទណ្ឌរហូតមួយជីវិត»។
ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស (អាដហុក) លោក ស៊ឹង សែនករុណា ចាត់ទុកការប្រកាសរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ថា ជាការបំភិតបំភ័យ និងរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដោយសារតែការប្រកាសនេះនឹងធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការព្រួយបារម្ភក្នុងការបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងចាត់ទុកថាជនណាមានទោសដរាបណាជននោះបានត្រូវតុលាការកាត់ទោសតាមនីតិវិធីផ្លូវច្បាប់ជាមុនសិនដូច្នេះហើយយើងមិនអាចកំណត់ជននេះមានទោសឬអត់ទោសបានទេ។ ការព្រមានទាំងឡាយណាដែលមិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចទទួលយកបាន»។
លោកក៏បានចាត់ទុកការចោទប្រកាន់របស់តុលាការកម្ពុជា ចំពោះសកម្មជនអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចំនួន ៦ នាក់ ក្នុងបទ «រួមគំនិតក្បត់ និងញុះញង់ឲ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គមជាតិ» ថាជាការចោទគ្មានមូលដ្ឋាន ច្បាស់លាស់ដែលមិនមានយុត្តិធម៌។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយថ្លែងថា៖ «នេះជាវិធានការមួយទៀតដើម្បីពង្រឹងឯកភាពក្នុងជួរបុគ្គលិករដ្ឋសម្រាប់កម្ទេចការប៉ុនប៉ងកៀរគរ "អំណាចប្រជាពលរដ្ឋ" ដើម្បីរំលំរដ្ឋាភិបាលនៅពេលគាត់ (សម រង្ស៊ី) ត្រឡប់ចូលមកប្រទេសវិញ»។
ជាមួយនឹងការអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋចូលរួមទទួលដំណើរនិវត្តន៍របស់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ក៏បានស្នើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកផ្ដល់កិច្ចការពារសុវត្ថិភាពចំពោះលោក ពេលលោកចូលស្រុកខ្មែរវិញនៅដើមខែវិច្ឆិកា៕
វីដេអូ៖
