.jpg)
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលថ្លែងកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនៅក្នុងវេទិកាប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លង។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីជំនាញសុខាភិបាលជាតិនិងអន្តរជាតិកាលពីម្សិលមិញបានបង្ហាញនូវការព្រួយបារម្ភចំពោះការគ្រប់គ្រងជំងឺមិនឆ្លង ដោយបានចាប់ផ្ដើមជាលើកដំបូងដាក់ឲ្យដំណើរការបណ្ដាញសម្ព័ន្ធប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លងនៅកម្ពុជា ដែលជំងឺប្រភេទនេះត្រូវបានប៉ាន់ស្មានថាមាន ៦៤% នៃការស្លាប់របស់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក WHO ឆ្នាំ ២០១៨ ដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងវេទិការនៃការចាប់ផ្ដើមដំណើរការបណ្ដាញសម្ព័ន្ធប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លង នៅកម្ពុជា ដែលមានមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល អង្គការជាតិ អន្តរជាតិធ្វើការលើបញ្ហាសុខភាព និងប្រជាសហគមន៍ប្រមាណជិត ១០០ នាក់នៅសណ្ឋាគារកាំបូឌីយ៉ាណាបានឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមអត្រាស្លាប់ចំនួន ៦៤% នោះមានដូចជាជំងឺមិនឆ្លងដែលបណ្ដាលមកពីជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង (២៤%) ជំងឺមហារីក (១៤%) ជំងឺទឹកនោមផ្អែម (២%) និងជំងឺដទៃទៀត (២០ %) រួមមានជំងឺសរសៃប្រសាទ និងសុខភាពផ្លូវចិត្តជាដើម ហើយជំងឺនេះតែងកើតមានឡើងក្នុងចំណោមមនុស្សអាយុចន្លោះពី ៣០ ទៅ ៧០ ឆ្នាំ។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានថា៖ «វាពិបាកក្នុងការវាយតម្លៃណាស់អំពីតួលេខ តែវាមានច្រើន។ បណ្តាញសម្ព័ន្ធប្រយុទ្ធនឹងជំងឺមិនឆ្លងនេះ គឺយើងពិភាក្សារួមគ្នា ដោយចងក្រងធ្វើម៉េចឲ្យមានការប្តេជ្ញាចិត្តពីអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ក្នុងការទទួលស្គាល់ជំងឺមិនឆ្លងនេះ ចាំបាច់ត្រូវធ្វើទាំងអស់គ្នា។ រួចហើយយើងផ្សព្វផ្សាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងកៀរគរថវិកា សម្រាប់ធ្វើការអភិវឌ្ឍនៅតាមមន្ទីរពេទ្យ ក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺមិនឆ្លងនេះ»។
លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន អះអាងនៅក្នុងឱកាសនោះថា កន្លងទៅ បញ្ហាជំងឺមិនឆ្លង ហាក់មិនសូវមានការយកចិត្តទុកដាក់ពីភាគីពាក់ព័ន្ធនោះទេ ដែលហាក់មើលរំលងពីហានិភ័យនៃជំងឺនេះ ទើបបណ្តាលឲ្យវាក្លាយទៅជាមូលហេតុចម្បងដែលបណ្តាលឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាស្លាប់ និងខាតបង់ថវិកាជាច្រើន ដោយបានបំផ្លាញទាំងបុគ្គល ទាំងសហគមន៍ និងមានផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ភាពរ៉ាំរ៉ៃនៃជំងឺមិនឆ្លង មិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ដល់សុខភាពនិងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏ជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យក្រុមគ្រួសាររបស់អ្នកមានជំងឺមិនឆ្លងអាចធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភាពក្រីក្រ ដោយសារតែពួកគាត់ ត្រូវព្យាបាល និងថែទាំជំងឺរ៉ាំរ៉ៃនេះអស់មួយជីវិត»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយបញ្ហានេះលោកស្រីអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវមានការចូលរួមដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់ ព្រោះការចូលរួមរបស់ពួកគាត់ គឺជារឿងសំខាន់ គឺកុំឲ្យមានជាតិស្ករក្នុងឈាមច្រើន កុំឲ្យមានជំងឺឡើងឈាម កុំឲ្យមានជាតិខ្លាញ់នៅក្នុងឈាមច្រើន ហើយកុំបរិភោគជាតិប្រៃខ្លាំង រួមជាមួយនឹងការហាត់ប្រាណ និងការធ្វើការតាមដានសុខភាពឲ្យបានជាទៀងទាត់។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរួមរបស់ក្រុមជំនាញសុខាភិបាលជាតិនិងអន្តរជាតិបានឲ្យដឹងថា៖ «ការទទួលទានអាហារមានជាតិប្រៃខ្លាំង ជាតិស្ករច្រើន និងអាហារសម្បូរជាតិខ្លាញ់ ព្រមទាំងការជក់បារី និងពិសាគ្រឿងស្រវឹងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ គឺការផ្លាស់ប្ដូរបែបផែននៃជីវិតរស់នៅដែលមានការប្រឈមទៅនឹងការកើតឡើងជំងឺមិនឆ្លង»។
យោងតាមក្រុមជំនាញខាងសុខាភិបាលជាតិនិងអន្តរជាតិបានឲ្យដឹងថា ជំងឺមិនឆ្លង គឺសំដៅលើជំងឺរ៉ាំរ៉ៃដែលមានរយៈពលយូរហើយវិវឌ្ឍលូតលាស់យឺតៗ និង បណ្តាលឱ្យមានការស្លាប់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ដូចជា ជំងឺបេះដូង ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល (heart disease, stroke) ជំងឺមហារីក (cancer) ជំងឺទឹកនោមផ្អែម (diabetes) ជំងឺផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ (chronic respiratory disease) ជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ (chronic kidney disease) ជំងឺពុកឆ្អឹង (osteoporosis) ជំងឺវង្វេង (alzheimer''s disease) ជំងឺភ្នែកឡើងបាយ (cataracts) ជាដើម។
យោងតាមរបាយការណ៍ WHO ស្ដីពីកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថាប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាស្លាប់ដោយសារជំងឺមិនឆ្លងក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ មាន ៥៩ ៩០០ នាក់ ក្នុងនោះមានស្ត្រី ៣១ ៥០០ នាក់ និងបុរស ២៨ ៣០០ នាក់។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ យោងតាមរបាយការណ៍សន្និបាតប្រចាំឆ្នាំ ២០១៨ របស់ក្រសួងសុខាភិបាលឆ្នាំ ២០១៨ បានឲ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ ២០១៨ ប្រជាជនអាយុពី ២៥-៦៥ ឆ្នាំ មានចំនួនប្រមាណ ៧ ៥១១ ២៨៩ នាក់ក្នុងនោះប្រជាជនដែលអាចមានជំងឺលើសសម្ពាធឈាមមានចំនួនប្រមាណ ៨៤១ ២៦៤ នាក់ និងប្រជាជនដែលអាចមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានចំនួនប្រមាណ ២១៧ ៨២៧ នាក់។ រីឯស្ត្រីអាយុពី ៣០-៤៩ ឆ្នាំ មានចំនួនប្រមាណ ២ ០៥៦ ៩៧១ នាក់ ។
របាយការណ៍ក្រសួងសុខាភិបាលដដែលនេះបានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ប្រជាជនដែលស្លាប់ដោយសារជំងឺមិនឆ្លងមានប្រមាណជិត ១ ពាន់នាក់ ក្នុងនោះស្លាប់ដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែម ៥៦ នាក់ ជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម ៣៣ នាក់ និងជំងឺបេះដូង សរសៃឈាមរួមមាន ជំងឺខ្សោយបេះដូង ចុកទ្រូង ស្លាប់សាច់បេះដូងស្រួចស្រាវ ស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល សរុបទាំងអស់ស្លាប់ ៧២៨ នាក់។
លោកស្រី Nargiza Khodjaeva ប្រធានផ្នែកជំងឺមិនឆ្លងនៃអង្គការសុខភាពពិភពលោក បានថ្លែងក្នុងវេទិកានោះដែរថា៖ «យើងមិនអាចគ្រប់គ្រងជំងឺមិនឆ្លងគឺនាំឲ្យមានផលប៉ះពាល់ និងបញ្ហាប្រឈមទៅនឹងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងការមិនអាចផ្តល់ការការពារចំពោះអ្នកមានជំងឺមិនឆ្លងទាំងនោះ»។
ខណៈ លោក បាត ចាកុប (Bart Jocobs) ទីប្រឹក្សាគោលនយោបាយនៃគម្រោងការការពារសុខភាពសង្គមរបស់អង្គការ GIZ បានអះអាងថា គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវធ្វើការរួមគ្នាជាពិសេសពលរដ្ឋផ្ទាល់ដើម្បីទប់ស្កាត់ជំងឺមិនឆ្លងនេះដែលមានការកើនឡើងជាមួយនឹងពលរដ្ឋមានអាយុច្រើន ដូចជា ជំងឺធាត់ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម សម្ពាធឈាមខ្ពស់ គឺមានការកើនឡើងក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។
លោក បាត ថ្លែងថា៖ «យើងត្រូវបដិភាគថវិកាបន្ថែមទៀត ជាមួយវិស័យនេះ ដើម្បីឲ្យការងារទប់ស្កាត់ជំងឺមិនឆ្លងនេះ នៅកម្ពុជា កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀត»៕
