ភ្នំពេញ: រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានលោក នេត្រ ភក្ត្រា បានអះអាងថា ដំរីអាស៊ីកំពុងរងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរនៅទូទាំងដែនជម្រកនៅលើសកលលោកខណៈដំរីតូចធំ ៨ ក្បាលនៅកម្ពុជាបានងាប់ជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃដោយមន្ត្រីសង្ស័យថាមកពីការបរបាញ់ ខណៈសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់។
ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានលើកឡើងថា ដំរីអាស៊ី ត្រូវបានចាត់បញ្ចូលជាប្រភេទសត្វជិតផុតពូជនៅក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការសហភាពអន្ដរជាតិដើម្បីការអភិរក្សធម្មជាតិ (IUCN) ក៏ប៉ុន្តែវាកំពុងទទួលរងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរនៅទូទាំងដែនជម្រកលើសកលលោក។
ការរេចរឹលទីជម្រកបានធ្វើឱ្យដំរីអាស៊ីរស់នៅបែកខ្ញែកពីគ្នា និងជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់ស្ថិរភាពយូរអង្វែងរបស់ប្រភេទសត្វដ៏សំខាន់នេះ។
លោកបន្តថា ចំណែកនៅក្នុងតំបន់ទេសភាពភាគខាងកើតនៃប្រទេសកម្ពុជា មានការកត់សម្គាល់ថា មានកូនដំរី និងដំរីធំងាប់ចំនួន ៨ ក្បាលដែលសង្ស័យថា ពាក់ព័ន្ធនឹងការបរបាញ់ និងជាប់អន្ទាក់។ ក្នុងនោះកាលពីដើមឆ្នាំមុន សត្វដំរីព្រៃវ័យចំណាស់ ១ ក្បាល ត្រូវបានប្រទះឃើញងាប់ដោយត្រូវគេបាញ់នឹងគ្រាប់កាំភ្លើងកែច្នៃនៅក្នុងចម្ការស្វាយចន្ទីរបស់ពលរដ្ឋជិតដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ហើយភ្លុក និងកន្ទុយរបស់វាត្រូវបានគេលួចកាត់យកទៅបាត់។
លោកបានបន្តថា ដោយឡែកនៅឆ្នាំ ២០២០ នេះកូនដំរីព្រៃចំនួន ២ ក្បាល ត្រូវបានរកឃើញងាប់ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីក្នុងនោះ ១ ក្បាលងាប់ដោយលង់ទឹក និង ១ ក្បាលទៀតកើតមកមានសុខភាពមិនល្អ ហើយបានងាប់ទៅវិញ ក្រោយពីក្រុមមន្ត្រីជួយសង្គ្រោះមិនទាន់។ លើសពីនេះលទ្ធផលពីការបំពាក់ម៉ាស៊ីនថតស្វ័យប្រវត្តិក្នុងឧទ្យានជាតិជួរភ្នំក្រវាញខាងត្បូងថ្មីៗនេះឃើញថា ក្នុងចំណោមកូនដំរី ៧ ក្បាលគឺមាន ៤ ក្បាលជាប់អន្ទាក់នៅជើង ក្នុងនោះមាន ១ ក្បាលជាប់អន្ទាក់រហូតងាប់...។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា បញ្ជាក់ថា៖ «ការប្រើប្រាស់អន្ទាក់សម្រាប់ចាប់សត្វព្រៃនៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅកម្ពុជា នៅតែជាក្តីព្រួយបារម្ភដ៏ចម្បងហើយក៏ជាគ្រោះថ្នាក់ដល់សត្វដំរីអាស៊ី ព្រោះវាអាចបណ្តាលឱ្យសត្វដំរីរងរបួស និងងាប់បាន។
ហេតុនេះយើងបានបង្កើនការចុះល្បាតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវចម្រុះទាំង ៦៨ កន្លែងដោយបានដកអន្ទាក់ប្រមាណ ៣ ម៉ឺនអន្ទាក់ និងជួយសង្គ្រោះសត្វព្រៃជាច្រើនក្បាលថែមទៀត»។
លោកស្រី ខៃ ចិន្ដា ប្រធានមូលនិធិសមាគមដំរីអៃរាវត្តាខេត្តរតនគិរីបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា បច្ចុប្បន្នសត្វដំរីព្រៃកំពុងប្រឈមច្រើនចំពោះការប្រើប្រាស់អន្ទាក់របស់ព្រានព្រៃ ជាពិសេសពួកវាខ្វះទីជម្រកសមរម្យ និងចំណីអាហារប្រចាំថ្ងៃនៅរដូវប្រាំង ព្រោះកំណើនពលរដ្ឋធ្វើឱ្យមានតម្រូវការដីច្រើនសម្រាប់រស់នៅ ឬធ្វើកសិកម្ម និងការប្រើប្រាស់ព្រៃឈើក៏មានការកើនឡើងដែរ។
លោកស្រីបន្តថា ចំណែកដំរីស្រុកក៏កំពុងប្រឈមខ្លាំងដែរ ដោយសារកង្វះដំរីមេ សម្រាប់បង្កាត់ពូជ ក៏ដូចជា មិនទាន់មានអ្នកជំនាញខាងអភិរក្សដំរីច្បាស់លាស់។ ដូច្នេះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរខិតខំរៀបចំផែនការសកម្មភាពបន្ថែមទៀត ដើម្បីអភិរក្សសត្វដំរី ព្រោះដំរីត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រភេទសត្វបង្គោលដ៏សំខាន់ផ្នែកវប្បធម៌ តួនាទីក្នុងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងសក្តានុពលដែលអាចការពារប្រភេទសត្វផ្សេងទៀតនៅក្នុងដែនជម្រករបស់វា។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «យើងគួរតែបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់អភិរក្សសត្វដំរីបន្តទៀតតាមរយៈការបង្កើតប្រភពទឹកធំៗនៅក្នុងព្រៃ និងការពារអភិរក្សព្រៃឈើឱ្យបានគង់វង្ស ព្រោះព្រៃឈើជាទីជម្រកដ៏សំខាន់របស់សត្វព្រៃមិនថា តែសត្វដំរីមួយមុខទេ បើយើងអាចធ្វើបានចំណុចនេះ គឺចំនួនសត្វដំរីព្រៃនឹងកើនឡើងវិញពី ១ ឆ្នាំទៅ ១ ឆ្នាំ»។
យ៉ាងណាក្ដីបើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមរយៈក្រសួងបរិស្ថានបានខិតខំរៀបចំផែនការសកម្មភាពដោយបង្កើតក្រុមអភិរក្សដំរីព្រៃនៅកម្ពុជា (CECG) ដោយមានការចូលរួមពីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ អង្គការសត្វព្រៃអន្តរជាតិដើម្បីជំរុញឱ្យមានកំណើនសត្វដំរីនៅកម្ពុជា។
ជាមួយគ្នានេះមន្ត្រីបានរៀបចំផែនការសម្រាប់រយៈពេល ១០ ឆ្នាំចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០២៩ ដោយបានកំណត់បញ្ហាអាទិភាពរួមមាន ការកាត់បន្ថយការបាត់បង់ទីជម្រក ការអភិរក្ស និងតភ្ជាប់ច្រករបៀង និងហ្វូងដំរីព្រៃឡើងវិញ ការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់បង្ការមិនឱ្យមានការចាប់ដំរីព្រៃមកចិញ្ចឹម ការបន្ធូរបន្ថយជម្លោះរវាងសត្វដំរីព្រៃ និងមនុស្ស និងអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងដាក់ចេញសកម្មភាពយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហា។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក នេត្រ ភក្ត្រា។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា ផ្អែកលើការប៉ាន់ស្មានផែនការសកម្មភាពរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ ដើម្បីអភិរក្សសត្វដំរីព្រៃអាស៊ីនេះត្រូវការថវិកា ៤០,៥ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគម្រោងថវិកានេះរំពឹងថានឹងទទួលបានមកពីប្រភពរួមបញ្ចូលគ្នាទាំងកញ្ចប់ថវិការាជរដ្ឋាភិបាល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានា៕
វីដេអូ៖