ភ្នំពេញៈ ​មន្ត្រី​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​បាន​អះអាង​ថា បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​មាន​ភាពល្អប្រសើរ បើ​ប្រៀបធៀប​នឹង​បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក ក៏​​ប៉ុន្តែ​សង្គម​ស៊ីវិល​លើកឡើង​ថា​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២០ មាន​ការធ្លាក់ចុះ ដោយ​សំអាង​ថា​មាន​ការរឹតត្បិត​សេរីភាព​ជា​មូលដ្ឋាន​។

លោក កែវ រ៉េមី ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​បាន​កត់សម្គាល់​កាលពី​ម្សិលមិញ​ថា ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​តាម​បណ្តា​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​​ក្នុង​តំបន់​ក៏ដូចជា ក្នុង​សកលលោក​នៅតែ​មាន​បញ្ហា​ជាច្រើន​ទាំង​សង្គ្រាម ជម្លោះ​ផ្ទៃក្នុង និង​គ្រោះមហន្តរាយ ខណៈ​កម្ពុជា​មាន​សុខសន្តិភាព សេរីភាព​ពេញលេញ​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​។

លោក រ៉េមី ថ្លែងថា​៖ «​ខ្ញុំ​សង្កេត​​ឃើញថា សង្គ្រាម​នៅ​តែ​បន្ត​មាន ជម្លោះ​ប្រដាប់អាវុធ ជម្លោះ​​ផ្ទៃក្នុង​នៅតែ​បន្ត​កើតឡើង មាន​​គ្រោះមហន្តរាយ ទឹកជំនន់ បាក់ដី និង​ជំងឺ​រាតត្បាត​ផ្សេងៗ ជម្លោះសាសនា ក៏បាន​កើនឡើង ការរើសអើង​ពូជសាសន៍​​ពណ៌​សម្បុរ​នៅ​តែ​បន្ត​មាន​ខុស​ពី​កម្ពុជា​ដែលមាន​លក្ខណៈ​ល្អប្រសើរ​ជាង​»​។

បើតាម​លោក រ៉េមី បញ្ហា​សង្គ្រាម​គឺ​ធ្វើឱ្យ​បាត់បង់​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​របស់​ពលរដ្ឋ​ទូទាំង​សកលលោក ពិសេស​ប្រទេស​ដែល​រង​ផលប៉ះពាល់​ផ្ទាល់​។ ឧទាហរណ៍​ដូច​ប្រទេស​យេម៉ែន ដែល​មាន​កុមារ​រហូត​ដល់​ជាង​ ២ ​លាន​នាក់​ប្រឈម​នឹង​កង្វះ​ជាតិ​អាហារ ខណៈ​កម្ពុជា​មិន​ទុកឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ណា​ម្នាក់​ស្លាប់​ដោយ​អត់​អាហារ​នោះទេ​។

ចំណែក​បញ្ហា​ជំងឺ​កូវីដ​ ១៩ ​ក៏​​ដូចជា​បញ្ហា​គ្រោះមហន្តរាយ​ទឹកជំនន់ រាជរដ្ឋាភិបាល​ជាមួយ​កាកបាទក្រហម យុវជន និង​កងយោធពល​ខេមរភូមិន្ទ ក្រុម​មនុស្សធម៌ ថ្នាក់ដឹកនាំ​ទាំងអស់​មូល​កម្លាំង​គ្នា​ជួយ​សង្គ្រោះ​ប្រជាជន​ទាន់​ពេលវេលា​។

លោក រ៉េមី បាន​បញ្ជាក់ថា​៖ «​នេះ​ជា​ចំណុច​សំខាន់​មួយ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​លើកស្ទួយ​នូវ​សិទ្ធិ​រស់រាន​មាន​ជីវិត ហើយ​ក្រៅពីនេះ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក៏បាន​ទម្លាក់​កញ្ចប់​ថវិកា​ផ្តល់ជំនួយ​​សាច់ប្រាក់​ដល់​ប្រជាជន​ដែល​រង​ផលប៉ះពាល់​ពី​កូវីដ​ ១៩ ​គឺ​ក្រ​ ១ ​ក្រ​ ២ ​ក្នុង​ទំហំ​ទឹកប្រាក់ ២៥ ​លាន​ដុល្លា​ជា​រៀងរាល់​ខែ​»​។

លោក រ៉េមី បាន​បន្ថែម​ថា ​ច្បាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​លក្ខណៈ​​ល្អប្រសើរ ដែល​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​បាន​បង្ហាញថា គ្មាន​ទោស​ប្រហារ​ជីវិត ជំពូក​ទី​ ៣ ​នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​និយាយ​ពី​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​ស្ទើរ​ទាំងអស់​។ ក្រៅពី​នោះ​​កម្ពុជា​មាន​ឆន្ទៈ​បន្ត​វត្តមាន​ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​​សហប្រជាជាតិ​ជា​រៀងរាល់​ ២ ​ឆ្នាំ​ម្តង និង​មាន​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស​ផងដែរ​។

ក៏ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​លោក អំ សំអាត នាយករង​អង្គការ​លីកាដូ​បាន​ថ្លែង​ពី​ម្សិលមិញ​ថា បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ក្នុងឆ្នាំនេះ​មាន​ការវិវឌ្ឍ​ថយក្រោយ​បើ​ប្រៀបធៀប​នឹង​ឆ្នាំមុន​។ ​ថ្វីបើ​បញ្ហា​កូវីដ​១៩​ជា​បញ្ហា​សកល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល និង​ពលរដ្ឋ​ត្រូវតែ​ចូលរួម​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់ និង​​អនុវត្តតាម​គោលការណ៍​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល និង​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​ក្ដី ប៉ុន្តែ​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​គឺ​មិន​អាច​រឹតត្បិត​ទាំងស្រុង​ទេ​។

លោក សំអាត ថ្លែងថា​៖ «​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ចាប់ពី​ដើម​ឆ្នាំ​ ២០២០ ​មក សេរីភាព​ជា​មូលដ្ឋាន​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រូវបាន​រឹតត្បិត ដូចជា​សិទ្ធិ​ជួបជុំ និង​ប្រមូលផ្តុំ​ដោយ​សន្តិវិធី តែង​មាន​ការបង្ក្រាប និង​ចាប់ខ្លួន សេរីភាព​ក្នុង​ការបញ្ចេញមតិ​ស្ថិត​ក្នុង​ភាពកម្រិត​មួយ ហើយ​សេរីភាព​នៃ​អង្គការ សមាគម ឬក៏​សហជីព ក៏មាន​ភាពរឹតត្បិត​សកម្មភាព​ដែរ​» ។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ​លោក ស៊ឹង សែនករុណា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក​បាន​ថ្លែង​ពី​ម្សិលមិញ​ដែរ​ថា កម្ពុជា​នៅ​មាន​ការរឹតបន្ដឹង​សិទ្ធិសេរីភាព​បញ្ចេញមតិ​​ និង​តែង​កើតមាន​ហិង្សា​ក៏​ដូចជា​ការចាប់ខ្លួន​អ្នក​តវ៉ា​ជាដើម​។

លោក​ថា​៖ «​យើង​ឃើញថា​ការបញ្ចេញមតិ​ផ្សេងៗ​តាម​អនឡាញ បណ្តាញ​សង្គម​អី​ផ្សេងៗ​ហ្នឹង​ត្រូវ​មាន​ចំណាត់ការ ចំណែក​សិទ្ធិ​នយោបាយ​វិញ សកម្មជន​នយោបាយ​នានា​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ដោយ​ការប្រើ​ហិង្សា​ជាច្រើន​ករណី​»​។

បើតាម​លោក សែនករុណា ក្រៅពី​នោះ​ក៏​មាន​ការចោទ​ប្រកាន់ ការចាប់ខ្លួន ឃុំខ្លួន​ជា​បន្តបន្ទាប់​លើ​សកម្មជន​នយោបាយ សកម្មជន​សង្គម និង​សហជីព​​ ឬ​យុវជន​ជាដើម​។

ដោយឡែក​អតីត​ប្រធាន​អតីតគណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​លោក កឹម សុខា បាន​សរសេរ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់លោក​ពី​ម្សិលមិញ​ថា កម្ពុជា​អាច​មាន​សន្តិភាព និង​ការបង្រួបបង្រួម​ជាតិ​ពិតប្រាកដ​បាន លុះត្រាតែ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គ្រប់រូប​ទទួល​បាន​នូវ​ការគោរព​សិទ្ធិ​របស់​ពួកគាត់​។

លោក សុខា ថ្លែងថា​៖ «​ដើម្បី​ធានា​ឱ្យ​មនុស្ស​គ្រប់រូប​ក្នុង​សង្គម​មួយ​ទទួលបាន​នូវ​ផលប្រយោជន៍​ និង​សិទ្ធិ​មូលដ្ឋាន ពួកគេ​ត្រូវការ​ជា​ចាំបាច់​ឱ្យមាន​ការធានា និង​គោរព​នូវ​ «​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​»​។

ទោះជា​យ៉ាងណា​នៅក្នុង​ថ្ងៃ​សិទ្ធិមនុស្ស​ ១០ ​ធ្នូ ឆ្នាំ​ ២០២០ ​មាន​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​​ចំនួន​បាន​ជួប​ជជែក​គ្នា​ពី​បញ្ហា​សិទ្ធិ​នៅ​ស្នាក់ការ​អង្គការ​សង់ត្រាល់ បន្ទាប់មក​ក៏មាន​អង្គការ​​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន​ ៦៧ បាន​​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​រួមដោយ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​គោរព​គោលការណ៍​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​សេចក្តីប្រកាស​ជា​សកល​ស្តីពី​សិទ្ធិមនុស្ស និង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​កម្ពុជា​។

ជាមួយ​នោះ​ក៏បាន​អំពាវនាវ​​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ជាបន្ទាន់​នូវ​​ការកំណត់​មុខសញ្ញា​លើស​កម្មជន អ្នកការពារ​សិទ្ធមនុស្ស អ្នក​សារព័ត៌មាន អ្នកគាំទ្រ​គណបក្ស​ជំទាស់ និង​សំឡេង​រិះគន់​​ដទៃទៀត ដែល​ប្រការ​នេះ​បាន​ធ្វើឱ្យ​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​កាន់តែ​អាប់អួ​ខ្លាំង​ឡើង​៕