ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចបានបដិសេធរបាយការណ៍មួយរបស់វិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី បន្ទាប់ពីវិទ្យាស្ថាននេះបង្ហាញពីសន្ទស្សន៍សន្តិភាពនៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក ក្រោយរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំងដោយចាត់ទុករបាយការណ៍នេះថាមិនជាក់ស្តែង និងភ្លីភ្លើ។
កាលពីថ្ងៃទី ៦ ខែមិថុនាឆ្នាំនេះវិទ្យាស្ថានមួយឈ្មោះ The institute for economic and peace (IEP) នៅអូស្ដ្រាលីបានចេញរបាយការណ៍កម្រាស់ ១០០ ទំព័រដែលជាលទ្ធផលក្រោយសិក្សាលើប្រទេសចំនួន ១៦៣ ក្នុងពិភពលោកទាក់ទងនឹងសន្តិភាពហើយបានបង្ហាញចំណាត់ថ្នាក់សន្តិភាពកម្ពុជាធ្លាក់ចុះខ្លាំង បន្ទាប់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានគាបសង្កត់ទៅលើអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិហើយត្រូវតុលាការកំពូលរំលាយចោលកាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុនតាមបណ្តឹងរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនៅមុនការបោះឆ្នោតជាតិចូលមកដល់។
របាយការណ៍ដដែលបង្ហាញទៀតថានៅឆ្នាំ ២០១៨ នេះ សន្ទស្សន៍សន្តិភាពរបស់កម្ពុជាធ្លាក់ចុះរហូតដល់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៩៦ ពោលគឺមានការធ្លាក់ចុះ ៥ លេខដែលកាលពីឆ្នាំមុនកម្ពុជាជាប់លំដាប់ថ្នាក់ ៨៩ ។
របាយការណ៍នេះបានបញ្ជាក់ថា «មូលហេតុមកពីការប៉ុនប៉ងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគាបសង្កត់ទៅលើគណបក្សប្រឆាំងនៅមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំនេះ»។
ទោះយ៉ាងណាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន កាលពីថ្ងៃសុក្របានច្រានចោលរបាយការណ៍នេះដោយបានអះអាងតាមប្រព័ន្ធ Telegram ថាជាទស្សនៈភ្លីភ្លើដែលមនុស្សមួយក្រុមបានវាយតម្លៃថាសន្តិភាពធ្លាក់ចុះ។
លោកថាវាមិនអាស្រ័យទៅលើការវាយតម្លៃខាងក្រៅនោះទេវាអាស្រ័យភាពជាក់ស្តែងរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស និងជនបរទេស វិនិយោគិន ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗកំពុងរស់នៅ និងធ្វើសកម្មភាពដោយកក់ក្តៅ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស និងបណ្តាជនបរទេសអ្នកវិនិយោគិន ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយផ្សេងៗកំពុងរស់នៅ និងធ្វើសកម្មភាពដោយកក់ក្តៅមិនភ័យខ្លាចមិនព្រួយបារម្ភពីសង្គ្រាមពីការផ្ទុះគ្រាប់បែកពីការវាយប្រហារភេរវកម្ម..»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ដូចប្រទេសសិង្ហបុរីដែលចាត់វិធានការពង្រឹងសន្តិសុខសម្រាប់ជំនួប ត្រាំអ៊ុន នាពេលខាងមុខម៉េចមិនថា សន្តិភាពធ្លាក់ចុះផង ហេតុម៉េចមើលឃើញតែកម្ពុជាម្ល៉េះ? បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសលើពិភពលោក កម្ពុជាមានសន្តិភាពសន្តិសុខជាងគេផង»។
ទោះយ៉ាងនេះក្តីលោក ជាម ចន្នី អតីតតំណាងរាស្ត្រអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិយល់ថារបាយការណ៍នេះអាចជឿជាក់បានដោយសារគេវាយតម្លៃតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ និងផ្អែកទៅលើបញ្ហាសង្គមការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងកត្តាអនុវត្តច្បាប់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ចំណាត់ថ្នាក់នេះមានលេខប៉ុណ្ណេះនៅគួរសម ហើយតាមតែសកម្មភាពរបស់គាត់នោះគឺវាធ្ងន់ជាងនេះទៅទៀត ដូចយើងឃើញទាំងអស់គ្នាហើយការបំបិទសិទ្ធិ និងសេរីភាពទាំងសារព័ត៌មានក្តីទាំងវិទ្យុក្ដី រហូតឈានទៅរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅប្រទេសកម្ពុជាដូច្នេះចំណាត់ថ្នាក់ដែលគេផ្តល់ឱ្យគឺត្រឹមត្រូវហើយ»។
លោកបានបន្ថែមថារាល់លើកអ្នកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលមិនដែលទទួលស្គាល់ទេរបាយការណ៍ទាំងនោះហើយវានឹងធ្វើឱ្យពិបាកកែទម្រង់ និងធ្វើឱ្យប្រទេសឯកោពេលអន្តរជាតិមិនទទួលស្គាល់។
លោកថា៖ «បើយើងនៅចង់ឱ្យមានសេដ្ឋកិច្ច និងទិដ្ឋភាពនយោបាយល្អ និងមានការអភិវឌ្ឍ យើងគួរតែពិចារណាឡើងវិញ ហើយយើងមិនត្រូវធ្វើដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យ Naresuan University ក្នុងប្រទេសថៃលោក Paul Chambers បានថ្លែងថាប្រទេសកម្ពុជាសមនឹងទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់សន្ទស្សន៍សន្តិភាពពិភពលោក (GlobalPeace Index ) ធ្លាក់ចុះច្រើនជាងនេះ ពីព្រោះគណបក្សកាន់អំណាចបានបំបាត់បក្សប្រឆាំងដ៏គួរឲ្យទុកចិត្តចោល ដើម្បីធ្វើឱ្យធានាបានថាខ្លួនអាចគ្របដណ្តប់ទៅលើដំណើរការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ ២០១៨ នេះ។
លោកថា៖ «...ការបោះឆ្នោតបានក្លាយជានយោបាយរៀបចំដែលមានលក្ខណៈផ្ទាល់ខ្លួនដោយលាក់បាំងនៅពីក្រោយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ»។
បើតាមរបាយការណ៍ដដែលសន្ទស្សន៍សន្តិភាពកម្ពុជា អាក្រក់ជាងប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់ដូចជា ប្រទេសវៀតណាម ទីម័រខាងកើត ឥណ្ឌូនេស៊ី តៃវ៉ាន់ ម៉ុងហ្គោលី សិង្ហបុរី ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី និងឡាវ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក្ដីកម្ពុជានៅមានសន្ទស្សន៍ប្រសើរជាងប្រទេស ចិន ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន និងកូរ៉េខាងជើងដែរ៕ NS