ភ្នំពេញៈ សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ជា ហ៊ាន សម្ដែងក្ដីបារម្ភជុំវិញបទល្មើសព្រៃឈើ បន្ទាប់ពីសង្កេតឃើញនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃក្នុងខេត្តចំនួន ៤ ត្រូវបានគេកាប់ដឹកជញ្ជូនតាមគោយន្តជាហូរហែ ខណៈមន្ត្រីអះអាងថា បទល្មើសព្រៃឈើបច្ចុប្បន្នមិនមានទ្រង់ទ្រាយធំ។
ប្រធានអង្គការប្រឆាំងអំពើពុករលួយទប់ស្កាត់ការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និងការពារសិទ្ធិពលរដ្ឋ (ACNCIPO) លោក ជា ហ៊ាន ថ្លែងពីម្សិលមិញថា បទល្មើសព្រៃឈើមិនមានការថមថយនៅឡើយ។ សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការទន្ទ្រានដីព្រៃមានការកើនឡើងច្រើនជាងបណ្ដាឆ្នាំមុនៗគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ដោយសារមន្ត្រីជំនាញមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងចំពោះការការពារ។
លោកអះអាងថា បានចំណាយពេលស៊ើបអង្កេតរយៈពេល ១៥ ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី ១៨ មករា រហូតដល់ថ្ងៃទី ១ កុម្ភៈ ដោយធ្វើដំណើរទៅតាមតំបន់មួយចំនួន ដូចជា តំបន់ព្រៃឡង់ ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ តំបន់ព្រៃឡង់ ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ តំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ ស្រុកបទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង និងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុសស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់។
បើតាមសកម្មជនព្រៃឈើរូបនេះក្នុងការស៊ើបអង្កេត លោកបានជួបប្រទះបទល្មើសព្រៃឈើយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងនៅតាមតំបន់នីមួយៗក្នុងនោះលោកបានជួបគោយន្ត និងរថយន្តដឹកឈើរាប់រយគ្រឿង។ ក្រៅពីនេះលោកឃើញមានឈើដែលអាររួចរាល់រាប់រយម៉ែត្រគុប ដែលជនល្មើសបានដឹកជញ្ជូនចេញពីតំបន់ព្រៃអភិរក្សទាំងអស់នេះ។ លោកកំពុងរៀបចំរបាយការណ៍ដែលក្រុមការងារលោកបានប្រមូលពីដំណើរការស៊ើបអង្កេត។ លោកបញ្ជាក់ថា បន្ទាប់ពីរៀបចំរួចរាល់នឹងយកទៅដាក់តាមទីស្នាក់ការឧទ្យានុរក្សការពារព្រៃឈើទាំងអស់ដើម្បីបង្ហាញភ័ស្តុតាងក៏ដូចជាស្នើសុំកម្លាំងសហការជាមួយមន្ត្រីជំនាញចុះទៅបង្ក្រាបបទល្មើសទាំងអស់នេះ។
លោក ជា ហ៊ាន ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំនៅបារម្ភថា ប្រសិនបើខ្ញុំដាក់លិខិតសំណើសុំកម្លាំងធ្វើបេសកកម្មទៅ គឺខ្លាចតែមានមន្ត្រីខិលខូចមួយចំនួនយកដំណឹងនេះប្រាប់ជនល្មើសផ្អាកសកម្មភាព ឬរត់គេចខ្លួនមុនពេលខ្ញុំទៅដល់ទីតាំងបទល្មើស។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា អ្នកដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសភាគច្រើនបានឃុបឃិតជាមួយមន្ត្រីខិលខូចមួយចំនួន»។
លោក តុប កក្កដា ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកំពង់ធំថ្លែងពីម្សិលមិញថា នៅតំបន់ព្រៃឡង់ ខេត្តកំពង់ធំ មានបទល្មើសព្រៃឈើដែរ ប៉ុន្ដែមិនមែនជាបទល្មើសលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំទេ ដោយគ្រាន់តែពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍មូលដ្ឋានចូលទៅកាប់បន្ដិចបន្ដួច ដើម្បីជួសជុលផ្ទះរបស់ពួកគាត់ប៉ុណ្ណោះ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាលោកថានឹងចាត់មន្ត្រីជំនាញចុះទៅណែនាំពលរដ្ឋបន្ថែមទៀត ដើម្បីកុំឱ្យពួកគាត់កាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្មជាទ្រង់ទ្រាយធំ។
លោកអះអាងថា៖ «បទល្មើសនៅខេត្តកំពង់ធំយើងនេះមិនមានលក្ខណៈជាទ្រង់ទ្រាយធំទេ មានតែពលរដ្ឋដែលរស់នៅមូលដ្ឋានគាត់លួចកាប់នៅចម្ការដើមច្បោះរបស់ពួកគាត់ហ្នឹង។ ប៉ុន្ដែរឿងបទល្មើសទ្រង់ទ្រាយធំជាលក្ខណៈក្រុមហ៊ុន ឬឈ្មួញធំៗ គឺមិនមានទេ យើងបានបង្ក្រាបអស់ហើយ។ ទោះបីជាយើងខំបង្ក្រាបយ៉ាងណាក៏ដោយ គឺមិនអាចចៀសផុតពីការកាប់របស់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋានដែរ»។
លោក ម៉ន ផល្លា ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកោះកុងបានថ្លែងពីម្សិលមិញថា ចំណែកនៅខេត្តកោះកុងត្រង់ចំណុចជួរភ្នំក្រវាញ មិនមានបទល្មើសព្រៃឈើដូចការលើកឡើងរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលទេ ប៉ុន្ដែមានករណីរុករានទន្ទ្រានដីព្រៃ។ ដីតំបន់នេះត្រូវបានមន្ត្រីជំនាញកំពុងស្រាវជ្រាវ និងកំណត់អត្តសញ្ញាណកម្ម ដើម្បីកាត់ឆ្វៀលជូនទៅពលរដ្ឋក្រីក្រអាស្រ័យផលស្របច្បាប់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដែនជម្រកសត្វព្រៃជួរភ្នំក្រវាញ គឺស្ថិតនៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ខេត្តព្រះសីហនុ និងខេត្តកោះកុង។ ចំពោះភូមិសាស្ត្រនៅខេត្តកោះកុងគឺបទល្មើសព្រៃឈើ ហាក់ដូចជាមិនមានកាប់បំផ្លាញទ្រង់ទ្រាយធំទេ ដោយសារយើងការពារបានតឹងរ៉ឹងល្អណាស់។ ប៉ុន្ដែការរុករានដីព្រៃ គឺមានតិចតួច តាមរយៈពលរដ្ឋរស់នៅជាប់ដែនជម្រកសត្វព្រៃហ្នឹងតែម្ដង»។
លោក សេត ទេព តំណាងសហគមន៍ការពារព្រៃឈើចំនួន ១២ សហគមន៍នៅខេត្តព្រះវិហារជំរុញឱ្យមន្ត្រីជំនាញចាត់វិធានការបន្ថែមទៀតចំពោះបទល្មើសព្រៃឈើ។ បើទោះបីជាមិនមានបទល្មើសទ្រង់ទ្រាយធំក្តី ប៉ុន្ដែករណីកាប់ឈើដឹកជញ្ជូនតាមម៉ូតូកែច្នៃនៅតែមានជាហូរហែដដែល។
លោកថា៖ «បទល្មើសឥឡូវ គឺយើងមិនដែលចាប់បានជនល្មើសទេ នៅពេលយើងទៅដល់កន្លែងប្រព្រឹត្តបទល្មើស គឺជនល្មើសបានរត់គេចខ្លួនបាត់អស់ហើយ។ អ៊ីចឹងបើយើងទៅដល់កន្លែងហ្នឹង យើងប្រមូលបានតែសម្ភារល្មើសយកមករក្សាទុក រីឯជនល្មើសរត់គេចខ្លួនបាត់។ អ៊ីចឹងយើងគួរតែតាមចាប់ជនល្មើសមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់»៕