.jpg)
វាលស្រែនៅជាប់តំបន់ព្រៃលិចទឹកបឹងទន្លេសាបខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ សហការី
កំពង់ឆ្នាំងៈប្រជាពលរដ្ឋដែលមានដីស្រែស្ថិតក្នុងដែនអភិរក្សព្រៃលិចទឹក ក្នុងតំបន់ ៣ នៃបឹងទន្លេសាប ក្នុងឃុំត្រពាំងចាន់ ស្រុកបរិបូណ៌ បាននាំគ្នាបង្ខំលក់ដីស្រែពួកគាត់ អស់មួយចំនួន បន្ទាប់ពីជឿតាមការបំភ័យរបស់ឈ្នួញដែលថា ប្រសិនបើមិនលក់ដីទាំងនោះគឺរដ្ឋនឹងចុះទៅដកហូតយកវិញដែលការអះអាងនេះត្រូវបានអាជ្ញាធរបដិសេធ។
លោក ស៊ុំ សុគន្ធ រស់នៅក្នុងភូមិកណ្ដាល ឃុំត្រពាំងចាន់ ជាកសិករដែលមានដីស្រែចំនួន ២ ហិកតា ស្ថិតក្នុងដែនអភិរក្សព្រៃលិចទឹកតំបន់ ៣ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍កាលពីម្សិលមិញថា ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ ស្ថិតក្នុងឃុំរបស់លោក បានបង្ខំចិត្តលក់ដីស្រែដែលជាដីកេរដូនតា អស់ជាច្រើនហិកតា ក្រោយពីមានឈ្នួញបានមកបំភ័យពលរដ្ឋតាំងពីដើមឆ្នាំនេះថា ប្រសិនបើពួកគាត់មិនព្រមលក់ដីដែលមាននៅទីតាំងព្រៃលិចទឹកនោះទេ រដ្ឋនឹងចុះទៅរឹបអូសយកដីស្រែទាំងនោះវិញហើយមិនទទួលបានប្រាក់សម្រាប់ថ្លៃដីអ្វីឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋគ្រាន់តែគេថាម៉ាម៉ាត់ ចេញអាចម៍ចេញនោម។ បើនិយាយពីលក់វិញ ម៉ាភូមិនេះលក់ឡើងខ្ទេចអស់ហើយ អត់តែខ្ញុំ ខ្ញុំថាយ៉ាងណាចាំមើលចុងក្រោយ គេពេញចិត្តឱ្យប៉ុនណាឱ្យមក បើពិតជាគេ (រដ្ឋដកហូត) មែន ទៅអង្វរគេឱ្យប៉ុនណាឱ្យមក កុំឱ្យអត់សោះ អាហ្នឹងប្រសិនបើគេយកខ្ញុំមានគោលការណ៍ក្នុងចិត្តប៉ុណ្ណឹងឯង»។
រយៈពេលកន្លងមក រដ្ឋាភិបាល ធ្លាប់បានចេញបញ្ជាឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធការពារព្រៃលិចទឹក នៅតំបន់បឹងទន្លេសាបនៅក្នុងខេត្តទាំង ៦ ក្រោយពីរកឃើញថា មានការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរហើយបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ជម្រកពងកូនរបស់មច្ឆាជាតិ របបជលសាស្ដ្រ និងជីវចម្រុះ ដោយសារមានការឃុបឃិតអនុញ្ញាតឱ្យសាងសង់ជារមណីយដ្ឋានឬជាតំបន់ទេសចរណ៍ជាដើម។
រហូតដល់ឆ្នាំ ២០១១ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យមួយដើម្បីកំណត់ដែនព្រៃលិចទឹកចំនួន ៦៤៧ ៤០៦ ហិកតាស្ថិតក្នុងខេត្តទាំង ៦ ជុំវិញតំបន់ទន្លេសាបដើម្បីឱ្យរដ្ឋបាលជលផល ថែរក្សា និងការពារព្រៃលិចទឹកទាំងនេះ។
លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យដែលសាច់ញាតិលោកមានដីស្រែក្នុងតំបន់ព្រៃលិចទឹកនៅបឹងទន្លេសាបដែរនោះ បានលើកឡើងថា ពលរដ្ឋជាច្រើនភូមិ នៅឃុំត្រពាំងចាន់គឺបានបង្ខំលក់ដីស្រែ ក្នុង ១ ហិកតាចាប់ពីតម្លៃ ៨០០ ទៅដល់ ២០០០ ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកអះអាងថា ពលរដ្ឋដែលមានដីស្រែស្ថិតក្នុងដែនអភិរក្សព្រៃលិចទឹក គឺអាចត្រឹមបង្កបង្កើនផលប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែមិនអាចកាប់ឆ្ការបានឡើយ ហើយការបំភិតបំភ័យឱ្យពលរដ្ឋលក់ដីក្នុងតំបន់អភិរក្សបែបនេះ គឺជារឿងខុសច្បាប់ ដែលអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ គួរមានវិធានការទប់ស្កាត់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ច្រើនតើ! វាមិនបានរាប់ (ជាហិកតា) ទេ តែអ្នកដែលខ្ញុំស្គាល់ឈ្មោះអ៊ីចឹង ឃើញលក់ដីកេរដូនតា បាន ១៨០០ បាន ១២០០ លក់អ៊ីចឹង ដើម្បីឱ្យរួចខ្លួន ប្រសើរជាងគេដកហូតយកទៅដោយអត់បានម៉ារៀល។ ខ្លាចដោយសារតែពួកគាត់រស់នៅចុងកាត់មាត់ញក កន្លែងហ្នឹងវាជាប់ជាមួយព្រំដែនខេត្តពោធិ៍សាត់ និងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អ៊ីចឹងការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ អំពីច្បាប់ទម្លាប់អី មិនសូវមានទេ»។
លោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា សង្ស័យថា ករណីទិញលក់ដីស្រែក្នុងដែនព្រៃលិចទឹកនេះ គឺអាចពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់អាជ្ញាធរ ព្រោះការទិញឬលក់ដីគឺទាល់តែមានការទទួលស្គាល់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
ប៉ុន្តែលោក ងិន ហ៊ុន ប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បញ្ជាក់ថា លោកពុំបានដឹងអំពីករណីបង្ខំពលរដ្ឋឲ្យលក់ដីស្រែស្ថិត ក្នុងដែនអភិរក្សព្រៃលិចទឹកនេះទេ ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា ដីស្រែស្ថិតក្នុងព្រៃលិចទឹកនៃបឹងទន្លេសាប គឺអនុញ្ញាតឱ្យពលរដ្ឋធ្វើស្រែប៉ុណ្ណោះ និងមិនអាចយកទៅលក់ដូរបានឡើយ។
លោក ងិន ហ៊ុន ថ្លែងថា លោកនឹងចុះស្រាវជ្រាវរកអ្នកបំភ័យពលរដ្ឋដើម្បីឲ្យលក់ដីក្នុងតំបន់ព្រៃលិចទឹកនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនជឿឡើយថា មានករណីបែបនេះកើតឡើងនោះទេ ព្រោះប្រសិនបើមានមែន តាមផ្លូវច្បាប់ទាំងអ្នកលក់ និងអ្នកទិញ នឹងត្រូវប្រឈមមុខច្បាប់ដូចគ្នា។
លោកថា៖ «អត់ដឹងរឿងទេ ប៉ុន្តែប្រាប់ទៅគាត់វិញទៅ កុំឱ្យលក់គ្មានអាណាទៅយកវិញទេ»។
ចំណែកលោក នី ឡា ប្រធានរដ្ឋបាលជលផលខេត្តកំពង់ឆ្នាំងថ្លែងពីម្សិលមិញថា លោកមិនទាន់បានដឹងពីរឿងនេះទេ។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ឃួន សារុំ អភិបាលស្រុកបរិបូរណ៍ ក៏អះអាងដែរថា ការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដែលថាមានករណីបំភ័យប្រជាពលរដ្ឋឱ្យលក់ដីស្រែនោះ គឺមិនពិតនោះទេ។
លោកថា៖ «អត់មានអ្នកដើររកទិញដីទេ។ ប្រសិនបើករណីឆបោកមែនអត់ទេ គឺខ្ញុំតឹងមែនទែន ផ្ដេសផ្ដាសមិនបានទេ»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក ស៊ុំ ច័ន្ទគា មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកខេត្តកំពង់ឆ្នាំងថ្លែងថា កន្លងមកដីព្រៃលិចទឹករួមទាំងដីរដ្ឋដែលមិនមែនជាដីព្រៃលិចទឹកពិតជាមានការរំលោភបំពានក្នុងការយកទៅលក់ដូរមែន ហើយដល់ពេលដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យបានតឹងរ៊ឹងជាងមុន៕
