ភ្នំពេញៈ ក្រុមមេធាវីការពារក្ដីលោក កឹម សុខា កាលពីម្សិលមិញបានដាក់ពាក្យស្នើសុំជាលើកទី ២ ទៅតុលាការឱ្យបន្តការជំនុំជម្រះសំណុំរឿង «សន្ទិដ្ឋភាពជាមួយបរទេស» របស់លោក កឹម សុខា បន្ទាប់ពីតុលាការបានផ្អាកបណ្ដោះអាសន្នជាង ៥ ខែ ដោយសារកូវីដ ១៩។
យោងតាមលិខិតស្នើសុំដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានក្រុមមេធាវី លោក កឹម សុខា រួមមានលោក ចាន់ ចេន, លោក ផែងហេង, លោក អាង ឧត្តម និងអ្នកស្រី ម៉េង សុភារី បានដាក់លិខិតទៅប្រធានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញស្នើសុំឱ្យតុលាការបន្តសវនាការលើសំណុំរឿងនេះឡើងវិញ។
លិខិតរបស់មេធាវីលោក កឹម សុខា សរសេរថា៖ «តបតាមកម្មវត្ថុ និងយោងខាងលើយើងខ្ញុំសូមជម្រាបជូន ឯកឧត្តមប្រធានជ្រាបថា បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពជំងឺកូរីដ ១៩ គឺរាជរដ្ឋាភិបាលគ្រប់គ្រងបានទាំងស្រុងដូចមានរបាយការណ៍របស់ក្រសួងសុខាភិបាលបញ្ជាក់រាល់ថ្ងៃ។ ចំណែកឯតុលាការក៏បានដំណើរការនីតិវិធីជំនុំជំម្រះក្តីជាប្រក្រតីរាល់ថ្ងៃដែរ»។
លិខិតដដែលបន្តថា៖ «អាស្រ័យហេតុនេះយើងខ្ញុំស្នើសុំតុលាការសម្រេចបន្តដំណើរការជំនុំជម្រះក្តីលើសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌដូចមានចែងក្នុងកម្មវត្ថុខាងលើឡើងវិញឆាប់ៗតាមការស្នើសុំ និងតាមនីតិវិធី»។
សំណុំរឿង «សន្ទិដ្ឋភាពជាមួយបរទេស» លើលោក កឹម សុខា ត្រូវបានចៅក្រមជំនុំជម្រះសម្រេចផ្អាកកាលពីខែមីនា ដោយសារតែការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ ១៩។ នៅខែមិថុនា ក្រុមមេធាវីរបស់លោក កឹម សុខា បានដាក់ពាក្យស្នើសុំបន្តសវនាការម្ដងរួចមកហើយ ប៉ុន្តែចៅក្រមជំនុំជម្រះសម្រេចផ្អាកបន្តទៀត ដោយយល់ឃើញថា ស្ថានភាពជំងឺកូវីដ១៩ នៅមិនទាន់ថមថយ។
ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ មិនទាន់អាចសុំការបញ្ជាក់ពីការសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចំពោះការស្នើសុំនេះបានទេពីម្សិលមិញ។ ចំណែកលោក ចាន់ ចេន មេធាវី ១ រូបរបស់លោក កឹម សុខា ក៏បដិសេធអត្ថាធិប្បាយដែរ ដោយលោករង់ចាំមើលការសម្រេចរបស់តុលាការលើការស្នើសុំនេះសិន។
លោក គី តិច មេធាវីដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងថាការសម្រេចយ៉ាងណានោះ វាជាសមត្ថកិច្ចតុលាការ។ លោកនឹងគោរពតាមការសម្រេចរបស់តុលាការជានិច្ច។
ក្នុងប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះលោក កឹម សុខា បានធ្វើដំណើរទៅខេត្តនានាដើម្បីចូលរួមពិធីសាសនា និងចែកអំណោយដល់ពលរដ្ឋ។ នៅចុងខែកញ្ញាកន្លងទៅលោកបានទៅខេត្តព្រះសីហនុ និងបានចែកអង្ករ អាវភ្លៀង និងស្បៀងមួយចំនួនជូនពលរដ្ឋក្រីក្ររងគ្រោះដោយទឹកជំនន់។ នេះបើតាមហ្វេសប៊ុករបស់លោក។
លោកបានសរសេរថា៖ «ការចូលរួមដោយឆន្ទៈក្នុងការធ្វើសកម្មភាពមនុស្សធម៌ប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ ជំនឿសាសនាគឺជាសម្បជញ្ញៈរបស់អ្នកមានគុណធម៌ និងមានកតញ្ញុតាធម៌ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ ប្រសើរជាងការច្រណែនឈ្នានីស ឬការចោទប្រកាន់មួលបង្កាច់ ឬការបង្កជម្លោះដែលនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃ និងសង្គមជាតិ»។
កាលពីខែកញ្ញាកាសែតខ្មែរថាមស៍បានចុះផ្សាយដោយយោងលើប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំបិទទ្វារនៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថា សំណុំរឿងលោក កឹមសុខា អាចនឹងបន្តរហូតដល់ ៤ ឆ្នាំទៀត គឺរហូតដល់ក្រោយការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ ២០២២ ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រឆ្នាំ ២០២៣។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតតំណាងរាស្ត្រនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិថ្លែងពីម្សិលមិញថា លោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលដែលបានឃើញការចុះផ្សាយថា ករណីលោក កឹម សុខា អាចបន្តរហូតដល់ឆ្នាំ ២០២៤។ លោកយល់ថា បើសិនមានការពន្យារពេលលើសំណុំរឿងនេះជាបន្តបន្ទាប់ទៀតនោះ វានឹងអាចមានភាពរ៉ាំរ៉ៃរហូតដល់ឆ្នាំ ២០២៤ ដូចការផ្សព្វផ្សាយ។
លោកថ្លែងថា៖ «វាមិនមានចំណេញអីទេ ប្រសិនបើមានការបន្ត [ពន្យារ] មែន វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់កម្ពុជាផងប៉ះពាល់ដល់ការគាបសង្កត់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិផង ព្រោះគេទន្ទឹងមើលលើករណីនេះមានន័យថា គេដាក់ភ្នែកលើលោកប្រធាន កឹម សុខា»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាយល់ឃើញថា ប្រសិនជាស្ថានភាពកូវីដ ១៩ អាចគ្រប់គ្រងបានតុលាការគួរតែបន្តសវនាការសំណុំរឿងនេះ ព្រោះសវនាការក្នុងសំណុំរឿងផ្សេងទៀតនៅមានធ្វើជាធម្មតា។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «មែនទែនទៅវាជារឿងផ្លូវច្បាប់ ប៉ុន្តែបើយើងទុករឿងនេះឱ្យនៅរ៉ាំរ៉ៃពេក វានៅតែជាចំណាប់ខ្មាំងមួយដែលនាំឱ្យអន្តរជាតិយករឿងនេះជាចំណោទបញ្ហា ហើយគេលើកហេតុផលផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងវិធានការផ្សេងៗ ឬសេចក្ដីថ្លែងផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងកម្ពុជា វារ៉ាំរ៉ៃ ហើយបើរឿងនេះហ្នឹង តុលាការពន្លឿននីតិវិធីទៅ ហើយត្រូវចាប់ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ ឬអីបែបណានោះ អាហ្នឹងវាស្រេចលើឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់តុលាការជាជាងទុកឱ្យនៅរ៉ាំរ៉ៃ»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក គិន ភា បញ្ជាក់ច្បាស់ថា ករណីលោក កឹម សុខា គឺជារឿងផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាសុទ្ធសាធ ដែលជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ។ មិនអាចមានប្រទេសណាមួយប្រើប្រាស់ករណីលោក កឹម សុខា ដើម្បីដាក់សម្ពាធ ឬដាក់ទណ្ឌកម្មណាមួយមកលើកម្ពុជាទេ។
លោកបានថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ប្រសិនបើគេដាក់ [សម្ពាធ] ដោយសាររឿងនេះ មានន័យថា វាជារឿងដែលមានលក្ខណៈនយោបាយទាំងស្រុង។ ប៉ុន្តែរឿងតុលាការរឿងអនុវត្តច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលគឺជាសិទ្ធិពេញទីរបស់កម្ពុជា ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ និងវិធានការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនដើម្បីរក្សាសន្តិសុខ ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ»៕
វីដេអូ៖