ភ្នំពេញៈ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង ថ្លែងថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនមានចេតនាមិនល្អចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលដោយចោទខុសពីការពិត ថាអាជ្ញាធររឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពអំពីករណីវិវាទជាមួយអាជ្ញាធរនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ លោកស្នើឲ្យពួកគេសហការផ្តល់ព័ត៌មានច្បាស់លាស់ បើកចំហ និងតម្លាភាព ដើម្បីរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ក្នុងវេទិកាស្តីពីភាពជាដៃគូរវាងរាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកទី ៤ ដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងពីម្សិលមិញដោយមានការចូលរួមពីតំណាងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អាជ្ញាធររាជធានី-ខេត្ត លោក ស ខេង ថ្លែងថាជារួមការធ្វើសកម្មភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅតាមមូលដ្ឋានមានភាពល្អប្រសើរជាធម្មតា មិនមានការរឹតត្បិតក្នុងការធ្វើសកម្មភាពរបស់ពួកគេជាដុំកំភួនឡើយ។
លោកថា ក្នុងអំឡុងឆមាសទី ២ ឆ្នាំ ២០១៩ ក្រសួងបានទទួលសេចក្តីរាយការណ៍ចំនួនតែ ២ ករណីប៉ុណ្ណោះ គឺនៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យពាក់ព័ន្ធការរារាំងសកម្មភាពរបស់សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រសួងមហាផ្ទៃបានពិនិត្យឃើញជាទូទៅថា ការធ្វើសកម្មភាពរបស់អង្គការ សង្គមស៊ីវិលនៅតាមមូលដ្ឋានមិនមានការរឹតត្បិតនោះឡើយ។ ជាមួយនេះអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានហាក់មានការយល់ដឹងច្រើន និងផ្តល់កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការកាន់តែច្រើនឡើងជាមួយសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»។
លោកបន្តថា មានសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនបានចោទខុសពីការពិតអំពីករណីវិវាទជាមួយអាជ្ញាធរនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិថា អាជ្ញាធររឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរហូតដល់រាប់រយករណី។ ប៉ុន្ដែពុំបានបង្ហាញភ័ស្ដុតាងជាក់លាក់ណាមួយនោះទេដែលការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបែបនេះគឺមានចេតនាមិនល្អជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំស្នើថា ព័ត៌មានកុំលាក់។ ឧបមាថា ឥឡូវមានបញ្ហានៅកន្លែងណា ព្រោះបើមិនអ៊ីចឹងយើងមិនដឹង ដោះស្រាយយ៉ាងម៉េច ស្រាប់តែគាត់ [អង្គការសង្គមស៊ីវិល] យកមកបំផ្ទុះព័ត៌មានថា ឆ្នាំនេះមានប៉ុន្មានរយករណីដែលអាជ្ញាធរគាបសង្កត់ គំរាមកំហែង ហើយសួរថានៅណាព័ត៌មានឲ្យគាត់ផ្ដល់ព័ត៌មានជាក់លាក់មក។ គាត់អត់ហ៊ានផ្ដល់ទេ អ៊ីចឹងបានន័យថា គាត់បំប៉ោងព័ត៌មាន ខ្ញុំអាចនិយាយអ៊ីចឹង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងមានយន្តការវេទិកាសាធារណៈនៅថ្នាក់ជាតិនេះផង និងថ្នាក់ក្រោមជាតិផង។ អ៊ីចឹងបើពួកគាត់លាក់ព័ត៌មាន យើងក៏មិនដឹងដោះស្រាយបញ្ហាយ៉ាងម៉េចដែរ។ តែបើគាត់លាតត្រដាងព័ត៌មានដោយចំហ ដោយតម្លាភាព ហើយសមត្ថកិច្ចមិនដោះស្រាយនោះជាកំហុសរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។ តែបើគាត់លាក់ព័ត៌មាន ហើយយកទៅផ្សព្វផ្សាយទាំងព័ត៌មានពិត និងព័ត៌មានមិនពិត អាហ្នឹងអាចចាត់ទុកថា ជាចន្លោះប្រហោង ឬក៏ស្មារតីសហការ ការកសាងភាពជាដៃគូរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាមួយរដ្ឋាភិបាលមិនល្អ»។
លោកបន្តថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលបានចូលរួមធ្វើសកម្មភាពក្នុងវិស័យកំណែទម្រង់នានារបស់រដ្ឋ ដូចជាការលើកកម្ពស់អភិបាលកិច្ចល្អ សិទ្ធិមនុស្ស ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ការអប់រំ សុខភាព ធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថានជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែមានការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំ ក្នុងការបន្ដលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងភាពជាដៃគូយ៉ាងពិតប្រាកដ ជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងការរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍ សេដ្ឋកិច្ច នៅតាមមូលដ្ឋាន។
ជាមួយគ្នានេះលោក ស ខេង ឲ្យដឹងដែរថា គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៩ មានសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកបានតម្កល់សំណុំឯកសារ និងចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃចំនួន ៥.៥៦៤ ដែលក្នុងនោះមានសមាគម ២.២៤៨ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ៣.៣១៦។
លោកបន្តថា បន្ទាប់ពីច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែន រដ្ឋាភិបាលចូលជាធរមាន សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកសរុប ៩៦៦ ត្រូវបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃស្របតាមច្បាប់ក្នុងនោះសមាគម ៤៧១ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៤៩៥។ ដោយឡែកក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះដែរ សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលចំនួន ៣៨ ត្រូវបានលុបឈ្មោះចេញតាមសំណើរបស់សាមីសមាគម និងអង្គការស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តីក៏ចំនួននៃការបង្កើតសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុកថ្មីប្រចាំខែនីមួយៗមិនមានការថយចុះឡើយ ដែលជាមធ្យមក្នុង ១ ខែមានសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងប្រហែល ២០។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក ការពាររបាយការណ៍អង្គការរបស់លោកដោយអះអាងថា ជារបាយការណ៍ត្រឹមត្រូវ និងច្បាស់លាស់ដែលខ្លួនបានរកឃើញថា មានករណីរឹតត្បិតរាប់រយករណី។ ព្រោះរបាយការណ៍ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការចុះទៅធ្វើការស៊ើបអង្កេត និងស្រាវជ្រាវផ្ទាល់ដល់កន្លែង។
លោកថា៖ «យើងមិនដែលលាក់បាំងទិន្នន័យ ព័ត៌មានជាមួយនឹងខាងមហាផ្ទៃ ពីព្រោះនៅថ្នាក់មូលដ្ឋានយើងតែងមានកិច្ចសហការក្នុងការដោះស្រាយនៅពេលដែលមានបញ្ហារឹតត្បិតទៅលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ យើងមិនមែនចេះតែលើកឡើងនូវទិន្នន័យទាំងអស់នេះទេ។ ទិន្នន័យខុសគ្នានេះខ្ញុំយល់ថា វិធីសាស្ត្រនៃការទទួលបានព័ត៌មាននៃការជួបបញ្ហារបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល»។
លោកបន្ថែមថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមួយចំនួនអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការលាក់បាំងករណីរឹតត្បិតទៅលើសង្គមស៊ីវិលដោយសារខ្លាចក្រសួងស្តីបន្ទោស។ ពីព្រោះខ្លួនមិនបានសហការ និងគោរពតាមគោលការណ៍ណែនាំរបស់មហាផ្ទៃ តែទោះយ៉ាងណាលោកស្វាគមន៍នូវកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា៕