រតនគិរីៈ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានលោក សាយ សំអាល់ បានលើកឡើងថា តំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងខេត្តរតនគិរីកំពុងត្រូវបានគេទន្ទ្រានយកជាបន្តបន្ទាប់ ហើយករណីខ្លះគឺជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងមន្ត្រីមូលដ្ឋានមួយចំនួន។
លោក សាយ សំអាល់ ចង់ឱ្យមានការអនុវត្តវិធានការច្បាប់តឹងរ៉ឹងប្រឆាំងនឹងការរំលោភបំពានដីរដ្ឋនេះ ខណៈលោកថាខេត្តរតនគិរីមានការទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ ហើយមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខ្លះដូចជាមេភូមិមេឃុំជាដើម។ លោកលើកឡើងបែបនេះគឺនៅចំពោះមុខក្រុមមន្ត្រីខេត្តរតនគិរីជាច្រើនរូបនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយកាលពីថ្ងៃទី ៣០ ខែមិថុនា ដែលមានការចូលរួមចាប់តាំងពីអភិបាលខេត្តរហូតដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានភូមិ ឃុំ។
លោកបន្តថា ក្រុមមន្ត្រីភូមិឃុំទាំងនោះនៅតែបន្តបំពានច្បាប់ដោយចុះហត្ថលេខាលើលិខិតទិញ និងលក់ដី និងការចុះហត្ថលេខាបញ្ជាក់ពីការកាន់កាប់ដីដោយខុសច្បាប់ ថ្វីដ្បិតពួកគេត្រូវបានអប់រំណែនាំជាច្រើនលើកច្រើនសាពីមន្ត្រីជំនាញយ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោកថា៖ «អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដែលមានតួនាទីត្រូវចូលរួមការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិមិនត្រូវបើកដៃឱ្យមានការកាប់រាន ដុតឆ្ការ ទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់ ហើយស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដីរំលោភទន្ទ្រានទាំងនោះឱ្យក្រុមជនខិលខូចឡើយដែលនេះជាទង្វើខុសច្បាប់ ហើយចាំបាច់ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ដោយគ្មានការលើកលែងឡើយ»។
កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញលោក ផុន ខេមរិន្ទ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តរតនគិរីបានបដិសេធផ្ដល់ព័ត៌មានដោយគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា ការលើកឡើងរបស់លោក សាយ សំអាល់ គឺជាសារដាស់តឿនមួយចំពោះអ្នកដែលរំលោភយកដីក្នុងតំបន់ការពារ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំមិនបញ្ជាក់ថា កន្លែងរំលោភហ្នឹងនៅកន្លែងណាៗទេ ប៉ុន្តែយើងធ្វើការងារហ្នឹងហើយ។ យើងកំពុងស្ថិតក្នុងការធ្វើការងារជាមួយតុលាការ»។
ចំណែកលោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន បានថ្លែងយ៉ាងខ្លីដែរថា ការរំលោភដីនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិនោះគឺមានច្រើនហិកតា ហើយក្រសួងនឹងចាត់វិធានការច្បាប់ដកហូតដីទាំងនោះមកវិញ និងសំណុំរឿងខ្លះអាចនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការ។
ចំណែកលោក ឌិន ខុន្នី អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកប្រចាំខេត្តរតនគិរី យល់ស្របចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក សាយ សំអាល់ ខណៈលោកក៏បញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានពិតជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ក្នុងការមិនទប់ស្កាត់សកម្មភាពរំលោភយកដីតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិ។
ប៉ុន្តែលោក ខុន្នី យល់ថាការជំរុញរបស់លោក សាយ សំអាល់ ឱ្យចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹង នៅពេលនេះគឺហាក់យឺតពេលទៅហើយ ដោយសារព្រៃការពារ និងព្រៃបម្រុងទុកនៅក្នុងខេត្តរតនគិរី គឺស្ទើរបាត់បង់ទាំងស្រុង ដោយសារមានការកាប់ទន្ទ្រានចូលកាន់កាប់យ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។
លោកអះអាងថា សកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃដែលកម្រើកខ្លាំងនោះ គឺបន្ទាប់ពីមានការរំលាយបក្សប្រឆាំងដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ភូមិឃុំ ចាប់ផ្ដើមធ្វើព្រងើយកន្ដើយ ហើយផ្ទុយទៅវិញមន្ត្រីភូមិឃុំទាំងនោះរួមទាំងមន្ត្រីប៉ូលិសប៉ុស្ដិ៍ និងក្រុមប្រជាការពារភូមិជាដើម បានគំរាមកំហែង តាមដាន ប្ដឹងផ្តល់ រួមទាំងលាបពណ៌ ចំពោះសកម្មជនការពារធនធានធម្មជាតិទៅវិញ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រសិនបើអាចចាត់ចំណាត់ការបានចាប់ពីពេលហ្នឹងតទៅ យ៉ាងហោចណាស់ក៏វាអាចសល់មកវិញបានខ្លះដែរ ហើយប្រសិនបើចំណាត់ការដូចលោក សាយ សំអាល់ លើកឡើងមែនគឺយើងអាចដកហូតមកវិញចំពោះបុគ្គលកាន់កាប់ដីរបស់រដ្ឋ»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបន្ថែមទៀតថា តាមផ្លូវច្បាប់ អ្នកទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋ ហើយមន្ត្រីដែលបានស៊ីចុះហត្ថលេខាឱ្យមានការកាន់កាប់ដីរដ្ឋដោយខុសច្បាប់គឺត្រូវទទួលទោសស្មើគ្នា។
ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីលោក ថង សាវុន អភិបាលខេត្តរតនគិរីបានទេ ដោយសារទូរស័ព្ទរបស់លោកមិនមានអ្នកទទួល។
បើតាមក្រសួងបរិស្ថាន ខេត្តរតនគិរីដែលមានប្រជាជនប្រមាណជាង ២៦ ម៉ឺននាក់គឺមានតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន ៦ ដែលមានផ្ទៃដី ៨៩៣ ៥៩៤ ហិកតា ក្នុងនោះមានដូចជាឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ឧទ្យានជាតិអូរយ៉ាដាវ ដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ និងដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាងវើនសៃ រួមទាំងតំបន់ការពារធម្មជាតិដោយសហគមន៍ចំនួន ១០ ផ្សេងទៀតដែលមានផ្ទៃដីទំហំ ២៦ ៣៣៨ ហិកតា៕