ភ្នំពេញៈ រដ្ឋសភាកម្ពុជាបានសម្តែងការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះសភាអឺរ៉ុបដែលបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពាក់ព័ន្ធ ការកាត់ទោសថ្នាក់ដឹកនាំ និងសកម្មជនអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសកម្មជនសង្គមស៊ីវិល ដោយរដ្ឋសភាកម្ពុជាជំរុញឱ្យសភាអឺរ៉ុបគួរវាយតម្លៃប្រកបដោយសត្យានុម័ត ចំពោះការវិវត្តនយោបាយនៅកម្ពុជា។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋសភាកម្ពុជាដែលចេញផ្សាយពីម្សិលមិញបានសម្តែងនូវការខកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់សភាអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១ ស្តីពីការជំនុំជម្រះក្តី «ប្រឆាំងនឹងជនល្មើសច្បាប់នៅកម្ពុជា»។
រដ្ឋសភាកម្ពុជា គូសបញ្ជាក់ថា ក្នុងនាមជារដ្ឋឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យប្រទេសកម្ពុជាមានសិទ្ធិអនុវត្តនូវគោលនយោបាយស្វ័យសម្រេចរបស់ខ្លួន ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ជាតិ រួមទាំងសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពរបស់ប្រទេស។ រដ្ឋសភាកម្ពុជាបានជំរុញឱ្យសភាអឺរ៉ុប មេត្តាវាយតម្លៃប្រកបដោយសត្យានុម័ត ចំពោះការវិវត្តនយោបាយនៅកម្ពុជា និងសូមបន្តចូលរួមសិក្សាស្វែងយល់អំពីក្រុមគណបក្សនយោបាយទាំងអស់នៅកម្ពុជាដោយឈរលើគោលការណ៍នៃការជឿទុកចិត្តគ្នា ការគោរពគ្នា និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋសភាកម្ពុជាបានលើកឡើងថា ការជំនុំជម្រះក្តី «ជនល្មើសដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងផែនការក្បត់នាថ្ងៃទី ៩ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩» គឺធ្វើឡើងស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធរបស់ប្រទេសដែលសម្រាប់ពង្រឹងនីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្ថែមថា៖ «រាល់ការប៉ុនប៉ងរៀបចំផែនការបះបោរតាមរយៈការប្រើប្រាស់ភាសាបរិហារកេរ្តិ៍ញុះញង់ឱ្យមានអំពើហិង្សាក៏ដូចជាការអំពាវនាវឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ក្រោកឈរដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ គឺជាទង្វើខុសច្បាប់ និងត្រូវតែធ្វើការថ្កោលទោសជាដាច់ខាត»។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី ១ មីនា ឆ្នាំ ២០២១ បានប្រកាសសាលក្រមកាត់ទោសកំបាំងមុខលោក សម រង្ស៊ី មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងគេចខ្លួនទៅបរទេសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២៥ ឆ្នាំ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចន្លោះពី ២០ ទៅ ២២ ឆ្នាំ ពីបទឧបឃាតដែលបានប្រព្រឹត្តនៅកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ ២០១៩។
បន្ទាប់ពីតុលាការកម្ពុជាចេញសេចក្តីសម្រេចបែបនេះ សភាអឺរ៉ុបកាលពីថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា ២០២១ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយបានលើកឡើងអំពីការកាត់ទោសដែលមានជនជាប់ចោទច្រើន យន្តការផ្លូវច្បាប់លើសង្គមស៊ីវិល ការចាប់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាកូវីដ១៩ ជាពិសេសការកាត់ទោសមេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី និងសមាជិកផ្សេងទៀត។
នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះសភាអឺរ៉ុបបានលើកឡើងពីបញ្ហាជាច្រើនចំណុចរួមមានទាំងការអំពាវនាវកុំឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបទទួលយកប្រទេសកម្ពុជា ជាកន្លែងសម្រាប់រៀបចំកិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបដែលគ្រោងធ្វើឡើងនៅឆ្នាំនេះ ប្រសិនបើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ មិនត្រូវបានស្ដារឡើងវិញទេនោះ។
ក្រៅពីនេះសភាអឺរ៉ុបក៏អំពាវនាវឱ្យបេសកកម្មសហភាពអឺរ៉ុបនៅភ្នំពេញ និងស្ថានទូតនៃប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុបទាំងអស់បន្តតាមដានការកាត់ទោស និងធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ពន្ធនាគារ ព្រមទាំងស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផ្ដល់សុពលភាពដល់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិឡើងវិញ និងផ្ដល់អាសនៈដល់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ជាប់ឆ្នោតនៃគណបក្សនេះចំនួន ៥ ០០៧ នាក់ឡើងវិញ។
ទោះយ៉ាងណា លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់សភាអឺរ៉ុបថាជាការសម្រេចផ្អែកទៅលើផលប្រយោជន៍ និងរបៀបវារៈនយោបាយច្រើនជាងបច្ចេកទេស សិទ្ធិមនុស្ស ឬក៏បច្ចេកទេសច្បាប់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដោយសារតែស្ថាប័ននេះបានទទួលសំណើពីក្រុមអតីតបក្សប្រឆាំងក៏ដូចជាសម្ព័ន្ធមិត្ត និងប្រទេសដែលជាមិត្តរបស់ពួកគេមួយចំនួន អ៊ីចឹងការសម្រេចគឺផ្អែកទៅលើនិន្នាការ និងទំនាក់ទំនងផលប្រយោជន៍នយោបាយច្រើនជាង»។
លោកបន្ថែមថាទោះយ៉ាងណាកម្ពុជាក្នុងនាមជារដ្ឋអធិបតេយ្យប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍អធិបតេយ្យភាព និងយន្តការច្បាប់របស់កម្ពុជាដែលមានជាធរមាន និងបន្តយន្តការសហការគ្នា ពិគ្រោះយោបល់ ដើម្បីឱ្យសភាអឺរ៉ុប និងគណៈកម្មការអឺរ៉ុបយល់ច្បាស់ពីយន្តការនីតិវិធីរបស់តុលាការនៅកម្ពុជា។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាលោក គិន ភា មើលឃើញ ទិដ្ឋភាព ២ ជុំវិញសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋសភាកម្ពុជា និងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សភាអឺរ៉ុបទាក់ទងការកាត់ទោសលើមេដឹកនាំ និងសកម្មជនអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លោកថា៖ «ទិដ្ឋភាពទី១ យើងដឹងហើយថា ដំណើរការវិនិច្ឆ័យកាត់ក្តីលើជនដែលត្រូវចោទទាំងប៉ុន្មាននាក់ដែលធ្វើដោយតុលាការកម្ពុជា គឺធ្វើឡើងក្រោមក្របខ័ណ្ឌនៃច្បាប់កម្ពុជា ដូចនេះកម្ពុជាក្នុងឋានៈជារដ្ឋអធិបតេយ្យត្រូវតែមានគោលការណ៍ច្បាប់របស់ខ្លួនក្នុងការពង្រឹងនីតិរដ្ឋ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈស្ថិរភាពផ្ទៃក្នុងប្រទេស»។ ការអនុវត្តច្បាប់វាជាសិទ្ធិពេញទីរបស់ប្រទេសនីមួយៗ សម្រាប់វិធានផ្ទៃក្នុងក្នុងការធានាដល់សន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈរបស់ប្រទេស។
ទិដ្ឋភាពទី២ ការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សភាអឺរ៉ុបលោកយល់ថា អឺរ៉ុបគួរគប្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីប្រទេសកម្ពុជាជាជាងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីចម្ងាយណាមួយដែលមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៅប្រទេសកម្ពុជា។
លោកលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំជឿថា ការមិនយល់គ្នាច្រើនជាងក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ហើយខ្ញុំអរគុណដល់អឺរ៉ុបដែលយកចិត្តទុកដាក់លើកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែគួរជួយកម្ពុជាក្នុងបែបផែនផ្សេងមិនមែនគ្រាន់តែជាការសម្តែងកង្វល់មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់កម្ពុជានោះទេ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយលោកមើលឃើញថា ជាទិដ្ឋភាពរួម បើទោះបីជាកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុបបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ឆ្លើយតបទៅវិញទៅមកក្តី ក៏នឹងមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងចំណងមិត្តភាពរបស់ភាគីទាំង ២ នោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដូច្នេះវាអាចមានចំណុចមិនយល់គ្នាទៅបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែនៅមានលំហផ្សេងទៀតដែលកម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុបអាចធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នាបាន ឧទាហរណ៍កិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចក្នុង និងក្រោយបរិបទកូវីដ បរិស្ថាន ជាហូរហែជាដើម»។
លោក គិន ភា យល់ថា ទិដ្ឋភាពមួយវាមិនអាចធ្វើឱ្យខូចទាំងស្រុងនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងសហភាអឺរ៉ុបនោះទេ ។ «ខ្ញុំយល់ថា ឱកាស និងលម្ហនៅតែមានសម្រាប់ការស្តារទំនុកចិត្ត ឬភាពជឿជាក់គ្នារវាងកម្ពុជា និងអឺរ៉ុប»៕