.jpg)
ទង់ជាតិសហភាពអឺរ៉ុបដែលតំណាងឲ្យ ២៨ ប្រទេស។ AFP
ភ្នំពេញៈ ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ និងអ្នកវិភាគបានសម្តែងការសោកស្តាយ និងបានបង្ហាញពីគោលនយោបាយ និងការយល់ឃើញអំពីផលប៉ះពាល់ និងចំណាត់ការនានា ដែលអាចកើតមាន ក្រោយពេលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA អាចត្រូវផ្អាកសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងរយៈពេល ១៨ ខែខាងមុខ។
សហភាពអឺរ៉ុបបានសម្រេចកាលពីថ្ងៃចន្ទ ក្នុងការចាប់ផ្ដើមជាផ្លូវការនីតិវិធីផ្អាកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងតែអាវុធ» EBA សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយហេតុផលថាមាន «ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងការធ្លាក់ចុះនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ» នៅកម្ពុជា។
ក្រសួងការបរទេស កាលពីថ្ងៃអង្គារ បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានឆ្លើយតបទៅនឹងការសម្រេចចិត្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ខណៈដែលក្រសួងពាណិជ្ជកម្មចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ដើម្បីកុំឲ្យសាធារណជនយល់ច្រឡំ។ ក្រសួងទាំង ២ បានបង្ហាញជំហររបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាកិច្ចការដែលខ្លួននឹងធ្វើនាពេលខាងមុខ។
ដោយបញ្ជាក់ពីការសោកស្តាយ លើការសម្រេចរបស់សហភាពអឺរ៉ុប បន្ទាប់ពីបានធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយកម្ពុជាអស់រយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍មក ក្រសួងការបរទេសថ្លែងថា៖ «ពិតណាស់កម្ពុជាដឹងច្បាស់ថា សេចក្តីសម្រេចចិត្តនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយស្នងការ ២ រូបរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដោយគ្មានពិចារណាលើជោគវាសនារបស់កម្មការិនីកម្ពុជាជិត ១ លាននាក់នោះទេ ហើយក៏មិនបានគិតគូរដល់ផលប្រយោជន៍នៃបណ្ដាសមាគមធុរកិច្ចអឺរ៉ុបនៅកម្ពុជា និងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីដ៏ល្អប្រសើរនាទសវត្សរ៍កន្លងមករវាងកម្ពុជា និងបណ្ដាសមាជិកសំខាន់ៗ របស់សហភាពអឺរ៉ុប»។
ទោះយ៉ាងណា ក្រសួងបញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងបន្តធ្វើការដោយស្មោះត្រង់ ជាមួយនឹងបណ្ដាប្រទេសទាំងនោះ ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការ និងភាពជាដៃគូដែលគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប៉ុន្តែក្រសួងប្រកាន់ជំហរច្បាស់ថា កម្ពុជា «ប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំផងដែរក្នុងការការពារសន្តិភាព ស្ថិរភាព ឯករាជភាព និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ របស់យើងទោះក្នុងតម្លៃណាក៏ដោយ»។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបន្តថា៖ «យើងនឹងនៅតែបន្តដោះស្រាយនូវរាល់បញ្ហាសង្គម សេដ្ឋកិច្ចបន្ទាន់ទាំងឡាយ ដែលប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរបស់ប្រជាជនយើង ជាពិសេសគឺពលរដ្ឋដែលពឹងផ្អែកលើវិស័យនានាដែលអាចនឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារសេចក្តីសម្រេចនេះ»។
ចំណែកក្រសួងពាណិជ្ជកម្មវិញ បានពន្យល់ពីនីតិវិធីនៃដំណើរការផ្អាក EBA ដើម្បីកុំឲ្យសាធារណជនយល់ច្រឡំ ដោយបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមិនទាន់បាត់បង់ EBA នេះទេ គឺសហភាពអឺរ៉ុប គ្រាន់តែសម្រេចស៊ើបអង្កេតប៉ុណ្ណោះ។ ការសម្រេចនឹងមានក្នុងរយៈពេល ១២ ខែ ប៉ុន្តែការយកពន្ធ ប្រសិនបើ EBA ត្រូវបានដកនឹងចាប់ផ្ដើមអនុវត្ត ១៨ ខែ គិតចាប់ពីថ្ងៃ ១២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៩។
ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានបង្ហាញចំណាត់ការនានាដើម្បីបង្ការដល់បច្ច័យជាអវិជ្ជមាន ដែលអាចកើតមាន ដោយនិយាយថា ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ បានធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ ដែលបានជួយកាត់បន្ថយថ្លៃដើមផលិតកម្ម ការដឹកជញ្ជូន និងលើកស្ទួយអត្ថប្រយោជន៍ ផ្នែកសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចដល់កម្មករកម្មការិនី និងកសិករ ព្រមទាំងប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូប។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានលុបចោលនូវការយកកម្រៃសម្រាប់គ្រប់គ្រងការនាំចេញ មិនតម្រូវឲ្យបង់កម្រៃ និងសុំវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ប្រភពដើមទំនិញ និងបានរំកិលទីតាំងឈរជើងរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានកាំកុងត្រូល ដែលកិច្ចការទាំងអស់នេះតម្រូវឲ្យរដ្ឋទទួលបន្ទុកពីការខាតបង់ចំណូលរាប់សិបលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុង ១ ឆ្នាំ»។
ក្រសួងបន្តថា តាមការណែនាំរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ កំពុងបន្តធ្វើកំណែទម្រង់ដើម្បីបង្កើនភាពប្រកួតប្រជែង នៃផលិតផលកម្ពុជា និងពង្រឹងឯករាជភាពផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
លោក ឃុន ប៊ុននី អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ យល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលបានចាត់វិធានការត្រៀមទុកមុនខ្លះហើយ។ ប្រសិនបើ EBA ត្រូវបានដកនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយនោះ មានន័យថា សហភាពអឺរ៉ុបសម្លាប់បក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា ជាពិសេសលោក សម រង្ស៊ី។ លោកបន្តថា គ្រោះថ្នាក់ អាចកើតមានដល់លោក សម រង្ស៊ី ដោយសារតែពលរដ្ឋអាចនឹងកាត់ទោសលោកដោយចោទថា បានធ្វើឲ្យខាតដល់ប្រយោជន៍ជាតិ។
លើសពីនេះទៀត លោក ប៊ុននី យល់ថា រដ្ឋាភិបាល អាចនឹងមានវិធានការតឹងរ៉ឹងជាងមុនដល់ក្រុមសង្គមស៊ីវិល ឬបក្សនយោបាយប្រឆាំងណាដែល «ធ្វើវិទ្ធង្សនាផ្នែកសន្តិសុខជាតិ នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីធានាបាននូវសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយរឹងមាំ សុខសន្តិភាព ដែលគ្មានការគំរាមកំហែង និងបន្តការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព»។
លោក ខេន លូអគ្គលេខាធិការសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាហៅកាត់ GMAC បានបញ្ជាក់កាលពីម្សិលមិញថា ការនាំចេញក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុបមានទំហំ ៤៦ ភាគរយ ខណៈដែល ៥៤ ភាគរយទៀត នាំចេញទៅទីផ្សារផ្សេង។
លោកថា ការនាំចេញប្រមាណ ២០ ភាគរយ អាចងាកទៅរកទីផ្សារក្រៅសហភាពអឺរ៉ុប។ កាលពីថ្ងៃចន្ទ សហភាពអឺរ៉ុបបញ្ជាក់ថា ទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥,៤៣ ពាន់លានដុល្លារ នៃការនាំចូលទៅអឺរ៉ុបពីកម្ពុជា ស្ថិតក្នុងប្រព័ន្ធ EBA ខណៈដែលការនាំចូលសរុប មានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥,៥៥ ពាន់លានដុល្លារ។
លោកស្រី Kohe Hasan អ្នកជំនាញផ្នែកទីផ្សារ ដែលទើបងើបឡើងនៃក្រុមហ៊ុនច្បាប់ Reed Smith មានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសសិង្ហបុរី បានថ្លែងតាមអ៊ីមែលកាលពីម្សិលមិញថា ការបាត់បង់ EBA នឹងមានផលអាក្រក់ដល់កម្ពុជា ជាពិសេសវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «វិស័យទាំងនេះ ជាបណ្ដុំនៃការងារ ហើយពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំង លើការអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះ។ បើសិនប្រព័ន្ធនេះត្រូវបានដកនោះ វាប៉ះពាល់ដល់កម្មករប្រមាណ ៧០ ម៉ឺននាក់ ដែលនឹងបាត់បង់ការងារ»។
ទោះយ៉ាងណា លោកស្រីថ្លែងថា ដោយសារតែ EBA ត្រូវបានផ្ដល់ឲ្យប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចនោះ ប្រព័ន្ធនេះនឹងត្រូវដកពីកម្ពុជា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខ។ ដូច្នេះការគំរាមកំហែងនៃការដក EBA នេះ នឹងជំរុញកម្ពុជាឲ្យពន្លឿនការគិតទៅលើគោលនយោបាយផ្នែកឧស្សាហកម្ម និងរចនាសម្ព័ន្ធ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «កម្ពុជា គួរតែពង្រីកទីផ្សារនាំចេញរបស់ខ្លួន។ ជាផ្នែកមួយនៃអាស៊ាន កម្ពុជាយ៉ាងហោចណាស់គួរតែផ្ដល់អំណាចលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន ដើម្បីបង្កើនការនាំចេញរបស់ខ្លួនទៅក្នុងទីផ្សារដែលមានប្រជាជន ៦៣៥ លាននាក់ ដែលមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងចំណោមប្រជាជនវណ្ណៈកណ្ដាល»៕
