ភ្នំពេញៈ កាលៈទេសៈដែលបណ្តាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលសម្លាប់ជីវិតមនុស្ស កាលពីថ្ងៃអង្គារក្នុងខេត្តស្វាយរៀងគឺអ្នកបើកបរសម្រេចចិត្តបើករថយន្តរបស់ខ្លួនទៅបុកឡានដែលកំពុងធ្វើចរាចរណ៍ ដើម្បីឲ្យផុតពីអ្នកជិះម៉ូតូយឺតគឺជាកាលៈទេសៈដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាដែលធ្លាប់បានជិះរថយន្តក្រុងរថយន្ដវេន ឬរថយន្តឈ្នួលលើផ្លូវជាតិកម្ពុជាបានដឹង។
ផលវិបាកគឺមនុស្សស្លាប់ ១៨ នាក់ និងរបួសច្រើននាក់ នៅពេលដែលរថយន្តក្រុងបានបុកហែកច្រៀកឡានដឹកអ្នកដំណើរក៏គេធ្លាប់ដឹងឮផងដែរ។
លោក សៅ សុវណ្ណរតនៈ មន្រ្តីបច្ចេកទេសផ្នែកសុវត្ថិភាពផ្លូវថ្នល់ និងការបង្ការរបួសនៃអង្គការសុខភាពពិភពលោកនៅកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដែលសម្លាប់ជីវិតមនុស្ស ២ ២២៦ នាក់កាលពីឆ្នាំមុន ចំនួន ១១ ភាគរយគឺទាក់ទងនឹងយានយន្តបើកវ៉ាយានយន្តដទៃទៀតដោយខុសច្បាប់ ហើយរថយន្តក្រុងគឺជាបញ្ហានៃក្តីបារម្ភជាពិសេស នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ កន្លងមក ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន បានចេញសេចក្តីព្រមានដល់ក្រុមហ៊ុនរថយន្ដក្រុងចំនួនបួន ដែលមានករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ច្រើនលើសលប់ ដែលបណ្តាលមកពីការបើកបរធ្វេសប្រហែស។
បើទោះបីមានការសន្យាជាបណ្តោះអាសន្នក្នុងការបង្ក្រាបលើគ្រោះថ្នាក់សម្លាប់មនុស្សបែបនេះក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកដែលប្រើប្រាស់ដងផ្លូវកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា សោកនាដកម្មកាលពីថ្ងៃអង្គារគឺជាលទ្ធផលនៃការមិនយកចិត្តទុកដាក់លើអ្នកបើកបរផ្សេងទៀត ក្នុងចំណោមអ្នកបើកបរដែលផ្អែកលើទម្លាប់។
លោក សារិន ដែលជាអ្នកបើករថយន្តក្រុងឲ្យក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនភ្នំពេញសូរិយា ដែលបើកលើផ្លូវរវាងរាជធានី និងខេត្តសៀមរាប បាននិយាយថា គាត់ត្រូវធ្វើសេចក្តីសម្រេចដោយប្រុងប្រយ័ត្នពេលដែលសម្រេចថា តើត្រូវបើកវ៉ាលើផ្លូវដែលពោរពេញទៅដោយម៉ូតូ និងឡានបើកយឺតៗឬយ៉ាងណា?
លោកបានបន្ថែមទៀតថា ខណៈពេលដែលក្រុមហ៊ុនចង់ឲ្យរថយន្តក្រុងរបស់ខ្លួនបានមកដល់គោលដៅតាមកាលកំណត់អ្នកបើកបរ «មិនដែលត្រូវបានស្តីបន្ទោស [នៅពេលដែលពួកគេមកដល់យឺតពេកនោះ] ព្រោះពួកគេយល់ពីស្ថានភាព និងការលំបាករបស់យើង»។
ប៉ុន្តែលោក សារិន មិនគិតថា វិធីសាស្រ្តបែបនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាទូទៅទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «អ្នកបើក [រថយន្ដ] មួយចំនួនផ្សេងទៀត មិនខ្វល់អំពីសុវត្ថិភាពរបស់អ្នកដទៃនៅលើផ្លូវនោះទេ»។
ករណីនោះមិនមែនជាការភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះលោក អៀន រឹម ទេ ដែលប្រពន្ធលោកឈ្មោះ ម៉ន ស៊ីវុន អាយុ ២៧ ឆ្នាំ ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់ ១៨ នាក់ នៅខេត្តស្វាយរៀង។
លោក រឹម បានឲ្យដឹងថា ប្រពន្ធគាត់ និងអ្នកដទៃទៀត បានជ្រើសរើសជិះជាមួយអ្នកបើកឡាននោះ ព្រោះគាត់មានកេរ្តិ៍ឈ្មោះបើកមានសុវត្ថិភាព។ ប៉ុន្តែ លោកបានបន្តទៀតថា ដោយមានអ្នកផ្សេងទៀតជាច្រើននាក់បើកបរដោយប្រុងប្រយ័ត្ន មិនមែនជាការធានាថា បានទៅដល់ដោយសុវត្ថិភាពនោះឡើយ។
លោក រឹម ឲ្យដឹងថា៖ «ចរាចរណ៍មិនអាចថ្លែងបានទេ បច្ចុប្បន្ននេះ។ មានរថយន្តដឹកទំនិញ និងរថយន្តក្រុងធុនធ្ងន់ជាច្រើនគ្រឿង [បើកវ៉ាខុសច្បាប់] លើផ្លូវ»។
រដ្ឋាភិបាលបានសន្យាពីមុនថានឹងដោះស្រាយបញ្ហាស្លាប់នៅតាមផ្លូវជាពិសេសការស្លាប់ដែលបណ្តាលមកពីគ្រោះថ្នាក់បុកនឹងរថយន្តក្រុង ទោះបីជាចំនួនអ្នកស្លាប់នៅតែខ្ពស់។ កាលពីឆ្នាំមុន (ឆ្នាំ ២០១៤) ចំនួនគ្រោះថ្នាក់ គឺជាង ៤៨០០ លើក និងចំនួនមនុស្សស្លាប់ គឺជាង ២១០០ នាក់ គឺជាចំនួនកើនឡើងធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៣។
បន្ទាប់ពីមានករណីគ្រោះថ្នាក់សម្លាប់មនុស្សរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ កាលពីឆ្នាំ ២០១៣ មន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃបានឲ្យដឹងថា ប្រអប់ខ្មៅ ដែលមិនដូចជាប្រអប់ខ្មៅក្នុងយន្តហោះនោះ នឹងត្រូវកំណត់ឲ្យដំឡើងនៅលើរថយន្តក្រុងដឹកអ្នកដំណើរនៅកម្ពុជា។
លោក ហ៊ឹម យ៉ាន ដែលអតីតប្រធាននាយកដ្ឋានសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈនៅក្រសួងមហាផ្ទៃបានថ្លែងថា៖ «យើងចង់ឲ្យក្រុមហ៊ុនដាក់ប្រអប់ខ្មៅលើរថយន្តក្រុង ដើម្បីតាមដានអ្នកបើកបរ និងដឹងថាតើពួកគេកំពុងបើកបរដោយរបៀបណា និងដើម្បីពិនិត្យល្បឿនដែលពួកគេបើកបរផងដែរ»។
ទោះយ៉ាងណា ប្រធាននាយកដ្ឋានថ្មី គឺឧត្តមសេនីយ៍ឯក លោក រុន រត្ន័ វាសនា បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោកមិនដែលបានឮពីគម្រោងនេះទេ។
លោក ឈួន វ៉ូន អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានដឹកជញ្ជួន ក្រសួងសាធារណៈការ និងដឹកជញ្ជូន បាននិយាយថា ច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីដែលត្រូវបានអនុម័ត កាលពីខែមករា នឹងបន្ថយចំនួនគ្រោះថ្នាក់នៅលើផ្លូវនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោកបានលើកឡើងថា ប្រសិនបើជនណាម្នាក់ត្រូវបានរកឃើញថា មានកំហុសបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដែលបណ្តាលឲ្យមនស្សស្លាប់ ពួកគេនឹងប្រឈមទោសជាប់ពន្ធនាគារ ពីមួយ ទៅបីឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ៤ លានទៅ ១៥ លានរៀល។ ករណីបណ្តាលឲ្យស្លាប់មនុស្សច្រើននាក់ត្រូវមានទោសជាប់ពន្ធនាគារពីពីរទៅប្រាំឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០ លានរៀលទៅ ២៥ លានរៀល។
ជាការពិត Le vanghing អ្នកបើកបររថយន្ដក្រុងដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់សម្លាប់មនុស្ស កាលពីថ្ងៃអង្គារ កំពុងអង្គុយក្នុងគុកពីបទចោទបើកបរមិនប្រុងប្រយ័ត្ន។
ចំពោះលោក រ័ត្នវាសនា បានសន្យាថា ការរួមផ្សំរវាងការអប់រំ និងការអនុវត្តច្បាប់នឹងបន្ថយចំនួនស្លាប់រៀងរាល់ឆ្នាំ (កម្មករកាត់ដេរ ៧៤ នាក់ បានស្លាប់ក្នុងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កាលពីឆ្នាំមុន)។
ដោយសន្យាផ្តោតខ្លាំងលើការរំលោភល្បឿនបើកបរ និងការបើកបរក្រោមឥទិ្ធពលគ្រឿងស្រវឹងលោកបានបន្តថា៖ «យើងត្រូវសហការគ្នារួមទាំងមន្រ្តីអនុវត្តច្បាប់ មិនត្រឹមតែផាកពិន័យទេ។ យើងអាចមើលឃើញថា ប្រហែល ៥០ ទៅ ៦០ ភាគរយនៃគ្រោះថ្នាក់លើផ្លូវគឺបណ្តាលមកពីល្បឿន»។
ក្រុមហ៊ុន Giant Ibis បានឲ្យដឹងថា ស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្នទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនរថយន្តក្រុងផ្ទាល់ត្រូវមានភាពសកម្ម។
លោក យយ វិបុល អ្នកគ្រប់គ្រងផ្នែកដឹកជញ្ជូននៅក្រុមហ៊ុនរថយន្ដក្រុង នៅរាជធានីភ្នំពេញ បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញ ថា អ្នកបើកបរទទួលការបណ្តុះបណ្តាល ហើយបើករថយន្តក្រុង ដែលមានប្រព័ន្ធ GPS ដែលតាមដានល្បឿនរបស់រថយន្ត ហើយត្រូវគេស្តីបន្ទោស ប្រសិនបើពួកគេបើកលើសល្បឿនកំណត់។ អ្នកបើកបរត្រូវបានគេប្រាប់ឲ្យបើកវ៉ាយានយន្តនៅពីមុខខ្លួន ប្រសិនបើបើកលើផ្លូវត្រង់ ហើយពួកគេអាចមើលឃើញថា គ្មានរថយន្តនៅពីមុខពីចម្ងាយទេ។
លោក សារិន អ្នកបើកបរឲ្យក្រុមហ៊ុនសូរិយ៉ា បានថ្លែងថា ការសម្រេចចិត្តប្រចាំថ្ងៃទាំងនោះ នៅទីបំផុត ទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវមកលើបុរសម្នាក់។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «យើងត្រូវតែមានការប្រុងប្រយ័ត្ន នៅពេលដែលយើងបើកនៅចំណែកផ្លូវម្ខាងទៀត។ [អ្នកបើកបរមួយចំនួន] គ្រាន់តែបើកលឿន ព្រោះពួកគេគិតថារថយន្ដក្រុងទំហំធំធ្វើឲ្យមិនសូវមានគ្រោះថ្នាក់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនគិតពីគ្រោះថ្នាក់ដែលពួកគេនឹងបង្កដល់អ្នកដទៃទេ»។
រាយការណ៍ បន្ថែមដោយ ផាក់ ស៊ាងលី
