ភ្នំពេញៈ អង្គការ WWF ក្រើនរំឭកថា ការដាក់អន្ទាក់បានក្លាយជាវិបត្តិ និងបង្កហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរដល់សត្វព្រៃដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងហានិភ័យនៃការចម្លងមេរោគពីសត្វទៅមនុស្ស ខណៈរបាយការណ៍អង្គការប៉ាន់ប្រមាណថា មានអន្ទាក់ប្រមាណ ១២,៣ លាន កំពុងគំរាមកំហែងដល់ការរស់រានរបស់សត្វព្រៃក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម។
នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបន្ទាន់របស់អង្គការ World Wide Fund For Nature អំពីរបាយការណ៍ ដែលមានចំណងជើងថា «វិបត្តិនៃការដាក់អន្ទាក់ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬ Silence of the Snares: Southeast Asia''s Snaring Crisis» កាលពីថ្ងៃទី ៩ ខែកក្កដា។ របាយការណ៍នេះបានដាក់ចំណងជើងធំៗមួយទៀតថា «អាជីវកម្មសត្វព្រៃគំរាមកំហែងដល់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីធម្មជាតិ និងបង្កហានិភ័យនៃការចម្លងមេរោគពីសត្វទៅមនុស្ស»។
របាយការណ៍ប៉ាន់ប្រមាណថា៖ «មានអន្ទាក់ប្រមាណ ១២,៣ លាន កំពុងគំរាមកំហែងដល់ការរស់រានរបស់សត្វព្រៃនៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម»។
របាយការណ៍ដដែលបង្ហាញថា ភាគច្រើននៃអន្ទាក់ទាំងនេះត្រូវបានផលិត និងច្នៃឡើងដោយប្រើខ្សែ ឬខ្សែកាប។ ការដាក់អន្ទាក់បង្កើនឱកាសដល់មនុស្សក្នុងការប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់នឹងសត្វព្រៃដែលវាជាទង្វើអាចបង្កលទ្ធភាពនៃការចម្លងមេរោគពីសត្វទៅមនុស្ស។ ជាក់ស្តែងក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា សត្វជ្រូកព្រៃ សំពោច និងសត្វពង្រូលស្ថិតក្នុងចំណោមសត្វច្រើនប្រភេទទៀតដែលជាគោលដៅនៃការដាក់អន្ទាក់ហើយសុទ្ធសឹងជាប្រភេទសត្វដែលបង្កហានិភ័យខ្ពស់បំផុតនៃការចម្លងមេរោគ។
លោក Stuart Chapman ប្រធានកម្មវិធីសត្វខ្លាប្រចាំតំបន់នៃអង្គការ WWF ថ្លែងថា៖ «អន្ទាក់បានសម្លាប់ និងបង្ករបួសធ្ងន់ធ្ងរដល់ជីវិតសត្វព្រៃដោយមិនរើសប្រភេទឡើយ។ អន្ទាក់នេះហើយដែលបាននិងកំពុងបំផ្លាញជីវិតសត្វព្រៃសំខាន់ៗនៅក្នុងតំបន់ចាប់តាំងពីប្រភេទសត្វធំៗដូចជាសត្វខ្លាធំ និងសត្វដំរីអាស៊ីរហូតដល់សត្វពង្រូល និងសត្វសំពោច ហើយបន្ថែមលើនេះ វាឈានទៅធ្វើឱ្យតំបន់ព្រៃទាំងមូលលែងមានវត្តមានសត្វព្រៃទៀតផង»។
លោកបន្តថា៖ «សត្វព្រៃអាចបន្តរស់រានបាន លុះត្រាតែរដ្ឋាភិបាលនៃបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ចាត់វិធានការបន្ទាន់ចំពោះវិបត្តិអន្ទាក់នេះ»។
របាយការណ៍បង្ហាញថា តម្រូវការសាច់សត្វព្រៃ និងផលិតផលសត្វព្រៃរបស់មនុស្សរស់នៅតំបន់ទីក្រុងសម្រាប់ភាពស៊ីវិល័យជាកត្តាជំរុញឱ្យការដាក់អន្ទាក់ដើម្បីចាប់សត្វព្រៃកើនឡើង ហើយបានបង្កហានិភ័យដល់ថនិកសត្វរស់នៅលើគោកក្នុងតំបន់ប្រមាណជាង ៧០០ ប្រភេទ។ ក្នុងនោះរួមមានសត្វសំខាន់ៗដែលជាប្រភេទកំពុងរងគ្រោះថ្នាក់បំផុតក្នុងតំបន់ដូចជាសត្វដំរីអាស៊ី សត្វខ្លាធំ សត្វទន្សោង និងរមាំងជាដើម។ របាយការណ៍ដដែលរកឃើញថា មានអន្ទាក់ចំនួន ២៣៤ ២៩១ ត្រូវបានដោះ និងប្រមូលចេញពីក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន ៥ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគិតចាប់ពីឆ្នាំ ២០១០ មកទល់ឆ្នាំ ២០១៩។
លោក សេង ទៀក នាយក WWF កម្ពុជាថ្លែងថា វិបត្ដិអន្ទាក់នេះក៏ជាកត្ដាសំខាន់មួយដែលនាំឱ្យមានការថយចុះនូវចំនួនប្រភេទសត្វស៊ីសាច់ជាអាហារមួយចំនួនទៀតក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិដែលគាំទ្រដោយ WWF ដូចជាសត្វខ្លារខិន ខ្លាពពក និងសត្វឆ្កែព្រៃព្រមទាំងប្រភេទសត្វជាចំណីរបស់ពួកវាដូចជាទន្សោង ឈ្លូស ជ្រូកព្រៃ ខ្ទីង រមាំង និងសត្វប្រើស។
លោកថ្លែងថា៖ «អន្ទាក់នៅតែជាក្តីបារម្ភចម្បងចំពោះការរស់រានរបស់សត្វព្រៃ ហើយការដកអន្ទាក់ចេញពីព្រៃតែមួយមុខនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ។ ការពង្រឹងបទប្បញ្ញត្តិច្បាប់បន្ថែមទៀត ការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពក្នុងការអនុវត្តនីតិវិធីតុលាការ និងការដាក់ទោសទណ្ឌឱ្យធ្ងន់ធ្ងរដល់ជនល្មើសច្បាប់ សុទ្ធសឹងជាតម្រូវការចាំបាច់ណាស់ ដើម្បីបញ្ចប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសត្វព្រៃដែលជាគោលដៅនៃការដាក់អន្ទាក់»។
WWF កំពុងអំពាវនាវជាសកលឱ្យមានការទទួលស្គាល់ និងអនុវត្តគោលការណ៍សុខភាពតែមួយ (One Health) ដោយផ្សារភ្ជាប់សុខភាពរបស់មនុស្សសត្វ និងបរិស្ថានដែលពឹងអាស្រ័យរួមគ្នា ហើយទទូចសុំឱ្យគោលការណ៍នេះត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចស្តីពីសត្វព្រៃ និងការប្រើប្រាស់ដីធ្លី។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានថ្លែងថា អន្ទាក់គឺជាឃាតករលាក់មុខសម្លាប់សត្វព្រៃកម្ពុជា។ ការដោះអន្ទាក់គ្រប់ប្រភេទចេញពីតំបន់ការពារធម្មជាតិពីខែមករាដល់ខែមិថុនាឆ្នាំនេះ អន្ទាក់ ២០ ១៧៩ ត្រូវបានដោះយកចេញមានន័យថាបានជួយជីវិតសត្វព្រៃជាច្រើន ម៉ឺនក្បាលឱ្យរួចជីវិត។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ អន្ទាក់ជាង ៤ ម៉ឺនក៏ត្រូវបានដោះចេញពីតំបន់ការពារធម្មជាតិនានាផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អន្ទាក់ក៏ជាការគំរាមកំហែងដល់ប្រភេទសត្វមួយចំនួនដែលស្ថិតក្នុងប្រភេទកម្រស្រាប់ឱ្យបាត់បង់ និងផុតពូជពីលើផែនដីយើងនេះ»៕
វីដេអូ៖f