ភ្នំពេញ: លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអនុញ្ញាតឲ្យអាជ្ញាធរមីនពិគ្រោះយោបល់ ដើម្បីឲ្យកងយោធពលខេមរភូមិន្ទចំនួន ២ ពាន់នាក់ អាចចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ ខណៈដែលថវិកាត្រូវប្រើមានប្រមាណ ៣៧៧ លានដុល្លារ សម្រាប់ធ្វើសកម្មភាពលើផ្ទៃដីប្រមាណ ៨០៦ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា។
តាមសារលិខិតរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចុះថ្ងៃទី ១២ ខែកុម្ភៈ ស្ដីពីការប្រារព្ធខួបលើកទី ២១ នៃទិវាជាតិយល់ដឹងអំពីមីន ដែលនឹងមកដល់នៅថ្ងៃ ២៤ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ ដែលភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ទទួលបានពីម្សិលមិញឲ្យដឹងថា គ្រាប់មីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះសល់ពីសង្គ្រាម មិនត្រឹមតែបង្កឲ្យពលរដ្ឋធ្លាក់ខ្លួនពិការ ស្លាប់បាត់បង់ជីវិតប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងជាឧបសគ្គសម្រាប់ការស្ដារ និងអភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពគ្រួសារ សេដ្ឋកិច្ចជាតិទៀតផង។
សារលិខិតបន្តថា ដើម្បីបង្កើនកិច្ចប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីនឲ្យសម្រេចបានតាមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ «កម្ពុជាគ្មានមីនឆ្នាំ ២០២៥» រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេចចូលរួមជាថវិកាបដិភាគ ១០ ភាគរយទៅគ្រប់គម្រោងថ្មីៗសម្រាប់ការបោសសម្អាតមីនដើម្បីមនុស្សធម៌ជាលក្ខណៈទ្វេភាគី ឬពហុភាគី និងបានដាក់ចេញផែនការជាក់លាក់ក្នុងការបញ្ចប់ការស្រាវជ្រាវទិន្នន័យជាមូលដ្ឋានចំនួន ៧៣ ស្រុកក្នុងខេត្តមួយចំនួននៅភាគខាងកើតប្រទេសក្នុងឆ្នាំ ២០២០ នេះ។
សារលិខិតបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងនាមខ្ញុំរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំបានផ្តល់ការអនុញ្ញាតឲ្យអាជ្ញាធរមីនបន្តប្រជុំពិគ្រោះយោបល់ ពិចារណា និងសិក្សាជាមួយកងយោធពលខេមរភូមិន្ទពីលទ្ធភាពនៃការចូលរួមរបស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទចំនួន ២ ពាន់នាក់ក្នុងប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌។ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០២៥ កម្ពុជានៅត្រូវការថវិកាប្រមាណ ៣៧៧ លានដុល្លារបន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើការបោសសម្អាតផ្ទៃដីដែលមានមីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមប្រមាណ ៨០៦ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋដែលបានជួបប្រទះមីន គ្រាប់បែកចង្កោម ឬសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម សូមកុំប៉ះពាល់គ្រាប់ទាំងនោះជាដាច់ខាត ហើយត្រូវរាយការណ៍ជូនអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឬប្រតិបត្តិករបោសសម្អាតដែលនៅជិតបំផុត។ ហាមទិញ លក់ រក្សា កែច្នៃមីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះ ដែលជាអំពើល្មើសច្បាប់ ហើយត្រូវសាកសួរអាជ្ញាធរ ឬអ្នកដែលដឹងច្បាស់អំពីព័ត៌មានក្នុងតំបន់ដែលបងប្អូនមានបំណងប្រើប្រាស់ដីទាំងនោះ ធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ឬរុករកអនុផលព្រៃឈើ។
លោក លី ធុជ ទេសរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេស និងជាអគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរមីនបានថ្លែងពីម្សិលមិញថា លោកគាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ ជាមួយនេះលោកបានជំរុញឲ្យមានការចូលរួមបន្ថែមពីប្រទេសជាមិត្ត ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រតិបត្តិករជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងការពន្លឿនការរំដោះផ្ទៃដីជូនពលរដ្ឋ ដើម្បីប្រើប្រាស់បង្កបង្កើនផល កសាងភូមិ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដើម្បីរួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក លី ធុជ បានលើកឡើងថា មីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះសល់ពីសង្គ្រាមនៅតែគំរាមកំហែងដល់ពលរដ្ឋ និងជាឧបសគ្គដល់ការអភិវឌ្ឍជាតិ។ ជាក់ស្ដែងឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅអត្រាជនរងគ្រោះមានការកើនឡើងចំនួន ៣៣ ភាគរយ បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ថ្វីបើការបោសសម្អាតមីនបាននិងកំពុងទទួលលទ្ធផលល្អយ៉ាងណាក្ដី ក៏យើងនៅតែបន្តអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយទូលាយតាមរយៈវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ បណ្ដាញសង្គម ផ្ទាំងប៉ាណូ ខិត្តប័ណ្ណ និងរហូតដល់ការបញ្ចូលអប់រំអំពីមីននៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សារបស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាព្រមទាំងការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធគ្រឿងផ្ទុះ និងគ្រាប់រំសេវ និងវិធានការរដ្ឋបាលនានាថែមទៀត»។
លោក ឈុំ សុជាត អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិពីម្សិលមិញមិនអាចទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញសារលិខិតនេះបានទេដោយទូរស័ព្ទលោកគ្មានអ្នកទទួល។
លោក ហេង រតនា អគ្គនាយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC) បានថ្លែងពីម្សិលមិញថា អនុសាសន៍នេះជាការល្អ ដើម្បីជំរុញការរុករក និងរំដោះផ្ទៃដីឲ្យបានទៅតាមផែនការ ឬអាចសម្រេចបានមុនផែនការដែលបានកំណត់។
លោកបន្តថា មន្ត្រីទាហានប្រមាណជាង ៣០០ នាក់ ត្រូវបានគ្រូបង្គោលរបស់ CMAC បណ្ដុះបណ្ដាលឲ្យមានជំនាញ និងយល់ដឹងពីវិធានការរំដោះមីន ការរុករក ការពារសុវត្ថិភាព និងការបំផ្លាញចោលផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រុមទាហានទាំងជាង ៣០០ នាក់នេះ គាត់បានយល់ដឹងច្រើនគឺអាចនិយាយបានថា គាត់មានសមត្ថភាពក្នុងការចូលរួមរំដោះមីនជាមួយយើង ប៉ុន្ដែយើងនៅកង្វះសម្ភារបំពាក់លើខ្លួនគាត់ក្នុងអំឡុងពេលចុះប្រតិបត្តិការ។ CMAC នឹងបន្តបណ្ដុះបណ្ដាលកងកម្លាំងទាហានយើងបន្ថែមទៀត ដើម្បីឆ្លើយតបតាមតម្រូវការចាំបាច់»។
គួររំឭកថា សកម្មភាពបោសសម្អាតមីន គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះសល់ពីសង្គ្រាមនៅកម្ពុជាមានរយៈពេល ២៨ ឆ្នាំហើយ (១៩៩២-២០១៩) បើគិតត្រឹមខែធ្នូឆ្នាំ ២០១៩។ ក្នុងរយៈពេលនេះបានរំដោះផ្ទៃដីមានមីនប្រមាណ ១ ៩៧៩ ៤៧៦ ៦២៣ ម៉ែត្រក្រឡា រកឃើញ និងកម្ទេចចោលគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួន ១ ០៨០ ៨១៤ គ្រាប់មីនប្រឆាំងរថក្រោះចំនួន២៥ ១៨៦ គ្រាប់ គ្រាប់បែកចង្កោម និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ២ ៨៣២ ៦២៦ គ្រាប់។ ក្នុងនោះបានធ្វើឲ្យចំនួនជនរងគ្រោះថយចុះពីចំនួន ៤ ៣២០ នាក់ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ មកត្រឹមចំនួន ៧៧ នាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ កន្លងទៅ៕