ភ្នំពេញៈ អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត បានថ្លែងថា កម្ពុជាកំពុងស្ថិតនៅលើ «ផ្លូវបំបែកសំខាន់មួយ» ដោយលោកស្រីលើកឡើងនូវក្តីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីការកំហិតទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ការចូលរួមក្នុងនយោបាយ និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ និងអះអាងថា «សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍ» មិនអាចមិនរួមបញ្ចូលកាតព្វកិច្ចសិទ្ធិមនុស្សបានទេ។
បេសកជនសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបានបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១០ ថ្ងៃមកប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានធ្វើឡើងជាច្រើនខែ បន្ទាប់ពីមានការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា អតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងការបង្ក្រាបទៅលើសង្គមស៊ីវិល ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងអ្នកប្រឆាំង។
លោកស្រី ស្ម៊ីត បានថ្លែងមកកាន់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកាលពីល្ងាចថ្ងៃពុធដោយអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលស្តារសេរីភាពមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសនេះឡើងវិញ ដែលលោកស្រីនិយាយថាត្រូវបានរារាំង «ធ្ងន់ធ្ងរ» ជាពិសេសខណៈការបោះឆ្នោតជាតិនាខែកក្កដាខាងមុខខិតជិតមកដល់។
លោកស្រី ស្ម៊ីត បានថ្លែងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរអមនឹងរបាយការណ៍ផ្លូវការរបស់លោកស្រីថា៖ «កម្ពុជាកំពុងស្ថិតនៅលើផ្លូវបំបែកសំខាន់មួយហើយត្រូវចាប់យកសិទ្ធិមនុស្ស ខណៈវាជាកត្តាមិនអាចខ្វះបាននៅក្នុងការទ្រទ្រង់សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍដែលបានមកយ៉ាងលំបាក»។ «សិទ្ធិមនុស្ស គឺសំខាន់ណាស់សម្រាប់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍដែលយូរអង្វែង។ វាមិនអាចមិនត្រូវបានអើពើនោះទេ»។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្ថែមថា៖ «សិទ្ធិចំពោះការចូលរួមនយោបាយ និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិគឺសំខាន់ក្នុងអំឡុងដំណើរការបោះឆ្នោត ហើយអាជ្ញាធរត្រូវមានការទទួលខុសត្រូវ ដើម្បីធានាថា បុគ្គលគណបក្សនយោបាយ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាចប្រតិបត្តិការដោយមិនមានការគំរាមកំហែង ឬទទួលរងការដាក់ទណ្ឌកម្ម»។
ខណៈលើកឡើងនូវក្តីបារម្ភអំពីវិសោធនកម្មច្បាប់ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលត្រូវបានអនុម័តតាមរយៈសភាដែលជាឧបករណ៍នៅក្នុងការធ្វើឲ្យមានការបង្ក្រាបកាលពីឆ្នាំមុន លោកស្រី ស្ម៊ីត បានថ្លែងជាដដែលថា ក្តីបារម្ភលើការបន្តប្រើប្រាស់ច្បាប់ដើម្បីបង្ក្រាបជាជាងប្រើប្រាស់នីតិរដ្ឋ។
លោកស្រីថ្លែងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោកស្រីថា៖ «បើមិនដូច្នោះទេអភិបាលកិច្ចក្លាយជាការប្រើច្បាប់ដើម្បីបង្ក្រាប ដែលច្បាប់មិនគោរពគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្សដែលមិនទទួលយកនៅក្នុងដំណើរការតម្លាភាព និងត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងលក្ខណៈព្រៃផ្សៃ ឬរើសអើង»។
ខណៈមានការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោកស្រី ស្ម៊ីត បានចោទសួរអំពីការប្រើប្រាស់វីដេអូឃ្លីបរបស់លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការស៊ើបអង្កេតដោយតុលាការថ្នាក់ក្រោមដែលត្រូវបានប្រើដោយតុលាការកំពូលក្នុងការរំលាយគណបក្សប្រឆាំង។ លោកស្រី ស្ម៊ីត កំពុងសំដៅទៅវីដេអូឃ្លីបដែលបង្ហាញថា លោក កឹម សុខា ទទួលស្គាល់អំពីការប្រើប្រាស់ជំនួយរបស់អាមេរិក គឺគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយនៃភ័ស្តុតាងដើម្បីជាហេតុផលចោទប្រកាន់ពីបទ «ក្បត់ជាតិ» ប៉ុន្តែក៏ជាផ្នែកមួយនៃភ័ស្តុតាងដែលផ្តល់ទៅតុលាការកំពូលដោយក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីកម្លាំងសន្តិសុខបាញ់អ្នកតវ៉ាសិទ្ធិដីធ្លីនៅក្នុងខេត្តក្រចេះកាលពីសប្តាហ៍មុន លោកស្រី ស្ម៊ីត ថ្លែងថាវាពាក់ព័ន្ធនឹងផ្ទះរបស់អ្នកភូមិដែលត្រូវបានដុតនៅក្នុងចម្ការដែលលោកស្រីថ្លែងថា ហាក់បីដូចជាមិនមានការបញ្ជាក់អំពីការស្លាប់ ប៉ុន្តែអ្នកតាមដានសង្គមស៊ីវិលគួរត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលទៅក្នុងចម្ការនោះ។
លោកស្រីបានថ្លែងនៅក្នុងរបាយការណ៍របស់លោកស្រីថា៖ «នៅក្នុងអត្ថប្រយោជន៍នៃការលើកកម្ពស់ទំនុកចិត្ត និងតម្លាភាពខ្ញុំជឿថា វាសំខាន់ក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកតាមដានឯករាជ្យចូលទៅទីនោះ។ ខ្ញុំអំពាវនាវឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ខៀវ សុភ័គ បានថ្លែងថាលោកស្រី ស្ម៊ីតមានការយល់ដឹងអំពីប្រទេសកម្ពុជា ដោយលោកប្រដូចថា លោកស្រីកំពុងមើលទៅទិសខាងលិចនៅពេលដែលព្រះអាទិត្យកំពុងរះនៅទិសខាងកើត។ លោកបានថ្លែងថា៖ «នៅពេលពួកគេទទួលបន្ទុកតំណែងដូចនេះ ពួកគេមើលមកកម្ពុជាពីកន្លែងដែលផ្ទុយនឹងព្រះអាទិត្យ»។
លោកបានច្រានចោលអំពីក្តីបារម្ភរបស់លោកស្រី ស្ម៊ីត ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ដោយលោកលើកឡើងថា វាជាលក្ខណៈរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «នោះហើយជាហេតុផលដែលលោកស្រីមិនអាចយល់ស្របអំពីរឿងកម្ពុជា។ យើងគ្រាន់តែអនុវត្តផ្អែកតាមច្បាប់»។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនលោក សុខ ឥសាន ក៏បានច្រានចោលដូចគ្នាដែរនូវរបាយការណ៍បេសកកម្មរបស់លោកស្រីដោយថ្លែងថា លោកស្រីកំពុងជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការរបស់តុលាការ និងបន្ទាប់ឯករាជភាពរបស់តុលាការ។ លោកថ្លែងថា៖ «កម្ពុជាគ្រាន់តែអនុវត្តច្បាប់ដើម្បីធានាស្ថិរភាពនៃប្រជាធិបតេយ្យ»។
នាយិកាអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូលោកស្រី Naly Pilorge ថ្លែងថាលោកស្រី ស្ម៊ីតត្រូវបន្តតាមដានលើការបន្តដាក់កំហិតរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅលើសេរីភាព ព្រមទាំងការតម្រង់ទិសដៅទៅរកសង្គមស៊ីវិល។ «យើងសង្ឃឹមថាលោកស្រី ស្ម៊ីត នឹងបន្តតាមដានដិតដល់បន្ថែមទៀតទៅលើការបំពានសិទ្ធិមនុស្សដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រឈមមុខ និងការដាក់កំហិតទៅលើសង្គមស៊ីវិលដែលគ្រាន់តែផ្តល់ជំនួយ និងការគាំទ្រទៅជនរងគ្រោះ»៕ PS