.jpg)
លោក កឹម សុខា ពេលមកដល់ផ្ទះរបស់គាត់កាលពីព្រឹកថ្ងៃម្សិលមិញ។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញៈ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ប៉ុន្តែសេរីភាពត្រូវបានរឹតត្បិតតឹងរ៉ឹងបំផុតទាំងការដើរហើរ និងទំនាក់ទំនងជាមួយសាធារណជន។
លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយត្រូវបានដោះលែងបណ្ដោះអាសន្នពីពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំកាលពីព្រឹកថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ។
ប៉ុន្តែ ដីកាសម្រេចដោះលែងនេះបានកម្រិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់លោកយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងច្បាស់លាស់បំផុតដែលមេធាវីយល់ថា វាស្មើនឹងការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះ។
យោងតាមដីកាសម្រេចរបស់ចៅក្រមស៊ើបសួរ គី ឫទ្ធី ដែលមានទាំងការទទួលដំណឹងរបស់ព្រះរាជអាជ្ញាលោក សៀង សុខ ផងនោះបានបញ្ជាក់ថាលោក កឹម សុខា ត្រូវបានដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ដោយសារហេតុផលសុខភាពរបស់លោកនឹងដើម្បីធានាឲ្យជនត្រូវចោទមានវត្តមានចំពោះមុខតុលាការ និងដើម្បីចៀសវាងការរាំងស្ទះក្នុងនីតិវិធីស៊ើបសួរ។
ដីកាដដែលបានបញ្ជាក់ថា ការឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការនេះត្រូវគោរពកាតព្វកិច្ចមួយចំនួនដូចជា៖ «ក្រៅពីលំនៅឋានដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅលើផ្លូវលេខ ៣១៣ មិនត្រូវចេញក្រៅពីព្រំប្រទល់នៃដែនដីដែលខណ្ឌដោយផ្លូវលេខ ៣១៣ ផ្លូវ ៣១១ និងផ្លូវ ៦០៨។ ក្នុងករណីចាំបាច់ដោយសារហេតុផលសុខភាពដែលត្រូវចាកចេញពីព្រំប្រទល់ដែនដីនេះត្រូវរាយការណ៍សុំការអនុញ្ញាតពីចៅក្រមស៊ើបសួរ ឬចៅក្រមដែលមានសមត្ថកិច្ច»។
ដីកាបានបន្តថាលោក កឹម សុខា ត្រូវឆ្លើយតបនឹងការកោះហៅពីគ្រប់បុគ្គលដែលចាត់តាំងដោយចៅក្រមស៊ើបសួរ ប៉ុន្តែលោកមិនត្រូវជួបបុគ្គលមួយចំនួនដែលរួមមាន «អតីតថា្នក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងបុគ្គលដែលអាចពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿង ជនបរទេស ជាពិសេសជនបរទេសដែលអាចមានការពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿង»។
លើសពីនេះទៀតចៅក្រមស៊ើបសួរហាមមិនឲ្យលោក កឹម សុខា ធ្វើសកម្មភាពជួបជុំក្នុងគោលដៅនយោបាយ ឬសកម្មភាពនយោបាយផ្សេងទៀត។ ក្នុងករណីដែលលក្ខខណ្ឌខាងលើមិនត្រូវបានអនុវត្តតាមចៅក្រមស៊ើបសួរតម្រូវឲ្យសមត្ថកិច្ចរាយការណ៍ជូនតុលាការ។
ចៅក្រម គី ឫទ្ធី បានបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រសិនបើជនត្រូវចោទគេចវេះដោយចេតនាពីកាតព្វកិច្ចត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ ចៅក្រមស៊ើបសួរអាចសម្រេចឲ្យឃុំខ្លួនជនត្រូវចោទជាបណ្ដោះអាសន្នបាន»។
លោកស្រី ម៉េង សុភារី មេធាវីម្នាក់ក្នុងចំណោមមេធាវីដទៃទៀតរបស់លោក កឹម សុខា បានថ្លែងប្រាប់ឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា បើទោះបីជាដីកាសម្រេចមិនបានសរសេរថាលោក កឹម សុខា ស្ថិតនៅក្រោមការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែការកម្រិតសេរីភាពរបស់លោកបែបនេះគឺមិនខុសពីការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះទេ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ការសម្រេចនេះមិនសរសេរថាដាក់នៅក្នុងការឃុំក្នុងផ្ទះទេ ក៏ប៉ុន្តែការដើរហើរគឺមានកម្រិតដោយសារតែចៅក្រមស៊ើបសួរកម្រិតព្រំប្រទល់ក្នុងការដើរហើរមានន័យថា ដើរតែក្នុងព្រំប្រទល់ គេគូសផែនទីឲ្យគាត់ដើរ។ ដូច្នេះហើយអ្វីដែលកូនគាត់និយាយវាស្ទើរតែមិនខុសនោះទេ»។ លោកស្រីអះអាងដូច្នេះសំដៅដល់ការលើកឡើងរបស់កញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា កូនស្រីលោក កឹម សុខា ដែលបានថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានថា ឪពុករបស់កញ្ញាកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះ។
ប៉ុន្តែលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានថ្លែងថាការដោះលែងលោក កឹម សុខា ឲ្យនៅក្រៅឃុំនេះគឺជាសិទ្ធិសម្រេចរបស់ចៅក្រមស៊ើបសួរ ហើយវាមិនមែនជាការដាក់លោក កឹម សុខា ក្នុងការឃុំខ្លួននៅផ្ទះទេ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ថ្លែងថា៖ «ការដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នដោយដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការនេះ គឺជាការអនុវត្តនីតិវិធីច្បាប់ ហើយវាមិនមែនជាការដោះលែងឲ្យរួចខ្លួន ឬឲ្យរួចផុតពីបទចោទនោះទេបានន័យថា ដំណើរការនីតិវិធីតុលាការនៅតែដំណើរការទៅមុខទៀត រហូតដល់ពេលសវនាការលើសំណុំរឿងនេះ»។
លោកបន្តថា៖ «ការឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះ ឬមិនឃុំគឺយើងមិនមានបញ្ញត្តិច្បាប់អីពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះទេ នេះគឺជាសិទ្ធិរបស់គាត់ទេ គាត់ចង់នៅក្នុងផ្ទះ ឬមិននៅក្នុងផ្ទះគឺជារឿងរបស់គាត់។ អ្វីសំខាន់គាត់ត្រូវគោរពតាមលក្ខខណ្ឌដែលតុលាការបានកំណត់ឲ្យ»។
ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា APHR បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្វាគមន៍ការដោះលែងនេះ ប៉ុន្តែបានទាមទារឲ្យមានការទម្លាក់បទចោទពីលោក កឹម សុខា ទាំងស្រុង។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ចេញផ្សាយភ្លាមៗកាលពីម្សិលមិញបានសរសេរថា៖ «លោក កឹម សុខា គួរត្រូវបានដោះលែងដោយឥតលក្ខខណ្ឌ ហើយការចោទប្រកាន់ទាំងអស់ត្រូវបានទម្លាក់ចោល។ យើងស្វាគមន៍ចំពោះការដោះលែងលោក កឹម សុខា ពីការឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ ប៉ុន្តែវានៅតែស្ថិតនៅឆ្ងាយពីអ្វីដែលចាំបាច់»។
APHR បានបន្តថាដោយសារតែកម្ពុជាមានរដ្ឋសភាដែលមានបក្សតែមួយ ហើយមិនមានគណបក្សប្រឆាំងពិតប្រាកដនោះ មជ្ឈដ្ឋានអន្តរជាតិនឹងនៅតែឃ្លាំមើលរហូតដល់មានការបោះឆ្នោតមួយដែលសេរីត្រឹមត្រូវ បើមិនដូច្នេះទេ អន្តរជាតិនៅតែមើលឃើញកម្ពុជាជាប្រទេសផ្ដាច់ការ។ APHR យល់ឃើញថា ការដោះលែងបណ្ដោះអាសន្ននេះបង្ហាញថារដ្ឋាភិបាលមួយកំពុងស្វែងរកភាពស្របច្បាប់ក្រោយពេលបានគ្រប់គ្រងរដ្ឋសភា និងប្រទេសតាមរយៈ «ការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ»។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគនយោបាយបានថ្លែងថាការដោះលែងលោក កឹម សុខា មិនមែនជារឿងចៃដន្យ ឬក៏កើតឡើងដោយចិត្តអធ្យាស្រ័យរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «វាភ្ជាប់នឹងការផ្ដល់កិត្តិយសលើកាតព្វកិច្ចរបស់លោកក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» ជាមួយនឹងសហភាពអឺរ៉ុបដែលគេទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា បូករួមទាំងការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិក និងការធ្វើដំណើររបស់លោកខាងមុខនេះទៅចូលរួមសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីក្រុងញូវយ៉កក៏ដូចជាការចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ីអឺរ៉ុបនៅទីក្រុងប្រ៊ុចសែល ប្រទេសបែលហ្ស៊ិក។ លោកប្រហែលជាត្រូវបានគេមិនរាប់រក ឬមានអារម្មណ៍អាម៉ាស់នៅក្នុងវេទិកាអន្តរជាតិទាំងនោះ»។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ សូ ចន្ថា ថ្លែងថាការដោះលែងនេះស្ថិតនៅលើទិដ្ឋភាព ៣ យ៉ាងគឺ វាជាការត្រៀមរបស់គណបក្សកាន់អំណាចក្រោយពេលបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មី ឬដោយសារតែសម្ពាធពីអន្តរជាតិដែលប៉ះពាល់ដល់ភាពស្របច្បាប់ និងទី ៣ គឺដោយសារតែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានចុះខ្សោយហើយ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះចៅក្រមស៊ើបសួរ គី ឫទ្ធី កាលពីម្សិលមិញក៏បានសាកសួរលោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ IDEA ក្នុងនាមសាក្សីពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា។ ថ្លែងប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្រោយការសាកសួរលោក វន់ ពៅ ថ្លែងថាតុលាការបានសាកសួរលោកអំពីករណីបាតុកម្ម តែមិនលម្អិតទេ។
លោកបានថ្លែងយ៉ាងខ្លីថា៖ «សំណួរសួរពាក់ព័ន្ធនឹងព្រឹត្តិការណ៍ចុងឆ្នាំ ២០១៣ ដើមឆ្នាំ ២០១៤ និងសួរអំពីទំនាក់ទំនងរវាងយើង និងឯកឧត្តម កឹម សុខា នេះជាសំណួរសំខាន់»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីយប់ថ្ងៃទី ៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ នៅពេលយប់ត្រូវបានយកទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ក្រោមបទចោទ «សន្ទិដ្ឋភាពជាមួយបរទេស» តាមមាត្រា ៤៣៣ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ បទល្មើសដែលប្រឈមជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ៣០ ឆ្នាំ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា៖ «អ្វីដែលបានបញ្ជាក់ពីតុលាការក្រុងភ្នំពេញហ្នឹងបានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុពាក់ព័ន្ធនឹងសុខភាពរបស់គាត់ដែលជាការស្នើសុំ។ វាអត់មានពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយអីទេ»។
លោកអះអាងបន្ថែមទៀតថា៖ «អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលគាត់និយាយតាមទំនើងចិត្តរបស់គាត់ គាត់មិនមែនអ្នកច្បាប់ មិនមែនអ្នកច្បាប់ទម្លាប់។ តុលាការគេបានពន្យល់ប្រាប់ថា មូលហេតុនៃការដោះលែងជាទិដ្ឋភាពច្បាប់ ហើយជាស្ថាប័នវិជ្ជាជីវៈយើងអត់អាចទៅលូកលាន់រឿងនេះទេ»៕
រាយការណ៍បន្ថែមដោយ វ៉ន ដារ៉ា
