សៀមរាប៖ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិដែលជំនួសឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងការចូលរួមបើកកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ានលើកទី ១៤ នៅខេត្តសៀមរាបកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញបានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសអាស៊ានរួមគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយជាអ្វីដែលលោកអះអាងថាកំពុងរីករាលដាលក្នុងតំបន់គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ។
លោក ទៀ បាញ់ បានលើកឡើងថា ឱសថក្លែង និងអន់គុណភាពគឺជាបញ្ហាប្រឈមយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែលប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវតែរួមគ្នាដោះស្រាយជាបន្ទាន់ ពីព្រោះវាកំពុងរីករាលដាលគួរបារម្ភទាំងក្នុងតំបន់ និងពិភពលោកជាពិសេសឱសថទាំងនេះត្រូវបានគេផ្សព្វផ្សាយលក់តាមអនឡាញគ្មានប្រភពច្បាស់លាស់ និងមិនបានចុះបញ្ជិកាត្រឹមត្រូវ។ នេះបើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុក លោក ហ៊ុន សែន ដែលបានស្រង់សុន្ទរកថារបស់លោក ទៀ បាញ់ ថ្លែងបើកកិច្ចប្រជុំ រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ាន។
លោក ទៀ បាញ់ បន្តថាការប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពធ្វើឱ្យប៉ះពាល់អាយុជីវិត គ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ សុវត្ថិភាពសង្គម និងធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិផងដែរ។
លោកថា៖ «អាស៊ានត្រូវរួមគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរវិស័យ ការបន្តពង្រឹងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ការលើកកម្ពស់សមត្ថភាពមន្ត្រីបច្ចេកទេសការតាមដានស្រាវជ្រាវជាប់ជាប្រចាំ និងការបន្តពង្រឹងយន្តការអភិបាលកិច្ចល្អ»។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក WHO ដែលបានផ្សព្វផ្សាយកាលពីដើមឆ្នាំ ២០១៨ ឲ្យដឹងថា ផលិតផលឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពគឺមានគ្រប់ប្រភេទនៃថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាល ហើយអង្គការនេះប៉ាន់ប្រមាណថា ១ ក្នុងចំណោម ១០ នៃផលិតផលថ្នាំពេទ្យដែលស្ថិតក្នុងប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យម និងទាបគឺអន់គុណភាព និងក្លែងក្លាយ។
កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ាន អាស៊ានបូក ៣ និងអាស៊ានចិនធ្វើឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី ២៩ ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហាក្រោមប្រធានបទលើកកម្ពស់សុខភាពប្រជាជនអាស៊ានទាំងមូលដូចជា ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព ការធានានិរន្តរភាពហិរញ្ញប្បទានសេវាថែទាំសុខភាព ការពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងការអនុវត្តនិយតកម្មសុខភាពអន្តរជាតិរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក និងនវានុវត្តន៍នៃការពង្រឹងសេវាថែទាំសុខភាព។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះលោក ទៀ បាញ់ ក៏បានស្នើឱ្យប្រទេសអាស៊ានត្រូវរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនទៀតដូចជា ការកាត់បន្ថយគម្លាតផ្នែកគុណភាពសេវាសុខាភិបាលក្នុងតំបន់ការត្រៀមលក្ខណៈឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ ការកាត់បន្ថយគម្លាតនៃបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្ដ្រតាមរយៈការជួយបំពេញគ្នាទៅវិញទៅមកនូវចំណុចខ្វះខាត និងការរួមគ្នាដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយនានា។
បន្ថែមពីនេះលោកក៏ចង់ឱ្យអាស៊ានរួមគ្នាជាដៃគូជាមួយអង្គការសុខភាពពិភពលោកដើម្បីជំរុញការអនុវត្តយន្តការថ្នាក់តំបន់ និងសកលលោកដែលមានស្រាប់ និងបង្កើតយន្តការ ឬគោលការណ៍ណែនាំថ្មីៗបន្ថែមទៀត សម្រាប់ធ្វើសុខដុមនីយកម្មវិស័យសុខាភិបាល និងការជួយគាំទ្របច្ចេកទេសនិងថវិកា ដើម្បីទប់ស្កាត់ឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព។
កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ានគឺជាកិច្ចប្រជុំប្ដូរវេនរវាងសមាជិកទាំង ១០ ដែលរៀបចំ ២ ឆ្នាំម្ដង ហើយកិច្ចប្រជុំលើកទី ១៤ ដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនេះគឺក្រុមរដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលនឹងពិនិត្យនិងអនុម័តលើឯកសារមួយចំនួនដើម្បីជំរុញការអនុវត្តដោះស្រាយបញ្ហាសុខភាព ប្រជាជនក្នុងតំបន់បន្ថែមទៀត។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំដដែលនេះក៏មានកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលអាស៊ានបូកចិន ជប៉ុន និងកូរ៉េ និងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-ចិន ផងដែរ៕