ភ្នំពេញៈ ប្រធានស្ដីទីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី បានអំពាវនាវឲ្យកម្មករដែលកំពុងធ្វើការនៅប្រទេសថៃឲ្យលៃលកពេលសុំច្បាប់ដើម្បីត្រៀមខ្លួនមកស្វាគមន៍ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់លោកដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ជាអ្វីដែលអតីតមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងនៅតែមិនទាន់ជឿ ខណៈមានបណ្ដឹង ២ ប្រឆាំងលោកទើបដាក់នៅប្រទេសបារាំង។
ការអំពាវនាវនេះបានធ្វើឡើងក្នុងពេលលោកផ្ដល់បទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុ VOA កាលយប់ថ្ងៃអង្គារពាក់ព័ន្ធនឹងបណ្ដឹងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក ឌី វិជ្ជា ទៅតុលាការបារាំងរឿងចោទថាលោក ហ៊ុន សែន រៀបគម្រោងសម្លាប់លោក ហុក ឡងឌី អតីតអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ។
លោកបានថ្លែងថាចំពោះអ្នកគាំទ្រនៅក្នុងប្រទេសមានបណ្ដាញគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រាប់អំពីព័ត៌មានពីការវិលត្រឡប់របស់លោក និងទីកន្លែងដែលត្រូវជួបជុំគ្នាដើម្បីទទួលលោកហើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ហើយបងប្អូននៅប្រទេស ថៃ ក៏អ៊ីចឹងដែរ គាត់មានចំនួនច្រើនណាស់រាប់លាននាក់នៅប្រទេស ថៃ គាត់អាចលៃលករកថ្ងៃឈប់ប៉ុន្មានថ្ងៃៗអ៊ីចឹងទៅ គ្រាន់តែថា ធ្វើម៉េចថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា មកដល់ប្រទេស កម្ពុជាទាំងអស់គ្នា»។
កាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅលោក សម រង្ស៊ី បានប្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅអូស្ត្រាលីថា លោកបានជ្រើសរើសយកថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា សម្រាប់ការវិលត្រឡប់ទៅកម្ពុជា ដោយមូលហេតុ ២ យ៉ាង។ ទី ១ គឺថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកាជាថ្ងៃឯករាជ្យជាតិរបស់កម្ពុជាពីអាណានិគមបារាំងកាលពីឆ្នាំ ១៩៥៣។ ដូច្នេះការវិលត្រឡប់របស់លោកគឺដើម្បីមកទាមទារឯករាជ្យប្រគល់ជូនប្រជារាស្ត្រខ្មែរវិញ។ លោកបានលើកឡើងថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាបាត់បង់ឯករាជភាព។
ចំពោះហេតុផលទី ២ លោកលើកឡើងអំពីការកម្ទេចជញ្ជាំងទីក្រុងប៊ែរឡាំង នៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់កាលពីថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ដែលការកម្ទេចនោះបានផ្ដល់នូវសេរីភាពសម្រាប់ពលរដ្ឋអាល្លឺម៉ង់ដែលស្ថិតក្រាមការត្រួតត្រារបស់សហភាពសូវៀត។
លោកថ្លែងនៅអូស្ត្រាលីដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំមានជំនឿថា បេសកកម្មរបស់យើងដណ្ដើមយកប្រទេសកម្ពុជាមកវិញ មកប្រគល់សងប្រជារាស្ត្រខ្មែរដែលជាម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដីបេសកកម្មនេះជាបេសកកម្មដ៏ត្រឹមត្រូវជាប្រវត្តិសាស្ត្រពីព្រោះប្រទេសយើងត្រូវបានរបបផ្ដាច់ការរបបក្បត់ជាតិរបស់ ហ៊ុន សែន លួចប្លន់ពីយើង យើងបាត់បង់ប្រទេសយើងហើយ»។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតតំណាងរាស្ត្រពីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោកបារម្ភថាការអំពាវនាវរបស់លោក សម រង្ស៊ី អាចធ្វើឲ្យពលករនៅប្រទេសកូរ៉េ និងថៃបាត់បង់ការងារ ខណៈលោកយល់ថាលោក សម រង្ស៊ី នឹងមិនវិលមកវិញទេ។
លោកថា៖ «កន្លែងការងាររបស់ពួកគាត់ដូចជានៅរោងចក្រអីហ្នឹង មិនអនុញ្ញាតឲ្យកម្មករឈប់សម្រាកភ្លាមៗក្នុងចំនួនច្រើនថ្ងៃអ៊ីចឹងទេ។ ប្រសិនបើគាត់មកចូលរួមស្វាគមន៍ ពួកគាត់ត្រូវការពេលវេលា និងប្រាក់កាសសម្រាប់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ។
ដូច្នេះថា តើគាត់នឹងតស៊ូមតិយូរប៉ុនណាហើយតើវាប៉ះពាល់ដល់គ្រួសារគាត់យ៉ាងណាខ្លះ?»។ «ខ្ញុំមើលឃើញលទ្ធភាពនៃការត្រឡប់មកវិញនោះវាតិចតួចណាស់ហើយ ខ្ញុំនៅតែមិនមានជំនឿថាលោក សម រង្ស៊ី នឹងវិលត្រឡប់មកវិញទេ»។
លោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោកមានចម្ងល់ថា តើពលករនៅបរទេសនឹងសុខចិត្តខាតពេលវេលា និងផលប្រយោជន៍ដើម្បីមកស្វាគមន៍លោក សម រង្ស៊ី ឬយ៉ាងណា? ប៉ុន្តែសម្រាប់ពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសលោកថា សមត្ថកិច្ចបានប្រកាសរួចហើយឲ្យនៅឆ្ងាយពីលោក សម រង្ស៊ី។
លោកថ្លែងថា៖ «បើគាត់មកប្រឆាំងនឹងការអនុវត្តច្បាប់របស់សមត្ថកិច្ច នោះមានន័យថាគាត់ប្រឆាំងនឹងសាលដីកាតុលាការ គាត់ប្រឈមនឹងទោសទណ្ឌ។ គាត់អាចអមដំណើរបាន តែមិនអាចប្រឆាំងនឹងការអនុវត្តសាលដីកាតុលាការបានទេ ពីព្រោះការធ្វើបែបនោះជាអំពើខុសច្បាប់ ហើយបើខុសច្បាប់ សមត្ថកិច្ចនឹងចាត់វិធានការតាមនីតិវិធី»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ យល់ឃើញថាលោក សម រង្ស៊ី បានធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងជាលើកចុងក្រោយដោយកំណត់ពេលវិលត្រឡប់មកវិញ និងអះអាងថាមានពលរដ្ឋខ្មែរ ២ លាននាក់នឹងអមដំណើរលោក។
លោកថា៖ «ឥឡូវនេះលោក (រង្ស៊ី) មានកាតព្វកិច្ចសីលធម៌ធំមួយក្នុងការត្រឡប់ទៅរកអាជីពនយោបាយ កេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក ហើយភាពជារដ្ឋបុរសរបស់លោកនឹងឈានដល់ចំណុចកំពូល។ លោកនឹងត្រូវប្រគល់ដំបងនោះទៅកាន់អ្នកផ្សេងទៀត»។
ប៉ុន្តែលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ ថ្លែងថាប្រសិនបើលោក សម រង្ស៊ី ត្រឡប់មកកម្ពុជាមែននោះ រដ្ឋាភិបាលនឹងមានវិធានការធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យមានដូចកាលពីបាតុកម្មថ្ងៃទី ១៩ កក្កដា ២០១៣ ដែលមានមនុស្សជាច្រើនបានទៅស្វាគមន៍គាត់។ រដ្ឋាភិបាលនឹងចាប់ដោយប្រើកម្លាំងតិចបំផុតឃុំឃាំងគាត់នៅពន្ធនាគារដូចទៅនឹងបន្ទាយដែលមិនអាចមានទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ ហើយទុកគាត់នៅឆ្ងាយពីភ្នែក និងចិត្តគំនិតរបស់សាធារណជន។
លោកថ្លែងថា៖ «លោក សម រង្ស៊ី នឹងដូចលោក ណែលសិន ម៉ាន់ដេឡា ដែលរបបអាប៉ាថេតអាហ្វ្រិកខាងត្បូងបានចាប់គាត់ដាក់ពន្ធនាគារ ២៦ ឆ្នាំ»។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះលោក សម រង្ស៊ី បានជំរុញឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្ដឹងគាត់ទៅតុលាការបារាំងថែមទៀតចំពោះការអះអាងរបស់លោកដែលចោទលើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហុន សែន។
លោកបានសរសេរលើហ្វេសប៊ុកពីថ្ងៃពុធថា៖ «ខ្ញុំត្រូវបានថ្កោលទោសជាច្រើនដងដោយហេតុផលនយោបាយពីសំណាក់តុលាការកម្ពុជាក្រោមបញ្ជាជនផ្ដាច់ការ ហ៊ុន សែន។ ដូច្នេះខ្ញុំស្វាគមន៍ឱកាសក្នុងការតទល់ជាមួយលោក ហ៊ុន សែន នៅក្នុងតុលាការបារាំង»។
ប៉ុន្តែបើតាមលោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន ការប្ដឹងរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ឌី វិជ្ជា ទៅតុលាការបារាំងអាចក្លាយជាហេតុផលមួយទៀតដែលលោក សម រង្ស៊ី អាចយកជាលេសមិនវិលមកកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា។ លោកថាលោកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី ក្នុងការតស៊ូមតិឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរ ប៉ុន្តែលោកមិនគាំទ្រយុទ្ធសាស្ត្របែបនេះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមិនឃើញមានផលប្រយោជន៍អ្វីពីការធ្វើនយោបាយបែបនេះទេ ក្រៅតែពីការប៉ះទង្គិចគ្នាមានជម្លោះមិនចេះចប់ ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋភ័យខ្លាច ហើយសង្គមបាត់បង់សន្តិសុខ។
វាធ្វើឲ្យអ្នកវិនិយោគមានការបារម្ភ ហើយវាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ»៕