ភ្នំពេញៈ ប្រធានស្ដីទីអតីតបក្សប្រឆាំងលោក សម រង្ស៊ី បានអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ «អំណាចពលរដ្ឋ» ក្នុងការចូលរួមទទួលដំណើរមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់លោក និងអំពាវនាវឲ្យប្រទេសហត្ថលេខីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យមានអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋ ដែលប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាព។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកទង្វើនេះជាការប្រឆាំងនឹងមនសិការពលរដ្ឋ ឯអ្នកវិភាគថា «អំណាចពលរដ្ឋ» មិនអាចទៅរួចទេនៅកម្ពុជា។
តាមអ៊ីមែលដែលបានផ្ញើទៅកាន់សារព័ត៌មានរួមទាំងភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ផង កាលពីថ្ងៃសៅរ៍លោក សម រង្ស៊ី ថ្លែងថាការវិលត្រឡប់របស់លោកមកកម្ពុជានៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា គឺដើម្បីបន្តការតស៊ូរបស់លោកដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យប្រឆាំងនឹង «របបផ្ដាច់ការដឹកនាំដោយសមាជិកខ្មែរក្រហម»។
មេដឹកនាំអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងនិរទេសខ្លួនហ៊ុមព័ទ្ធដោយពាក្យបណ្តឹងច្រើនករណីរូបនេះថ្លែងថា ក្នុងជីវិតជាអ្នកនយោបាយលោកបានសម្រេចនូវការចាប់ផ្ដើមបង្កើតគណបក្សប្រឆាំងបានអំពាវនាវឲ្យមានបាតុកម្មមហាជនដើម្បីសេរីភាព និងយុត្តិធម៌សង្គមបានរៀបចំការធ្វើកូដកម្មក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មបានបង្កើតសហជីពពាណិជ្ជកម្មកម្មករលើកដំបូង និងបង្កើតនូវគណបក្សនយោបាយប្រឆាំងដំបូងនៅរដ្ឋសភា។
លោកថ្លែងថា៖ «តែដើម្បីធ្វើឲ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរស់ឡើងវិញដោយត្រូវប្រឈមជនផ្តាច់ការដ៏ងងឹតងងល់ដែលមិនព្រមនិយាយរក ហើយចង់តែកម្ចាត់គណបក្សប្រឆាំងនោះ ខ្ញុំមានជម្រើសតែមួយគត់ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅរបស់ខ្ញុំគឺការអំពាវនាវផ្ទាល់ទៅកាន់ប្រជារាស្ត្រ ដើម្បីរៀបចំអំណាចប្រជាពលរដ្ឋ (People Power) ដូចនៅប្រទេស ហ្វីលីពីន ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៦»។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំជឿជាក់ថាប្រជារាស្ត្រខ្មែរដែលមានការឈឺចាប់ ហើយត្រូវគេបំបិទមាត់យូរហើយនឹងក្រោកឈរឡើងជាធ្លុងមួយដោយសន្តិវិធី ដើម្បីទាមទារការផ្លាស់ប្តូរតាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យ។ ប្រជារាស្ត្រខ្មែរនឹងទាមទារការផ្លាស់ប្តូរនេះឲ្យទាល់តែបានក្នុងឱកាសមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់ខ្ញុំ ពីព្រោះលោកមិនអាចរំពឹងលើការបោះឆ្នោតបានទេ ដោយសារតែរបបផ្តាច់ការសព្វថ្ងៃ មិនព្រមរៀបចំការបោះឆ្នោតពិតប្រាកដណាមួយដែលមានការចូលរួមពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផងដែរ»។
លោកបានអំពាវនាវឲ្យប្រទេសជាមិត្តរបស់កម្ពុជា និងប្រទេសហត្ថលេខីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឲ្យធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងតាមអំណាចរបស់ពួកគេដើម្បីព្រមានរដ្ឋអំណាចទីក្រុងភ្នំពេញកុំឲ្យប្រើអំពើហិង្សាមកលើប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ ដែលគ្រាន់តែទាមទារឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនដូចមានធានាដោយសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិមួយគឺកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា អាទិភាពរបស់កម្ពុជាគឺការពង្រឹងអំណាចប្រជាពលរដ្ឋតាមរយៈនីតិរដ្ឋ សិទ្ធិសេរីភាពបុគ្គលគ្រប់រូប។
លោកថ្លែងថា៖ «ទី ២ យើងកំពុងកសាងអនាគតដើម្បីប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាង។ យើងមិនចង់ធ្លាក់ទៅក្នុងភាពមិនប្រក្រតីណាមួយទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋលោកបានធ្វើការសម្រេចចិត្តរួចហើយតាមរយៈការបោះឆ្នោតដែលជាគ្រឹះសម្រាប់ពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដោយឈរលើស្ថិរភាពនយោបាយ»។
លោកបន្តថា៖ «សេចក្ដីត្រូវការរបស់ សម រង្ស៊ី ប្រឆាំងនឹងមនសិការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលត្រូវការសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងការរីកចម្រើន»។
អ្នកវិភាគយល់ថា «អំណាចពលរដ្ឋ» នឹងមិនអាចទៅរួចទេនៅក្នុងស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្នរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា «អំណាចពលរដ្ឋ» អាចកើតមានបានលុះត្រាតែកម្ពុជាមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច មានចំនួនអ្នកអត់ការងារធ្វើច្រើន ហើយមានទុរ្ភឹក្សកើតចេញពីគ្រោះធម្មជាតិណាមួយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែសម្រាប់ស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្ននេះ ពលរដ្ឋកម្ពុជាមិនធ្វើតាមការអំពាវនាវរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទេ។ អ្នកខ្លះទិញដីឡូត៍ លក់ដីឡូត៍ខ្លះមានប្រាក់ខែ ហើយចិញ្ចឹមកូន ខ្លះកំពុងធ្វើផ្ទះ។ ពួកគេមិនយកសាំងទៅចាក់លើផ្ទះដែលខ្លួនកំពុងសាងសង់ដោយប្រាក់សន្សំទាំងបែកញើសហូរញើសនោះទេ»។
លោកបន្តថា ប្រសិនបើ «អំណាចពលរដ្ឋ» របស់លោក សម រង្ស៊ី អាចកើតមានមែននោះរដ្ឋាភិបាលនឹងប្រើសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដើម្បីការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសេចក្ដីទុកចិត្តរបស់ពលរដ្ឋដែលផ្ដល់ឲ្យតាមរយៈការបោះឆ្នោត។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ្វីដែលលោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវអាចបញ្ជាក់ពីល្បែងនយោបាយចុងក្រោយរបស់គាត់ដែលគាត់លេងនៅក្នុងជីវិតនយោបាយរបស់គាត់ ពីព្រោះគាត់មិនមានយុទ្ធសាស្ត្រអ្វីផ្សេងទេ។ គាត់ជ្រើសរើសយកអ្វីដែលគេហៅថានយោបាយបើកឈាម នៅពេលដែលលោកមានអាយុ ៧០ ឆ្នាំទៅហើយ»។
លោក សុខ ទូច អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋកុំយកចិត្តទុកដាក់លើការស្នើរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដោយលោកថ្លែងថា ការធ្វើតាមនោះនឹងមិននាំមកផលល្អនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «គ្មានអ្វីធ្លាក់ពីលើមេឃទេ សូម្បីតែមេមាន់ក៏ខំប្រឹងដែរដើម្បីបានពងមាន់។ មាន់ប្រឹងរកស៊ីសូម្បីតែដើម្បីតែមួយគែក៏ដោយ។ ចំណែកមនុស្សមានកូនត្រូវមើលថែ មានប្រវត្តិសាស្ត្រត្រូវរក្សា ហេតុអ្វីយើងមិនមើលទៅមុខ? អ្វីៗនឹងរលាយអស់បើយើងសម្រេចចិត្តខុស»។
លោក Paul Chambers អ្នកវិភាគនយោបាយមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេស ថៃ ថ្លែងពីម្សិលមិញតាមអ៊ីមែលថា អំណាចពលរដ្ឋដែលបានកើតឡើងនៅហ្វីលីពីនកាលពីឆ្នាំ ១៩៨៦ បានចូលរួមដល់ការទម្លាក់ជនផ្ដាច់ការ Ferdinand Marcos។ ប៉ុន្តែស្ថានភាពរបស់ហ្វីលីពីនខុសពីនៅកម្ពុជាត្រង់ថា ហ្វីលីពីន ឆ្នាំ ១៩៨៦ មានការបែកខ្ញែកនៃក្រុមយោធាដែលគាំទ្រលោក Marcos។ ចំណែកនៅកម្ពុជាលោកថា លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ដូចជាមានអំណាចគ្របដណ្ដប់លើភាគច្រើននៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ។
លោកបន្តថា៖ «បើលោក ហ៊ុន សែន ស្ដាប់ជំហររបស់លោកខាងលិច និងជប៉ុនក្នុងការប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាដោយរដ្ឋទៅលើបាតុករនោះ ការប្រឆាំងពីអន្តរជាតិអាចបង្ខំមិនឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើអ្វីធ្ងន់ធ្ងរលើបាតុករនៅលើដងផ្លូវ»។ លោកយល់ថាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទំនងជាពឹងលើទីក្រុងប៉េកាំងដើម្បីជួយលោកក្នុងការរក្សាអំណាច «ដោយមិនខ្វល់ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានថ្លែងថាយោងតាមបដិវត្តន៍កាលពីអតីតកាលនៅទ្វីបអាមេរិក បារាំង រុស្ស៊ី ចិន និងវៀតណាម ក៏ដូចជាប្រទេសផ្សេងទៀត បើលោក សម រង្ស៊ី យល់ថាស្ថានភាពនៅកម្ពុជាដូចប្រទេសទាំងនោះលោក សម រង្ស៊ី ប្រហែលជាមានហេតុផលក្នុងការអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋប្រើអំណាចរបស់ពួកគេដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរ៕