មណ្ឌលគិរី: រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថានលោក សាយ សំអាល់ បានជំរុញដល់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធឲ្យចូលរួមការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិឲ្យបានគង់វង្ស ដែលអាចទាញយកផលប្រយោជន៍ពីការលក់ឥណទានកាបូននៅតាមដែនជម្រកសត្វព្រៃមួយចំនួន ដើម្បីយកថវិកាមកទ្រទ្រង់ដល់ការការពារ អភិរក្ស និងជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋាន។
លោក សាយ សំអាល់ បានថ្លែងក្នុងអំឡុងពេលដឹកនាំមន្ត្រីជំនាញ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធខេត្តមណ្ឌលគិរីចុះពិនិត្យលើការងារការពារ និងអភិរក្សតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានៅថ្ងៃទី ២៧ និង ២៨ ខែមេសាថាគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវតែចូលរួមការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិឲ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីអាចឲ្យកម្ពុជាលក់តួនាទីព្រៃឈើដូចជាឥណទានកាបូនក្នុងទីផ្សារកាបូន ហើយថវិកាដែលបានមកពីការលក់ឥណទានកាបូនត្រូវយកទៅគាំពារលើការងារអភិរក្ស និងការបង្កើតសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រជាសហគមន៍នៅតំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងនោះ។
លោកបន្តថា ដោយសារកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិបានល្អប្រសើរកម្ពុជាបានលក់ឥណទានកាបូននៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាឧទ្យានជាតិជួរភ្នំក្រវាញខាងត្បូង និងដែនជម្រកសត្វព្រៃតាតៃក្នុងក្របខ័ណ្ឌទីផ្សារស្ម័គ្រចិត្តទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន Disney របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានថវិកាសរុបប្រមាណ ១១,៦ លានដុល្លារ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មកសម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ការការពារ និងអភិរក្សក៏ដូចជាជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ប្រជាសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលឆ្លើយតបទៅនឹងគោលការណ៍ហិរញ្ញប្បទាននិរន្តរភាព។
លោក សាយ សំអាល់ បញ្ជាក់ថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានទិសដៅធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសហគមន៍មានចំណូលបន្ថែម និងបង្កើតជម្រើសថ្មីសម្រាប់ការប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិត ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ពីការពឹងអាស្រ័យលើអនុផលព្រៃឈើដែលជាទម្លាប់ជាយូរលង់របស់ពួកគាត់នៅតាមសហគមន៍មូលដ្ឋានដោយបង្កើតមុខរបរថ្មីបម្រើឲ្យវិស័យអេកូទេសចរណ៍ ព្រមទាំងការបណ្តុះបណ្តាលសហគមន៍ឲ្យចេះគ្រប់គ្រង និងការចិញ្ចឹមសត្វផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារសម្រាប់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃខ្លួនឯង និងសម្រាប់បម្រើសេវាកម្មដល់ភ្ញៀវទេសចរដែលទៅកម្សាន្តនៅតំបន់សហគមន៍ពួកគាត់ផង»។
លោក ព្រហ្ម វិបុលរតនៈ នាយដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោករដ្ឋមន្ត្រី សាយ សំអាល់ បានផ្ដាំផ្ញើ និងលើកទឹកចិត្តដល់មន្ត្រីទាំងអស់ដែលកំពុងកាន់ការងាររៀងៗខ្លួននៅតាមដែនជម្រកសត្វព្រៃនីមួយៗ ប៉ុន្ដែលោកមិនបាននិយាយអ្វីផ្សេងក្រៅពីការងារជំរុញឲ្យមន្ត្រីខិតខំបំពេញការងារអភិរក្សព្រៃឈើឲ្យបានគង់វង្ស។
លោកបន្តថា លោក សំអាល់ ក៏ដូចជាមន្ត្រីដទៃទៀតបានសន្យាខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការងារឲ្យបានល្អ ជាពិសេសសហការជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នានាក្នុងកិច្ចអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ។ ចំពោះការងារកន្លងមកធ្លាប់មានឧបសគ្គខ្លះៗជុំវិញការដើរល្បាត និងការបង្ក្រាបបទល្មើស ព្រោះកម្លាំងមន្ត្រីមានចំនួនតិចរីឯជនល្មើសមានគ្នាច្រើន និងមានអាវុធក្នុងដៃដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានការពិបាកក្នុងការចាប់ខ្លួនជនល្មើសមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។
លោកថា៖ «ករណីបទល្មើសព្រៃឈើមានតិចតួចដែរ តែយើងចុះបង្ក្រាបជាហូរហែ ហើយការទន្ទ្រានយកដីក៏មិនមានដែរនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានេះ ព្រោះយើងចុះល្បាតជាប្រចាំ ប៉ុន្ដែពលរដ្ឋដែលមានដីនៅជាប់ដែនជម្រកសត្វព្រៃបានមកសុំធ្វើរបងព្រំដីគាត់ ហើយយើងក៏បានអនុញ្ញាតដែរ។ រឿងទន្ទ្រានដីព្រៃគឺគ្មានទេ យើងការពារបានល្អ»។
លោក ថុត សុខា សមាជិកសហគមន៍ការពារព្រៃឈើនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបានថ្លែងពីម្សិលមិញថា លោកមិនបានដឹងពីការផ្ដាំផ្ញើរបស់លោក សាយ សំអាល់ ទៅកាន់មន្ត្រីជំនាញដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាទេ ប៉ុន្ដែគ្រាន់តែដឹងថាមន្ត្រីគ្រប់គ្រងតំបន់នោះមិនសូវប្រឹងប្រែងធ្វើការងារប៉ុន្មានទេ ដោយពួកគាត់ធ្លាប់បានបណ្ដោយឲ្យមានបទល្មើសព្រៃឈើ និងការកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃនៅក្នុងតំបន់នោះ។
លោកបន្តថា បទល្មើសព្រៃឈើនាបច្ចុប្បន្ននេះមិនសូវមានច្រើនដូចកាលពីមុនទេប៉ុន្ដែបទល្មើសកាប់ព្រៃទន្ទ្រានយកដី កំពុងកើតមាននៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា។ ជាក់ស្ដែងកាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុនមានគ្រឿងចក្រមកឈូសឆាយធ្វើផ្លូវឡើងចុះភ្នំ និងមានដាំបង្គោលរបងព័ទ្ធយកដីថែមទៀត។ «ខ្ញុំគិតថា ថ្នាក់ដឹកនាំគួរតែចុះមកពិនិត្យស្ថានភាពផ្ទាល់ៗបែបនេះដើម្បីបានដឹងពីស្ថានភាពទីតាំងភូមិសាស្ត្រជាក់ស្ដែងបានស្គាល់ការងារ និងចរិតមន្ត្រី ហើយកុំស្ដាប់តាមតែរបាយការណ៍នៅលើក្រដាសពេក ខ្ញុំគាំទ្រដែលលោករដ្ឋមន្ត្រីចុះមកពិនិត្យបែបនេះ»៕