ភ្នំពេញៈ មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក សៅ សុខា កាលពីម្សិលមិញព្រមានចាត់វិធានការតាមច្បាប់ចំពោះ កងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ បើរកឃើញថា ពិតជាបានប្រើហិង្សាលើពលរដ្ឋក្នុងហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នា ក្នុងស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី ២៤ មករានោះ ខណៈមន្ត្រីគណៈកម្មការចំពោះកិច្ចកំពុងស៊ើបអង្កេតលើករណីនេះដើម្បីស្វែងរកមុខសញ្ញាជនបង្ក។
បន្ទាប់ពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នា បណ្តាលឲ្យមនុស្សម្នាក់របួសធ្ងន់ដោយគ្រាប់កាំភ្លើង និងម្នាក់ទៀតរបួសស្រាល ហើយ ៤ នាក់ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួន តែដោះលែងវិញនៅថ្ងៃដដែលនោះ ក៏មានការបែកធ្លាយនូវវីដេអូជាច្រើនឃ្លីប ចែកចាយតៗគ្នាតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដែលបង្ហាញពីមន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុម្នាក់បានវាយជនរងគ្រោះនឹងកាំភ្លើង AK និងមានមន្ត្រីម្នាក់ទៀតបានយកជើងជាន់ពីលើជនរងគ្រោះដែលកំពុងដេកដួលនឹងដី ខណៈដៃរបស់គាត់កំពុងជាប់ចំណងចងទៅក្រោយ។
ហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិច និងការធ្វើទារុណកម្មនេះបានបង្កការភ្ញាក់ផ្អើល និងរិះគន់ជាបន្តបន្ទាប់ រួមទាំងមានការទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរទទួលខុសត្រូវចំពោះការបង្ក្រាបដ៏ហិង្សាទៅលើការតវ៉ាក្នុងជម្លោះដីធ្លីនេះពីអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិ។
លោក សៅ សុខា ដែលក៏ជាអគ្គមេបញ្ជាការរងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទផងដែរនោះ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ម្សិលមិញថា ក្នុងរយៈពេល ២ ថ្ងៃ ក្រោយបង្កើតគណៈកម្មការនេះ ក្រុមជំនាញ មិនទាន់បញ្ជូនរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតជាផ្លូវការមកលោកនោះទេព្រោះតែការស៊ើបអង្កេតមិនទាន់បានបិទបញ្ចប់។ លោកបន្តថា បើពិតជារក ឃើញពីកំហុសរបស់កងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងការប្រើហិង្សាលើពលរដ្ឋក្នុងហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចនេះមែន គឺពួកគេត្រូវតែទទួលទោសកំហុសតាមផ្លូវច្បាប់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «រូបភាពនៅក្នុងខ្សែវីដេអូនេះ គឺជាការបង្ហាញមួយ ដែលបង្ហាញអំពីការរំលោភទៅលើសិទ្ធិពលរដ្ឋ ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់របស់មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ ព្រោះគេបានប្រើប្រាស់ឯកសណ្ឋានកងរាជអាវុធហត្ថ ដែលនេះជាផ្នែកមួយ តម្រុយមួយ នៃការស្រាវជ្រាវរបស់យើង ដើម្បីឈានទៅរកការសន្និដ្ឋានថាកំហុសហ្នឹងកើតមានគ្នាប៉ុន្មាននាក់? មានតែម្នាក់ហ្នឹងទេ? ហើយការខុសហ្នឹងក៏ដោយសារខ្លួនធ្វើ-ខ្លួនឯង ឬក៏មានការបញ្ជាពីណាឲ្យមកវ៉ៃម្នាក់ហ្នឹង»។
លោក សៅ សុខា បន្តថា ក្នុងករណីនៃការស៊ើបអង្កេតមិនទាន់ត្រូវបានបិទបញ្ចប់ ដូច្នេះការកំណត់ពីការមានទោសកំហុសនោះ គឺមិនទាន់អាចកំណត់បានទេ តែជាទូទៅទោសកំហុសរបស់មន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថ គឺមាន ៣ វិធានការ។
លោកថា៖ «ទី១ បើសិនជាការខុសនោះដែលមិនបំពានទៅលើវិន័យ និងច្បាប់របស់រដ្ឋ នោះគឺការអប់រំ ដែលជាកំហុសផ្នែកសីលធម៌ នោះមានតែការអប់រំទេ ព្រោះជាការយល់ដឹងរបស់មនុស្សក្នុងផ្នែកសីលធម៌។ ទី២ បើសិនជាយើងរកឃើញថា ការប្រព្រឹត្តនោះ វាទៅជាការខុសឆ្គង តែក្នុងក្របខ័ណ្ឌវិន័យរបស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ អាហ្នឹងគឺយើងអនុវត្តតាមក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ តាមលក្ខន្តិកៈទូទៅនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ដើម្បីយកមកអនុវត្ត។ ទី៣ បើសិន ទង្វើហ្នឹង បើសិនជាយើងរកឃើញទៅវាទៅជាបទល្មើសដែលមានចែងនៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌកំណត់នៅក្នុងច្បាប់ អាហ្នឹងត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់»។
លោក សៅ សុខា មិនអាចបញ្ជាក់បានទេចំពោះការចុះធ្វើអធិការកិច្ចនូវបាតុភាពរបស់ក្រុមមន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នានោះ នឹងត្រូវបិទបញ្ចប់នៅពេលណា ប៉ុន្តែលោកថា ជាគោលការណ៍ មន្ត្រីជំនាញមិនអាចអូសបន្លាយពេលវេលាយូរបានទេ ហើយនៅពេលនីតិវិធីស៊ើបអង្កេតចប់ នឹងមានការធ្វើសន្និសីទកាសែត ដើម្បីបង្ហាញពីតម្លាភាពក្នុងករណីនេះ។
គណៈកម្មការចំពោះកិច្ច ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៩ ដោយមានសមាជិក ៦ នាក់ដឹកនាំដោយលោកសៅ ចន្ទគ្រឹស្នា នាយការិយាល័យអធិការកិច្ច ដែលនឹងចុះធ្វើអធិការកិច្ចជាមួយអាជ្ញាធរ ស្ថាប័ន និងអង្គភាពដែលមានការពាក់ព័ន្ធ ព្រមទាំងចេញលិខិតអញ្ជើញនាយ នាយរង និងពលអាវុធហត្ថ ព្រមទាំងអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធមកធ្វើការសាកសួរ បំភ្លឺ ដើម្បីស្រាវជ្រាវរកឲ្យឃើញការពិតជាក់ស្តែង។
ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បានព្យាយាមទាក់ទងជនរងគ្រោះឈ្មោះកើត សំណាង (តាមការអះអាងរបស់សង្គមស៊ីវិល) ដែលត្រូវបានក្រុមមន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ ធ្វើទារុណកម្មក្នុងខ្សែវីដេអូនោះបានទេ ព្រោះទូរស័ព្ទរបស់គាត់មិនអាចទាក់ទងបាន។
ចំណែកម្តាយជនរងគ្រោះឈ្មោះ ពៅ សារ័ត្ន ដែលត្រូវរបួសនឹងគ្រាប់កាំភ្លើងកំពុងសម្រាកព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យនៅភ្នំពេញ អ្នកស្រី អន់ អៀន អាយុ ៥៨ ឆ្នាំ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍អំឡុងពេលអ្នកស្រីនៅក្បែរកូន នៅមន្ទីរពេទ្យពីម្សិលមិញថា កូនរបស់អ្នកស្រី មានភាពល្អប្រសើរជាងមុន តែគ្រាន់តែមិនទាន់អាចវិលចូលសភាពដើម ព្រោះតែដងខ្លួនមួយកំណាត់ក្រោមរបស់គាត់ប៉ះពាល់ខ្លាំងដែលត្រូវសម្រាកព្យាបាលយូរខែទៀត។
អ្នកស្រី បន្តថា៖ «មិនដឹងម៉េចទេ តាមយុត្តិធម៌ទៅចុះ ខ្ញុំអត់រករឿងអីទេ តាមសាច់រឿងហ្នឹងទៅចុះ។ បើខ្ញុំ ខ្ញុំអត់រករឿងរកអីទេ ខ្ញុំសុំសេចក្តីសុខ ធ្វើម៉េចបើកូនជួបឧប្បត្តិហេតុអ៊ឹចឹង។ សុំតែឲ្យគាត់ជួយផ្តល់ (ថវិកា) ដើម្បីបានព្យាបាលកូនឲ្យជាដូចដើមវិញ»។
បើតាមអ្នកស្រី អន់ អៀន ពួកគាត់មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តបាត់ដំបង តែកូនរបស់គាត់ បានមកធ្វើការសំណង់នៅខេត្តព្រះសីហនុនេះ ទើបតែបានប្រហែលជា៣ខែប៉ុណ្ណោះ ហើយកូនគាត់បានអះអាងថា មិនបានចូលរួមក្នុងការតវ៉ាជាមួយពលរដ្ឋនោះទេ គ្រាន់តែជិះម៉ូតូគ្នា ២ នាក់ឆ្លងកាត់ទីនោះក៏បានជាប់ស្ទះក្នុងហេតុការណ៍ខណៈពលរដ្ឋរត់ផ្អើលឈូឆរដែលកូនអ្នកស្រី ក៏មិនបានរត់ទៅណាដែរ ព្រោះគិតថាខ្លួនមិនបានជាប់ពាក់ព័ន្ធ។
លោក សឿង សាង វ័យជាង ៦០ ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លី នៅកន្លែងប៉ះទង្គិចគ្នានោះ បានប្រាប់ថា ជនរងគ្រោះដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរធ្វើទារុណកម្ម និងបាញ់ ពួកគេមិនមែនជាអ្នកមានជម្លោះដីធ្លីទេ ព្រោះពួកគេ គ្រាន់តែបានឈរមើល នៅពេលឆ្លងកាត់ក្នុងហេតុការណ៍នោះ។
លោកអះអាងថា៖ «ខ្ញុំអត់ស្គាល់ទេ (ជនរងគ្រោះ) ព្រោះអីដីហ្នឹងវាធំដែរ ពួកហ្នឹងខ្លះណាគេជួលមកចាំដី ខ្លះណា គេជួលធ្វើសំណង់ធ្វើអី តែមិនមែនសំណង់នៅលើដីមានទំនាស់ហ្នឹងទេ គឺដីផ្សេង។ វាមកមើលអ៊ីចឹង ដល់ពេលឃើញពួកខ្ញុំរត់អ៊ីចឹង ពួកវាអត់មានរឿងអី ក៏អត់រត់ ក៏គេបាញ់វាត្រូវ ហើយគេចាប់បានដាក់ខ្នោះអីទៅ»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន ដាក់ជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង បានអះអាងថា ក្នុងហេតុការណ៍នោះ ចំពោះការផ្ទុះអាវុធ គឺការអនុវត្តខុសពីបទបញ្ជារបស់គណៈបញ្ជាការឯកភាពដែលបានណែនាំ ក្នុងពេលប្រជុំ និងមុនចុះអនុវត្ត តែដោយសារសភាពការណ៍ពិបាកទប់ទល់ មានភាពតានតឹងខ្លាំង និងដោយមានការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា ក៏ដូចជាក្រុមការងារ និងកងកម្លាំងទាំងអស់ថា ត្រូវតែអនុវត្តសាលដីការបស់តុលាការកំពូលឲ្យបាន ទើបមានកម្លាំងខ្លះបានបាញ់ឡើងលើជាការគំរាម តែមិនមែនជាការបាញ់ដោយចេតនា ឬមានការបញ្ជាឲ្យធ្វើដូច្នេះឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ចំពោះជនរងគ្រោះដោយគ្រាប់កាំភ្លើង សមត្ថកិច្ចកំពុងស្រាវជ្រាវរកជនបង្កព្រោះសង្ស័យថាមានជនទី ៣ បង្កប់ជាមួយក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យ និងជាអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស នៃសមាគមអាដហុក បានបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមថា បើអាជ្ញាធរពិតជាមានឆន្ទៈ ការពិតនឹងត្រូវបង្ហាញ ហើយជនប្រព្រឹត្តចំពោះករណីនេះក៏ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ដែរ។
លោកបន្តថា៖ «បើសិនជាគណៈកម្មការហ្នឹង គាត់មានឆន្ទៈច្បាស់លាស់ គាត់នឹងអាចចាត់វិធានការបានចំពោះការអនុវត្តរបស់សមត្ថកិច្ចថ្នាក់ក្រោម។ យើងនឹងតាមដានបន្តទៀតដែរ តើមានចំណាត់ការបែបម៉េច ហើយគាត់ចាត់វិធានការតាមនីតិវិធីនៃច្បាប់អត់? ចាំមើលដែរថា តើការធ្វើការរបស់គណៈកម្មករនេះ មានសុក្រឹតភាពឬអត់?»៕