.jpg)
លោក ស ខេង ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលា គ.ជ.ប.ទ កាលពីម្សិលមិញ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបានថ្លែងឲ្យដឹងកាលពីម្សិលមិញថា អតីតមន្ត្រីនៃអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនធំដែលបានជាប់បម្រាម ហើយបានគោរពសាលដីកាតុលាការកំពូលអាចនឹងទទួលបានសិទ្ធិធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឡើងវិញ។ ទន្ទឹមគ្នានោះដែរក៏នឹងទទួលយកមកសិក្សានូវការស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ NGO និងស្វាគមន៍ វិទ្យុ VOA, RFA និងកាសែតឌឹខេមបូឌាដេលី។
នៅក្នុងពិធីបើកសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយអំពីតួនាទី និងភារកិច្ចរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិប្រឆាំង ទារុណកម្ម អំពើឃោរឃៅ អំពើអមនុស្សធម៌ អំពើធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ឬទណ្ឌកម្ម (គ.ជ.ប.ទ) និងការអនុវត្តបទដ្ឋាន សិទ្ធិមនុស្សអន្ដរជាតិនៅក្នុងសណ្ឋាគារឡឺរ៉ូយ៉ាល់នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៨ ដោយមានការចូលរួមពីតំណាងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក ស ខេង ថ្លែងថា មានអតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមួយចំនួនតូចមិនបានគោរពតាមសាលដីការបស់តុលាការកំពូលនោះទេតែមួយចំនួនធំបានគោរព។
លោក ស ខេង ថា ដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពដល់អ្នកគោរពសាលដីកាមានលទ្ធភាពអាចមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ដូច្នេះបានតំណាងរាស្ត្រមួយចំនួនបានស្នើធ្វើសេចក្តីស្នើច្បាប់ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពឲ្យពួកគេអាចធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឡើងវិញបាន។
លោក ស ខេង បានថ្លែងថា៖ «នៅក្នុងបម្រាមនយោបាយ (ចំនួន) ១១៨ រូបមានតែមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះដែលមិនគោរពតាមសាលក្រមរបស់តុលាការកំពូល ហើយចំនួនភាគច្រើនគេគោរពតាមសាលក្រមរបស់តុលាការកំពូលតាមពិតមួយចំនួនធំគេគោរព យើងត្រូវទទួលស្គាល់ការពិត គឺដើម្បីដកចេញនូវបម្រាមដែលបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ»។
ការថ្លែងរបស់លោក ស ខេង នេះគឺធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីតំណាងរាស្ត្រចំនួន ៨៧ រូបមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបានផ្តួចផ្តើមស្នើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយត្រង់មាត្រា ៤៥ ថ្មី (ស្ទួន) ដែលនឹងផ្តល់សិទ្ធិឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្វើសំណើទៅព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីសុំផ្តល់សិទ្ធិនយោបាយដល់បុគ្គលដែលជាប់បម្រាមសកម្មភាពនយោបាយអាចចាប់ផ្ដើមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឡើងវិញ។
លោកបានអះអាងថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបន្តពង្រឹងពង្រីកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកាន់តែល្អថែមទៀត ដើម្បីជាប្រយោជន៍ក្នុងការអភិវឌ្ឍ សេដ្ឋកិច្ចនិង សង្គម និងលើកស្ទួយជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងកសាងប្រទេសជាតិឲ្យមានការរីកចម្រើន ហើយរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងខិតខំដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗ។ ការរំលាយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ព្រោះតែគណបក្សនេះបានធ្វើខុសច្បាប់មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយអ្នកដទៃនោះទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «គណបក្សដែលត្រូវបានរលំរលាយគឺជាលទ្ធផលនៃសកម្មភាពរបស់ខ្លួនឯងទេ។ មិនមែនជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីអ្នកផ្សេងទេ គឺជាកំហុសរបស់ខ្លួនឯងម្នាក់ត្រូវមើលកំហុសខ្លួនឯង មិនមែននៅស្ងៀមៗគេធ្វើនោះទេ ដូច្នេះនិយាយគ្នាឲ្យច្បាស់ និងការពិត»។
លោក ស ខេង អះអាងថាទាក់ទងនឹងបញ្ហាប្រឈមរបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក្រសួងមហាផ្ទៃបានយកចិត្តទុកដាក់ធ្វើការងារជាច្រើនដើម្បីពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឬសង្គមស៊ីវិល ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលយកយោបល់ និងអនុសាសន៍ និងការរិះគន់នានារបស់ពួកគេមកសិក្សា ហើយថែមទាំងបានយកសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលមកពិភាក្សាផងដែរ ហើយក្រសួងបានបង្កើតយន្តការ និងវេទិកាដើម្បីជួបគ្នាជជែក និងពិភាក្សាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗតែប្រសិនបើអង្គការសង្គមស៊ីវិលមិនធ្វើតាមច្បាប់ អាជ្ញាធរក៏មានសិទ្ធិអនុវត្តតាមច្បាប់ដែរ។
លោក ស ខេង ថ្លែងថា៖ «រហូតដល់សុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ NGO ខ្ញុំថាបាន ខ្ញុំថាបាននេះមិនចង់និយាយថាកែធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បានទេ។ យើងទទួលយកមកដើម្បីសិក្សាពីព្រោះយោបល់ទាំងអស់ហ្នឹងមិនមែនត្រូវទាំងអស់ឯណា។ ឥឡូវខ្ញុំបានទទួលហើយ...។ យោបល់យើងខ្ញុំក៏មិនត្រូវទាំងអស់ដែរតែក៏មិនមែនខុសទាំងអស់ដែរ ហើយយោបល់ NGO ក៏មិនមែនត្រូវទាំងអស់ទេហើយក៏មិនខុសទាំងអស់ដែរ។ អាណាដែលត្រូវសមស្របយើងទទួលយក ហើយអាណាដែលវាមិនត្រូវយើងទាត់ចោលទៅដោយមានហេតុផលរបស់យើង»។
លោក ស ខេង បានថ្លែងផងដែរថា វិទ្យុអាស៊ីសេរី និងវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកក៏មានសេរីភាពបើកការិយាល័យនៅកម្ពុជាឡើងវិញបានដែរ ព្រោះរាជរដ្ឋាភិបាលមិនបានដាក់សម្ពាធ និងបានបិទការិយាល័យវិទ្យុទាំង ២ ឡើយគឺវិទ្យុទាំង ២ សម្រេចបិទដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្តែកាសែតឌឹខេមបូឌាដេលី (The Cambodia Daily) ត្រូវដោះស្រាយបំណុលពន្ធដារជាមុនសិនហើយថាការបិទកាសែតឌឹខេមបូឌាដេលីគឺជាចេតនាដើម្បីគេចពន្ធ។
លោកបានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ចំពោះ VOA វិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវិទ្យុអាស៊ីសេរីក៏គ្មានអ្នកណាបិទគាត់ដែរគឺគាត់បិទខ្លួនឯង គាត់ចោទ ចេះតែចោទថា រងសម្ពាធនេះសម្ពាធនោះ តែតាមពិតវាអត់មានហើយការនិយាយបែបនេះវាមិនត្រឹមត្រូវ។ វាទាល់តែមានជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ឬសកម្មភាពជាភ័ស្តុតាងអីមួយគេទៅគំរាមថាលោកឯងត្រូវតែបិទ ឬដកអាហ្នឹងទើបថាត្រូវ បើគេអត់ហាមផង ហើយគាត់ខ្លាចខ្លួនឯង ហើយភ័យខ្លួនឯងគាត់បិទ និងដកខ្លួនឯង ហើយថាគេគំរាមកំហែងគាត់ឥឡូវយើងស្វាគមន៍ដើម្បីឲ្យវិទ្យុទាំង ២ ហ្នឹងមករៀបចំស្នាក់ការរៀបចំមូលដ្ឋាននៅរាជធានីភ្នំពេញនៅកម្ពុជាឡើងវិញ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីបានសម្រេចបិទការិយាល័យដោយខ្លួនឯងកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧។ កាសែត ឌឹខេមបូឌាដេលី បានឈប់ដំណើរការនៅថ្ងៃទី ៤ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ ក្រោយពីមិនមានដំណោះស្រាយជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីរឿងពន្ធដែលមានតម្លៃជាង ៦ លានដុល្លារ។
លោក មាស នី អ្នកវិភាគ និងអ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គមបានថ្លែងដោយស្វាគមន៍ការស្នើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ដែលនឹងបើកផ្លូវដល់អ្នកជាប់បម្រាមនយោបាយអាចនឹងទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ និងការឲ្យបើកការិយាល័យ VOA និង RFA។
លោក នី ថ្លែងថា៖ «នេះគឺជាលទ្ធផលនៃការចរចាកាលពីមុនរវាងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប និងជាមធ្យោបាយមួយដែលរដ្ឋាភិបាលធ្វើឡើងដើម្បីដោះស្រាយនូវផលវិបាកនយោបាយផ្សេងៗ»៕
