.jpg)
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អញ្ជើញពិនិត្យការដ្ឋានសាងសង់ពហុកីឡដ្ឋានជាតិ «មរតកតេជោ» កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ SPM
ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា កម្ពុជាចំណាយ ៤០ លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីទិញអាវុធរាប់ម៉ឺនដើមពីចិន ហើយទទូចឲ្យអាមេរិក រឹបអូសប្រាក់ដែលជនពុករលួយយកទៅផ្ញើនៅអាមេរិក មុនពេលច្បាប់ «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ២០១៩» ត្រូវបានអនុម័ត។
លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងដូច្នេះ នៅក្នុងពេលលោកចុះពិនិត្យការដ្ឋានសាងសង់ពហុកីឡដ្ឋាន «មរតកតេជោ» ដែលចំណាយទឹកប្រាក់ប្រមាណពី ១៦០ លានទៅ ១៧០ លានដុល្លារអាមេរិកដែលជាជំនួយរបស់ចិន។
ការបង្ហើបឲ្យដឹងពីថវិកាទិញអាវុធចិននេះ ធ្វើឡើងនៅពេលលោករិះគន់លើការលើកឡើងរបស់អាមេរិកដែលបានចោទថា មានកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់ រវាងកម្ពុជានិងចិន ដែលអនុញ្ញាតឲ្យមានមូលដ្ឋានយោធាចិននៅរាមក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។
ការលើកឡើងពីកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់នេះត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន ប្រៀបប្រដូចទៅនឹងព្រឹត្តិការណ៍កាលពីមុនឆ្នាំ ១៩៧០ ដែលឈានទៅដល់ការធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ដោយលោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់។
លោកថ្លែងថា៖ «អស់លោកត្រូវចាំមុនឆ្នាំ ១៩៧០ មុនរដ្ឋប្រហារអស់លោកបាននិយាយពីវត្តមានកងទ័ពរំដោះវៀតណាមនៅលើទឹកដីកម្ពុជា។ តែប៉ុន្មានរយៈក្រោយមក អស់លោកធ្វើរដ្ឋប្រហារ ទម្លាក់សម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ អស់លោកត្រូវចាំទៅលើចំណុចនេះហើយអស់លោកក៏ត្រូវចាំនូវប្រវត្តិចោទអីុរ៉ាក់ថា មានអាវុធប្រល័យលោកដល់វ៉ៃចូលអីុរ៉ាក់ ឥឡូវអាវុធប្រល័យលោកទីបំផុតនៅឯណា?ស្លាប់មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់នៅអ៊ីរ៉ាក់»។
លោកបានលើកជាសំណួរបន្ថែមថា៖ «តើជាវត្ថុបំណង ចង់ធ្វើដូចឆ្នាំ ១៩៧០ ទេ នៅក្នុងការមួលបង្កាច់បែបនេះ។ កម្ពុជានឹងចិនមានបញ្ហាអ្វីដេលត្រូវចាំបាច់ចុះហត្ថលេខាជាមួយគ្នា លើបញ្ហាកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់។ គ្មានត្រូវការចាំបាច់អ្វីសោះ។ ឥឡូវនិយាយឲ្យត្រង់ទៅ។ ខ្ញុំកំពុងតែដឹកមក ឥឡូវកំពុងដឹកតាមនាវាមកនេះ។ ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំឲ្យដកលុយជិត ៤០ លានដុល្លារ ដើម្បីទិញអាវុធមួយចំនួនពីចិន បន្ថែមទៅលើ ២០០ លានដុល្លារ ដែលឲ្យពីមុន សម្រាប់ការទិញ ហើយនិង ៩០ លានដុល្លារ ដែលឲ្យលើកក្រោយក្នុងពេលដែលខ្ញុំទៅនេះ»។
លោកបន្ថែមថា ការទិញអាវុធនេះ គឺលោកចង់ពង្រឹងសមត្ថភាពកងទ័ពហើយក៏មិនមែនដោយសារតែកម្ពុជា មានការភ័យខ្លាចអ្វីដែរ។ លោកថា នៅលើលោកនេះ គ្មានប្រទេសណា ដែលគ្មានកាំភ្លើងទេ។ ការទិញក៏ដោយសារតែកាំភ្លើងរបស់កម្ពុជាវារាងចាស់ៗបន្តិចហើយដូច្នេះការទិញបន្ថែម ប៉ុន្មានម៉ឺនដើមនេះ គឺយកមកស្តុកទុកបំពាក់ ហើយយកអាវុធចាស់ៗ ទៅជួសជុល។ លោកឲ្យដឹងថា កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ លោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានស្នើថវិកា ២៥ លានដុល្លារ ដើម្បីទិញអាវុធ។ ប៉ុន្តែការចំណាយ ៤០ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំនេះ គឺជាការគិតគូររបស់លោក។ លោកថា ការធ្វើសមយុទ្ធចាប់ពីពេលនេះទៅ ត្រូវបាញ់គ្រាប់ពិត ដោយមិនគ្រាន់តែឈរតម្រង់ជួរហើយអត់គ្រាប់បាញ់នោះទេ។
កាលពី ២ សប្ដាហ៍មុន សភាតំណាងរាស្ត្រអាមេរិកបានអនុម័តច្បាប់ «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ២០១៩» ដែលនឹងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់មន្ត្រីកម្ពុជា នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងដាក់ទណ្ឌកម្មដោយមិនចេញទិដ្ឋាការ សម្រាប់ការចូលទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះមន្ត្រីដែលអាមេរិកចាត់ទុកថា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ ចំពោះការធ្វើឲ្យខូចប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ក្រោយពេលច្បាប់នេះត្រូវបានសភាអនុម័ត មានការលើកឡើងថា កម្ពុជានឹងជួបវិបត្តិ។ លោកថា កម្ពុជាមានលទ្ធភាពបើកប្រាក់ខែឲ្យមន្ត្រីរាជការ ជាងមួយឆ្នាំ ដោយសារកម្ពុជា មានថវិកាប្រមាណជា ៣,៥ ពាន់លានដុល្លារនៅរតនាគារ និងធនាគារ ជាតិ។ លើសពីនេះទៀត ការចំណាយរបស់រដ្ឋ មានត្រឹមតែ ៣០០ លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយខែ ខណៈពេលដែលចំណូលមានរហូតដល់ ៤០០ លានដុល្លារ។
លោក ហ៊ុន សែន បានចំអក និងញុះអាមេរិកឲ្យអនុម័តច្បាប់នេះឲ្យបានលឿន ហើយថា ប្រជាជនខ្មែរនឹងមិនមានអ្វីប៉ះពាល់នោះទេ។ ប៉ុន្តែលោកព្រមានថា បើសិនជាមានការ ដាក់ទណ្ឌកម្ម លើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា ១០ រូបនោះ វាស្មើនឹងអាមេរិកផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយកម្ពុជា។
លោកទៀ បាញ់ ពិនិត្យអាវុធដែលត្រូវបាញ់សាកល្បងក្នុងសមយុទ្ធកន្លងមក។ ហេង ជីវ័ន
លោកថ្លែងថា៖ «ដាក់ ទៀ បាញ់ ស្មើនឹងផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងយោធា ដាក់ ស ខេង ស្មើនឹងផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងខាងនគរបាល ដាក់ ប្រាក់ សុខុន ស្មើនឹងផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងទូត ដាក់ទៅលើ អូន ព័ន្ធមុន្នីរ័ត្ន ស្មើនឹងផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច»។
លោកបន្តថា៖ «ហើយបើដាក់ចំខ្ញុំ អើដាក់មក ដាក់មកចុះ ហើយសុំរឹបអូសទៅថា គ្រាន់តែទ្រព្យសម្បត្តិពូជអម្បូររបស់ ហ៊ុន សែន នេះ ត្រកូលហ៊ុននេះ មានជាង ២ ពាន់លានដុល្លារ។ ខ្ញុំអំពាវនាវឲ្យអាមេរិកមិនចាំបាច់និយាយច្រើន មិនចាំបាច់ចាំច្បាប់អី ដកហូតពីឥឡូវទៅ»។
លោកថា បើមានមន្ត្រីកម្ពុជាណា មានលុយទៅទុកនៅអាមេរិក លោកស្វាគមន៍ការរឹបអូសប្រាក់នោះ «ព្រោះនោះជាប្រាក់ដែលបានមកពីអំពើពុករលួយ។ យកទៅអាហ្នឹងដើម្បីឲ្យខ្ញុំបានឃើញមុខមាត់ពិតនៃមន្ត្រីដែលមានប្រាក់ចាយមិនអស់យកទៅចោលនៅស្រុកគេ»។
ទោះយ៉ាងណាលោកថា រដ្ឋបាលរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មិនល្ងង់ដល់ថ្នាក់ផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយកម្ពុជាទេ។
លោកថ្លែងថា «ខ្ញុំអង្វរករអាមេរិក រដ្ឋការអាមេរិក កុំនិយាយច្រើនពេក ដកតែម្ដងទៅ។ ថា ហ៊ុន ម៉ានី មានប៉ុណ្ណេះលាន ប៉ុន្មានរយលាន ហ៊ុន ម៉ានិត មានប៉ុន្មានរយលាន អីប៉ុន្មានរយលាន ដកទាំងអស់ទៅ។ បើកូនរបស់ ហ៊ុន សែន មានលុយច្រើនម្លុឹងៗដកទាំងអស់ទៅ»។
លោកស្រី Emily Zeeberg អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បដិសេធធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើការចោទប្រកាន់ពីការលើកឡើងអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ងាត់នៃមូលដ្ឋានទ័ពនៅសមុទ្ររាម និងអំពីច្បាប់ «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ២០១៩»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានថ្លែងថា ការប្រកាសទិញអាវុធពីចិននេះហាក់បីដូចជាលទ្ធផល នៃទំនាក់ទំនងដែកថែបរវាងចិន និងកម្ពុជា។ លោកថា ការប្រកាសទិញអាវុធនេះទំនងជាសម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុងការប្រមូលអានុភាព និងភាពខ្ពង់ខ្ពស់របស់លោកថា ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលកាន់អំណាចយូរជាងគេម្នាក់។ លោកជាអគ្គមេ បញ្ជការផ្កាយ ៥ ជាន់ខ្ពស់បំផុតហើយលោកមានកូនប្រុសជាឧត្តមសេនីយ៍ផ្កាយ ៣។
លោកបន្ថែមថា ខណៈពេលដែលប្រទេសផ្សេង និងនៅក្នុងនិងក្រៅតំបន់នេះ មានភាពសកម្ម ក្នុងរឿងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដើម្បីស្វែងរកផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រភូមិសាស្ត្រនយោបាយនេះ កម្ពុជាគួរតែពេញចិត្ត និងគួរតែមានសមត្ថភាព ក្នុងការរក្សាផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួន។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះ ការទិញអាវុធថ្មីបន្ថែម ជាពិសេសសម្រាប់កងទ័ពជើងទឹក មិនមែនមិនសមរម្យ ឬខុសពេលទេ។ ជាពិសេសព្រំដែនសមុទ្ររបស់យើង និងកោះរបស់យើងក៏ដូចជាធនធានសមុទ្ររបស់យើង មិនត្រូវបានការពារអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ»។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា យល់ឃើញថា ការ ចំណាយត្រឹម ២៤០ លានដុល្លារ សម្រាប់ទិញអាវុធនេះមើលទៅជាចំនួនច្រើន តែជាក់ស្ដែង ជាការចំណាយតិចតួចណាស់បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសផ្សេង។
លោកថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ស្រុកគេ គេទិញយន្តហោះម្ដង ៣០ គ្រឿង អស់រាប់ពាន់លាន សម្រាប់ពង្រឹងកងទ័ព។ យើងដឹងហើយថា ប្រទេសនីមួយៗ ត្រូវការពង្រឹងកងទ័ព ហើយសមត្ថភាពកងទ័ព មិនមែនយើងហ្វឹកហាត់ដោយកាយវិការ ក្នុងសមយុទ្ធទេ គឺត្រូវបាញ់គ្រាប់ពិត ត្រូវសាកទាំងអស់។ ដូច្នេះទាំងជើងគោក ជើងអាកាស ត្រូវមានការដោះដូរឧបករណ៍ទាំងនោះឲ្យទាន់សម័យ អាចប្រើប្រាស់អាវុធស្វ័យប្រវត្តិ គឺគ្រប់ប្រទេសត្រូវការពារអធិបតេយ្យភាពគ្រប់ពេលវេលា»៕
